Đôi khi, các khớp xương kêu lục cục khi vận động do các cử động đột ngột và hiện tượng này sẽ nhanh chóng biến mất. Tuy nhiên, nếu khớp xương thường xuyên phát ra tiếng lục cục, đặc biệt ở người cao tuổi, điều này có thể báo hiệu tình trạng khô khớp hoặc thoái hóa khớp. Khi đó, người bệnh nên đi gặp bác sĩ để có cách chữa khớp kêu lục cục phù hợp.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Võ Sỹ Quyền Năng - Trưởng khoa Phẫu thuật khớp gối và cổ chân - Trung tâm Chấn thương chỉnh hình & Y học thể thao, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City
1. Nguyên nhân các khớp xương kêu lục cục
Khớp là nơi kết nối giữa hai xương, giúp chúng vận động và đáp ứng các hoạt động hàng ngày của mọi người. Các thành phần cấu tạo nên khớp bao gồm dây chằng, gân, cơ, sụn khớp và màng hoạt dịch.
Để khớp hoạt động trơn tru, bao hoạt dịch cần tiết ra dịch khớp với lượng vừa đủ. Khi nghe thấy tiếng kêu lục cục từ các khớp, đây có thể là dấu hiệu tự nhiên. Điều này thường xảy ra khi áp lực bên trong khớp thay đổi đột ngột, tạo ra bọt khí và phát ra tiếng khi bọt khí vỡ hoặc cũng có thể do sự di chuyển đột ngột của hệ thống dây chằng và các mô mềm quanh khớp.
Tiếng kêu từ khớp nếu không đi kèm với các dấu hiệu bất thường khác thì không đáng lo ngại. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, tình trạng bất thường ở các bộ phận của khớp khiến dịch tiết ra không đủ gây ra tiếng kêu lục khục.
Một vài yếu tố và nguyên nhân dẫn đến hiện tượng khớp phát ra tiếng lục khục bao gồm:
1.1 Thoái hóa khớp
Thoái hóa khớp là nguyên nhân phổ biến dẫn đến hiện tượng các khớp xương phát ra tiếng lục cục khi vận động. Đây là một bệnh lý hình thành do quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể thường gặp ở những người trên 30 tuổi và ảnh hưởng đến nhiều khớp, đặc biệt là cột sống cổ, thắt lưng, đầu gối...
Khi bị thoái hóa, sụn khớp sẽ bị bào mòn và tạo ra các gai xương. Những gai này ma sát với nhau khi người bệnh vận động gây ra tiếng kêu lục cục. Tình trạng này này cũng làm giảm lượng dịch khớp khiến khớp trở nên khô và phát ra tiếng lạo xạo. Ngoài ra, thoái hóa khớp còn gây các triệu chứng khác như đau, sưng nóng đỏ và khó khăn trong việc di chuyển.
1.2 Khô khớp
Khô khớp (thiếu dịch khớp) là biểu hiện do nhiều yếu tố khác nhau gây ra. Khi lượng dịch khớp giảm, khớp không thể vận động trơn tru gây ra tình trạng cọ xát giữa các đầu sụn khớp tạo nên âm thanh lạo xạo. Các yếu tố góp phần gây khô khớp bao gồm: thiếu dinh dưỡng dẫn đến loãng xương và giảm tiết dịch khớp, béo phì, thừa cân, ít vận động, tuổi cao...
1.3 Chấn thương
Khớp kêu lục khục do chấn thương trong thể thao hoặc do tai nạn gây ra. Sụn khớp vốn là lớp đệm bảo vệ đầu xương sẽ bị tổn thương do chấn thương. Khi mất đi lớp sụn này, các đầu xương ma sát với nhau và phát ra tiếng kêu. Tình trạng này không chỉ gây ra âm thanh mà còn dẫn đến đau đớn, nhức nhối và sưng tấy ở các đầu xương.
1.4 Viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp dạng thấp là bệnh một lý tự miễn tác động đến một hoặc nhiều khớp. Trong bệnh viêm khớp dạng thấp, người bệnh cũng có thể nghe thấy tiếng kêu lục khục của khớp. Bên cạnh đó, bệnh nhân thường bị sưng đau ở các khớp nhỏ, tình trạng này hay xảy ra đối xứng và đi kèm với cứng khớp vào sáng sớm. Để ngăn ngừa bệnh tiến triển nhanh và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động của khớp. Việc phát hiện và điều trị sớm là rất cần thiết.
1.5 Viêm gân
Viêm gân xảy ra khi gân (phần nối liền giữa cơ và khớp) bị viêm do một nguyên nhân nào đó sẽ có thể cọ xát với xương và phát ra tiếng khi vận động.
1.6 Vôi hóa ổ khớp
Vôi hóa ổ khớp: Hiện tượng vôi hóa ổ khớp xảy ra khi canxi tích tụ trong các mô sụn và xương dưới sụn thường gặp nhất ở khớp gối. Bệnh gây tổn thương ở đầu sụn khớp và khi người bệnh thực hiện các động tác mạnh sẽ nghe thấy tiếng kêu lạo xạo hoặc lục cục ở khớp gối.
2. Cách chữa khớp kêu lục cục
Xương khớp kêu khi vận động, tập thể dục hay làm việc khiến nhiều người cảm thấy lo lắng và bối rối không biết phải làm gì, dùng cách chữa khớp kêu lục cục nào. Tuy nhiên, để giải quyết tình trạng này, việc đầu tiên là phải xác định nguyên nhân gây ra tiếng động khi vận động khớp.
Khi nghe thấy tiếng lục cục thường xuyên và nhận thấy có các triệu chứng lạ khác tại khớp như sưng, nóng, đau hay khó khăn khi vận động, người bệnh hãy đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán, từ đso có cách chữa khớp kêu lục cục phù hợp.
Để cung cấp đủ dinh dưỡng cho hoạt động của khớp, người bệnh cần điều chỉnh chế độ sinh hoạt, ăn uống, tập luyện hợp lý, đồng thời giữ cân nặng ổn định và có chế độ nghỉ ngơi khoa học.
3. Cách phòng tránh các khớp xương kêu lục cục
Tùy vào nguyên nhân gây ra bệnh, mọi người có thể áp dụng một số phương pháp giúp ngăn ngừa triệu chứng lục cục khi vận động khớp. Các biện pháp phòng ngừa bao gồm:
- Chế độ ăn uống đủ dưỡng chất cần thiết: Các khớp xương kêu lục cục có khả năng là do thiếu các dưỡng chất như vitamin D, B12, canxi và collagen…Để giảm thiểu nguy cơ khô khớp, mọi người nên ăn uống đa dạng. Các loại thực phẩm như rau xanh, trái cây, cá, tôm, thịt, trứng, sữa, hạt và ngũ cốc sẽ cung cấp đầy đủ các dưỡng chất này.
- Giữ cân nặng hợp lý: Khi bị thừa cân béo phì, mọi người cần xây dựng một chế độ ăn uống và luyện tập khoa học để duy trì cân nặng hợp lý, tránh tăng cân tạo thêm áp lực lên khớp khiến khớp nhanh thoái hóa hơn.
- Tập thể dục đều đặn: Để duy trì sự linh hoạt cho các khớp và giảm thiểu nguy cơ các bệnh tim mạch, tập thể dục đều đặn là một giải pháp hiệu quả. Việc lựa chọn các môn thể thao như yoga, chạy bộ, đi bộ hay bơi lội…để tập luyện hàng ngày sẽ giúp giảm bớt tiếng ồn do khớp phát ra khi cử động.
- Có chế độ nghỉ ngơi hợp lý: Cơ thể có khả năng phục hồi và tái tạo các tổn thương khi được nghỉ ngơi. Vì vậy, việc phân bổ thời gian làm việc và nghỉ ngơi hợp lý là rất quan trọng để hạn chế lao lực quá sức gây hại cho cơ thể.
- Tránh vận động sai tư thế: Để bảo vệ khớp và phần mềm quanh khớp, mọi người cần tránh mang vác quá nặng; đồng thời hạn chế những động tác sai tư thế và không giữ một tư thế quá lâu. Đặc biệt, mọi người nên từ bỏ thói quen bẻ ngón tay, ngón chân, vặn lưng, vặn cổ hay cúi người khi bê đồ... Những hành động này mang lại cảm giác dễ chịu trong khoảnh khắc nhưng lâu dài sẽ gây hại cho khớp.
- Bổ sung thực phẩm chức năng tốt cho khớp: Các thực phẩm bổ sung các chất có lợi cho khớp hiện nay rất đa dạng trên thị trường. Tuy nhiên, việc sử dụng các loại thực phẩm này cần phải được bác sĩ hướng dẫn, tránh tự ý sử dụng và lạm dụng.
Các khớp xương kêu lục cục xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, mỗi nguyên nhân sẽ có những cách điều trị riêng. Tuy nhiên, để tránh tình trạng tái phát, việc duy trì một chế độ ăn uống hợp lý, sinh hoạt điều độ và tập luyện thường xuyên là rất quan trọng. Nếu khớp xương phát ra tiếng kêu kèm theo những dấu hiệu bất thường như sưng đau, đỏ nóng và hạn chế khả năng vận động kéo dài, người bệnh cần đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán, chỉ định các cách chữa khớp kêu lục cục kịp thời.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
