Làm gì khi bị gãy xương chân?

Gãy xương chân có thể xảy ra khi một người bị tai nạn hoặc té ngã. Tình trạng gãy chân có thể nghiêm trọng theo nhiều mức độ khác nhau và phương pháp điều trị sẽ phụ thuộc vào vị trí cụ thể xương bị gãy. Khi gặp phải tình trạng gãy xương chân, người bị chấn thương cần hiểu về cách điều trị và chăm sóc bản thân để hỗ trợ cho quá trình lành chấn thương hiệu quả nhất.

Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Chấn thương chỉnh hình - Khoa Ngoại Tổng hợp & Gây mê, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

1.Gãy xương chân là gì?

Gãy xương chân hay gãy chân là tình trạng các xương ở chân bị nứt hoặc gãy xương. Tùy thuộc vào vị trí và mức độ nghiêm trọng của gãy chân mà bác sĩ sẽ lựa chọn áp dụng phương pháp điều trị gãy xương phù hợp. Gãy xương chân có thể xảy ra ở xương bàn chân hoặc xương cẳng chân.

Trong số các loại gãy xương chân, gãy xương bàn chân là khá phổ biến. Theo thống kê, cứ 10 trường hợp thì có 1 trường hợp gặp phải tình trạng gãy xương ở bàn chân.

2. Triệu chứng bị gãy xương chân

Gãy xương đùi đòi hỏi một lực tác động rất mạnh vì đây là xương vừa chắc khỏe vừa dài nhất trong cơ thể con người.

Ở chân, xương ống chân và xương mác (xương nằm dọc theo xương chày, phía dưới đầu gối) là hai xương chịu lực chính và cũng là những xương có nguy cơ cao bị tổn thương hơn so với các xương khác. 

Các dấu hiệu gãy xương chân bao gồm:

• Đau dữ dội tại vị trí gãy chân, đặc biệt là khi di chuyển.
• Sưng tấy và nóng đỏ tại khu vực chấn thương.
• Cảm giác đau khi chạm vào vị trí gãy chân.
• Bầm tím xung quanh vùng tổn thương.
• Chân bị biến dạng, ví dụ như xương gãy lộ ra ngoài da hoặc trẹo chân.
• Khó khăn hoặc không thể di chuyển chân.
• Vùng tổn thương càng để lâu càng sưng nhiều và có thể xuất hiện các nốt phỏng thanh huyết.
• Trong trường hợp gãy xương cẳng chân, mọi người có thể thấy rõ hình dáng của đầu gãy gồ lên ngay dưới da.
• Xương chày có thể ngắn hơn và lệch so với bên không bị gãy nếu xương bị gãy có di lệch.
• Ngoài ra, một số trường hợp gãy chân còn có thể gặp các triệu chứng liên quan đến tổn thương mạch máu và thần kinh. 

3. Nguyên nhân gây ra tình trạng gãy xương chân

Gãy xương chân có thể xảy ra do các nguyên nhân sau:

• Tai nạn giao thông: Xương bàn chân, xương đùi và xương cẳng chân có thể bị gãy do các tai nạn giao thông.
• Gãy chân do té ngã: Tình trạng té ngã đơn giản cũng có thể dẫn đến gãy xương cẳng chân hoặc xương bàn chân. Trong khi đó, gãy xương đùi thường xảy ra khi người bệnh gặp phải những chấn thương nghiêm trọng.
• Chấn thương thể thao: Trong lúc tham gia các hoạt động thể thao, việc chân co duỗi quá mức có thể làm tăng nguy cơ gãy chân do lực tác động mạnh.
• Hoạt động quá mức: Gãy chân có thể xảy ra khi tác động lên xương bằng một lực quá mức và lặp đi lặp lại nhiều lần, chẳng hạn như chạy bộ. Đối với người bị loãng xương, ngay cả các hoạt động bình thường cũng có thể gây ra gãy xương chân.
• Vô tình đá vào vật cứng: Đá vào một vật cứng có thể làm gãy ngón chân.
• Té từ trên cao: Nếu một người bị té từ trên cao xuống, gót chân có thể bị gãy. 

4. Điều trị gãy xương chân

4.1 Các phương pháp giúp giảm đau và sưng khi bị gãy xương chân

Để giúp giảm sưng và đau nhức khi bị gãy chân, người bị chấn thương có thể áp dụng một số biện pháp sau đây:

• Dùng băng hoặc gạc để nén vùng chân đau và sưng, giúp giảm bớt áp lực và hỗ trợ vùng bị tổn thương.
• Đặt chân bị gãy lên cao hơn cơ thể để giúp giảm thiểu sưng.
• Đặt túi đá lạnh hoặc chườm nóng lên vùng đau để giảm đau và sưng. Mỗi lần áp dụng nên kéo dài khoảng 20 phút.
• Massage nhẹ nhàng hoặc thực hiện các cách giãn cơ để giảm đau và tăng cường lưu thông máu tốt hơn.
• Những biện pháp này không chỉ giúp giảm đau và sưng khi bị gãy chân mà còn hỗ trợ quá trình phục hồi nhanh chóng, hiệu quả hơn cho xương bị gãy.

4.2 Các phương pháp điều trị khi bị gãy xương chân

Khi bị gãy xương chân, các phương pháp điều trị phổ biến như:

• Sử dụng thuốc giảm đau: Để giảm nhẹ tình trạng đau và viêm khi bị gãy chân, người bệnh sẽ được kê đơn các loại thuốc giảm đau.
• Bó bột, đeo nẹp, hoặc mang giày đặc biệt: Những biện pháp này giúp hạn chế sự di chuyển của xương bị gãy, tạo điều kiện cho xương được liền lại.Cố định xương chân sau khi gãy là bước điều trị cần thiết để đảm bảo xương khôi phục đúng vị trí, từ đó hỗ trợ quá trình liền xương hiệu quả và nhanh chóng. Phương pháp điều trị gãy chân này bao gồm hai hình thức chính là dùng bó bột hoặc nẹp cố định, nhằm ngăn ngừa sự di chuyển của xương trong giai đoạn hồi phục.
• Nghỉ ngơi: Bệnh nhân gãy chân cần nghỉ ngơi đầy đủ, tránh vận động mạnh hoặc gây áp lực trên chân bị tổn thương để giảm thiểu nguy cơ làm xương bị lệch khỏi vị trí đã chỉnh trong quá trình cố định xương chân. Thời gian cần để cố định xương thường kéo dài từ 6 đến 8 tuần, tùy theo mức độ nghiêm trọng của chấn thương và phương pháp cố định được áp dụng. Người bị gãy chân cần tuân thủ nghiêm ngặt theo chỉ đạo của bác sĩ chuyên môn để quá trình phục hồi đạt kết quả tốt nhất.
• Sử dụng xe lăn hoặc nạng: Để hỗ trợ người bị gãy chân di chuyển khi không thể tự đi lại bình thường.
• Căn chỉnh xương: Thực hiện một số thao tác để đưa xương trở về đúng vị trí.
• Phẫu thuật: Trong những trường hợp gãy chân nặng hoặc gãy phức tạp, phẫu thuật có thể cần thiết để đặt các thanh kim loại, đinh, ốc vít, hoặc tấm ván. 

Phương án điều trị gãy xương chân phù hợp sẽ tuỳ thuộc vào vị trí và mức độ gãy xương. Đối với những trường hợp gãy chân do áp lực, việc nghỉ ngơi và để chân bị thương bất động có thể là đủ.

Việc giới hạn sự di chuyển của xương gãy là rất quan trọng để hỗ trợ quá trình liền xương, vì vậy người gãy chân cần phải đeo nẹp hoặc bó bột trong khoảng 6-8 tuần, có khi lâu hơn.

Sau khi tháo bột hoặc bỏ nẹp, các bài tập phục hồi chức năng là cần thiết để khôi phục lại khả năng vận động bình thường của chân do cơ bắp có thể yếu và các khớp có thể cứng lại sau một thời gian dài không hoạt động do gãy chân.

Trong một số trường hợp (chẳng hạn như gãy nhiều xương, tổn thương dây chằng, gãy xương đùi,...), người bị gãy chân cần phải phẫu thuật để cấy ghép thiết bị cố định xương. Bác sĩ sẽ sử dụng thanh kim loại hoặc tấm kim loại, đinh vít để cố định vị trí thích hợp của xương trong quá trình điều trị.  

Trong trường hợp đặc biệt, bác sĩ có thể sử dụng các thiết bị cố định xương từ bên ngoài chân để ổn định xương trong suốt quá trình liền xương. Thiết bị này thường là một khung kim loại gắn liền với xương bên trong bằng các mấu định vị. Thiết bị này sẽ được gỡ bỏ sau khoảng 6-8 tuần. Tuy nhiên, các mấu cố định bên ngoài này có nguy cơ cao bị nhiễm trùng.

Điều quan trọng là người bị chấn thương cần đến cơ sở y tế ngay khi bị gãy xương chân để được điều trị kịp thời và tránh các biến chứng có thể xảy ra.

Trung tâm Chấn thương chỉnh hình & Y học thể thao - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City là chuyên khoa chuyên điều trị các chấn thương và tình trạng bệnh liên quan đến hệ thống cơ xương khớp và dây chằng.

Trung tâm có thế mạnh chuyên môn trong phẫu thuật, điều trị các bệnh lý:

• Thay thế một phần hoặc toàn bộ đoạn xương và khớp nhân tạo;
• Thay khớp háng, gối, khuỷu tay;
• Thay khớp vai đảo ngược, các khớp nhỏ bàn ngón tay ;
• Phẫu thuật nội soi khớp tái tạo và sửa chữa các tổn thương dây chằng, sụn chêm;
• Ung thư xương, u xương và mô mềm cơ quan vận động;
• Phục hồi chức năng chuyên sâu về Y học thể thao;
• Phân tích vận động để chẩn đoán, theo dõi và cải thiện thành tích cho các vận động viên; chẩn đoán và hỗ trợ phục hồi cho người bệnh.

Trung tâm đang áp dụng các công nghệ hiện đại, tối tân vào điều trị như công nghệ tái tạo hình ảnh 3D và in 3D xương, khớp nhân tạo, công nghệ trợ cụ cá thể hóa được chế tạo và in 3D, công nghệ chế tạo và ứng dụng xương khớp nhân tạo bằng các vật liệu mới, kỹ thuật phẫu thuật chính xác bằng Robot.

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.