Khi nào cần phẫu thuật thay khớp vai? Đây là câu hỏi mà nhiều người mắc thoái hóa khớp vai đặt ra. Phẫu thuật thay khớp vai là một giải pháp cuối cùng khi các phương pháp điều trị khác không còn hiệu quả. Vậy khi nào chúng ta nên cân nhắc đến phương án này? Hãy cùng xem câu trả lời trong bài viết dưới đây.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Chấn thương chỉnh hình & Y học thể thao Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Khi nào cần phẫu thuật thay khớp vai?
Thoái hóa khớp vai kéo dài có thể làm tổn thương nghiêm trọng đến khớp, gây đau dai dẳng, ảnh hưởng lớn đến cuộc sống sinh hoạt của người bệnh. Hai nguyên nhân chính gây thoái hóa khớp vai là: thoái hóa khớp vai (hay còn gọi là hư khớp) và gãy xương phức tạp ở vùng đầu trên của xương cánh tay.
Thoái hóa khớp vai có thể phân thành hai loại: thoái hóa nguyên phát (do tuổi tác) và thoái hóa thứ phát (do các bệnh lý như viêm khớp dạng thấp, chấn thương…). Trong đó, thoái hóa khớp vai thứ phát thường gặp hơn.
- Tổn thương thoái hóa khớp vai thường xảy ra sau khi bị chấn thương.
- Khi nào cần phẫu thuật thay khớp vai? Khi khớp vai bị thoái hóa nặng, bệnh nhân không còn khả năng kiểm soát cơn đau hoặc không thể hoạt động bình thường trong cuộc sống hàng ngày, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật thay khớp vai.
Tình trạng gãy xương phức tạp ở đầu trên xương cánh tay, cụ thể gồm gãy cổ và chỏm xương, cũng cần thay khớp vai. Tác giả Neer chia mức độ gãy xương vùng này thành 4 cấp độ từ I đến IV, dựa trên số lượng mảnh gãy và mức độ nghiêm trọng tăng dần. Đối với tổn thương ở cấp độ IV, thường cần cân nhắc thay khớp vai để điều trị.
2. Các bước thực hiện phẫu thuật thay khớp vai
Việc hiểu rõ cách thực hiện phẫu thuật là một yếu tố quan trọng đối với bệnh nhân. Sự hiểu biết này không chỉ giúp bệnh nhân cảm thấy an tâm mà còn tạo điều kiện thuận lợi để họ hợp tác tốt hơn với bác sĩ trong suốt các giai đoạn của phẫu thuật.
- Trong quá trình phẫu thuật, bệnh nhân sẽ được gây mê và gây tê ở vai và cánh tay để làm giảm cơn đau kéo dài sau mổ.
- Phẫu thuật viên bắt đầu với một vết rạch trên mặt trước của vai, từ đó thực hiện các thao tác tách cơ Delta, vén cơ, mạch máu và dây thần kinh sang một bên.
- Sau đó, bác sĩ phẫu thuật mở bao khớp vai để tiếp cận khớp, giúp quan sát rõ hơn bên trong.
- Chỏm xương cánh tay sẽ được loại bỏ bằng dụng cụ cưa xương. Tiếp theo, họ khoan tủy xương cánh tay để lựa chọn kích thước của bộ phận nhân tạo sẽ được lắp vào.
- Phần sụn hư của ổ chảo sẽ được loại bỏ và tiến hành khoan một lỗ phù hợp để cấy ghép ổ chảo nhân tạo.
- Cuối cùng, xương cánh tay và ổ chảo được lắp lại vào vị trí cũ, chỏm khớp được nối lại. Bác sĩ sẽ kiểm tra lại mức độ khớp để chắc chắn rằng mọi thứ khớp hoàn hảo, sau đó khâu bao khớp và các cơ, da được khâu lại như ban đầu.
Sau khi thay khớp vai, bệnh nhân cần thực hiện những bước phục hồi sau phẫu thuật như sau:
- Ngay khi bệnh nhân trở về buồng bệnh, các bác sĩ sẽ hướng dẫn các bài tập phục hồi chức năng.
- Các bài tập ban đầu tập trung vào việc giảm đau và hạn chế sưng.
- Tiếp theo, các bài tập nâng cao sẽ được áp dụng để tăng cường sức mạnh và khả năng vận động của khớp vai.
- Khi khả năng vận động và sức mạnh khớp vai đã cải thiện đáng kể, bệnh nhân có thể bắt đầu quay lại với các hoạt động bình thường.
- Mục tiêu là bệnh nhân có thể thực hiện hầu hết các công việc như trước khi phẫu thuật.
- Tuy nhiên, các bác sĩ vẫn khuyến cáo bệnh nhân hạn chế các động tác mạnh hoặc lặp đi lặp lại với khớp vai.
3. Các loại khớp vai nhân tạo
Thay khớp vai nhân tạo - một thủ thuật ngoại khoa nhằm phục hồi chức năng của khớp vai bị tổn thương nặng, được thực hiện theo nhiều phương pháp khác nhau.
- Thay khớp vai nhân tạo theo giải phẫu:
- Thay khớp toàn phần: Khi cả chỏm xương cánh tay và ổ chảo đều bị tổn thương nghiêm trọng, bác sĩ sẽ tiến hành thay thế hoàn toàn cả hai thành phần này bằng các thành phần nhân tạo tương thích.
- Thay khớp bán phần: Trong trường hợp chỉ có chỏm xương cánh tay bị hư hỏng, bác sĩ có thể chỉ thay thế duy nhất thành phần này. Phương pháp này thường được áp dụng cho các trường hợp gãy xương cánh tay hoặc hoại tử chỏm xương cánh tay ở giai đoạn sớm.
- Thay khớp vai đảo ngược: Khác biệt so với phương pháp thay khớp theo giải phẫu, thay khớp vai đảo ngược lại đảo ngược vị trí của các thành phần nhân tạo so với khớp vai tự nhiên. Phương pháp này đặc biệt hữu ích trong các trường hợp tổn thương chóp xoay nặng, giả liệt khớp vai, hoặc các trường hợp thất bại sau khi thay khớp theo giải phẫu.
Phẫu thuật thay khớp vai là lựa chọn cần thiết khi khớp bị hư hại nghiêm trọng, gây ảnh hưởng tới chức năng vận động và chất lượng sống của người bệnh. Bên cạnh các yếu tố liên quan đến tổn thương thực thể tại khớp, giống như các phẫu thuật thay khớp khác, câu trả lời cho khi nào cần phẫu thuật thay khớp vai còn phụ thuộc vào đánh giá chuyên môn của bác sĩ và nguyện vọng của bệnh nhân để đảm bảo sự lựa chọn phù hợp.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
