Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Đỗ Nguyễn Thùy Đoan Trang - Trưởng nhóm Tuần hoàn ngoài cơ thể - Trung tâm Tim mạch - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.
Nguyên nhân gây huyết khối động mạch thận bắt nguồn từ sự vỡ các mảng xơ vữa động mạch. Phản ứng miễn dịch với chất lạ sẽ xảy ra sau tắc mạch dẫn đến tình trạng chức năng thận trong 3 - 8 tuần bị suy giảm. Trường hợp nếu tắc mạch vùng lớn hoặc các đợt tắc mạch tái phát thì người bệnh sẽ bị suy thận cấp.
1. Nguyên nhân gây huyết khối động mạch thận ở người bệnh rung nhĩ
Huyết khối động mạch thận ở người bệnh rung nhĩ là một tình trạng hiếm gặp và thường bị bỏ sót trên lâm sàng. Khi người bệnh rung nhĩ có tình trạng đau bụng hoặc tình trạng đau hông lưng mà không có nguyên nhân đau bụng ngoại khoa khác thì cần nghĩ đến huyết khối động mạch thận.
Nguyên nhân gây huyết khối động mạch thận bắt nguồn từ sự vỡ các mảng xơ vữa động mạch. Phản ứng miễn dịch với chất lạ sẽ xảy ra sau tắc mạch dẫn đến tình trạng chức năng thận trong 3 - 8 tuần bị suy giảm. Trường hợp nếu tắc mạch vùng lớn hoặc các đợt tắc mạch tái phát thì người bệnh sẽ bị suy thận cấp.
2. Chẩn đoán huyết khối động mạch thận ở người bệnh rung nhĩ
Huyết khối động mạch thận thường có triệu chứng cơ năng là đau bụng và đau hông lưng, ít gặp đau phía sau. Ngoài ra, người bệnh còn có các triệu chứng khác như sốt, nôn ói, nhưng những triệu chứng này cũng thường gặp trong các nguyên nhân bệnh lý bụng nội, ngoại khoa khác. Do đó, thường hay chẩn đoán nhầm và bỏ sót. Vì vậy, các xét nghiệm sau đây thường được chỉ định khi nghi ngờ huyết khối động mạch thận:
- Xét nghiệm sinh hóa
Cần phải làm các xét nghiệm sinh hóa để hỗ trợ chẩn đoán huyết khối động mạch thận ở người bệnh rung nhĩ. Các xét nghiệm sinh hóa đó bao gồm xét nghiệm định lượng LDH máu, xét nghiệm Protein niệu.
- Xét nghiệm hình ảnh học
Các kỹ thuật chụp động mạch thận, chụp CT có cản quang và siêu âm thường được chỉ định để chẩn đoán huyết khối động mạch thận ở người bệnh rung nhĩ. Trong các kỹ thuật hình ảnh này, chụp mạch máu thận được xem là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán huyết khối động mạch thận. Tuy nhiên, đây là một biện pháp xâm lấn nên cần nhiều thời gian và kỹ thuật y tế cũng như tay nghề bác sĩ cao. Trong một số trường hợp, chụp CT cản quang thường được thay thế chụp mạch máu thận để chẩn đoán huyết khối động mạch thận, bởi kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh này không xâm lấn và độ chính xác cao.
Còn kỹ thuật siêu âm bụng ít nhạy hơn trong việc chẩn đoán huyết khối động mạch thận ở người bệnh rung nhĩ, trong các ca nghiên cứu thì chỉ có khoảng 11% là chẩn đoán được huyết khối động mạch thận. Vì đây là kỹ thuật nhanh, ít chi phí nên được bác sĩ chỉ định để khảo sát bụng.
3. Điều trị huyết khối động mạch thận
Việc điều trị huyết khối động mạch thận ở người bệnh rung nhĩ tốt nhất vẫn là điều trị tăng huyết áp bằng cách phục hồi những tổn thương do động mạch gây ra. Việc phục hồi những tổn thương này có thể thực hiện bởi tạo hình mạch máu qua da hay còn gọi là nong động mạch qua da hoặc can thiệp phẫu thuật.
Còn việc điều trị thuốc hiện nay có thể bình thường hoá được huyết áp, tuy nhiên, thuốc lại không thể tác động lên được nguyên nhân của bệnh lý động mạch thận. Các phương pháp điều trị cụ thể như sau:
- Điều trị huyết khối động mạch thận ở người bệnh rung nhĩ bằng thuốc
Các loại thuốc thường sử dụng để điều trị huyết khối động mạch thận ở người bệnh rung nhĩ đó là thuốc ức chế men chuyển kết hợp với thuốc chẹn beta và thuốc lợi tiểu, những loại thuốc ức chế canxi đôi khi cũng được chỉ định sử dụng.
Việc dùng thuốc điều trị tăng huyết áp thường được kiểm soát tốt trong đa số các trường hợp, tuy nhiên khi sử dụng thuốc, đặc biệt là thuốc hạ huyết áp thuộc nhóm ức chế men chuyển thì cần đặc biệt lưu ý vì nó có thể làm mất tính tự điều hoà của thận, độ lọc cầu thận bị giảm, cho nên khi dùng nhóm thuốc này thì cần phải kiểm tra chức năng thận thường xuyên. Chống chỉ định sử dụng nhóm thuốc ức chế men chuyển trong trường hợp hẹp động mạch thận 2 bên.
- Điều trị huyết khối động mạch thận ở người bệnh rung nhĩ bằng phương pháp phẫu thuật
Phẫu thuật điều trị huyết khối động mạch thận ở người bệnh rung nhĩ nhằm mục đích chính đó là loại trừ tổn thương động mạch hoặc những hậu quả của thiếu máu.
Việc phẫu thuật huyết khối động mạch thận có thể can thiệp bằng cách bóc tách lớp nội mạc, bắt cầu nối động mạch hoặc cắt trực tiếp đoạn tổn thương tuỳ theo mức độ và vị trí tổn thương cũng như tình trạng suy thận để quyết định lựa chọn phương pháp phẫu thuật thích hợp nhất.
- Điều trị huyết khối động mạch thận ở người bệnh rung nhĩ bằng phương pháp chỉnh hình mạch máu (angioplasty) qua da
Với phương pháp điều trị huyết khối động mạch thận bằng phương pháp tạo hình mạch máu (angioplasty) qua da sẽ cho phép làm nong động mạch bị hẹp. Phương pháp điều trị tạo hình mạch máu (angioplasty) qua da đã được áp dụng từ lâu và ngày càng được sử dụng rộng rãi vì kỹ thuật này là thủ thuật nhẹ nhàng, thời gian hậu phẫu ngắn và kết quả điều trị bệnh rất tốt.
Tuy nhiên, khi lựa chọn phương pháp điều trị huyết khối động mạch thận nào cho người bệnh thì cũng cần phải cân nhắc đến độ tuổi của người bệnh, mức độ tổn thương cũng như vị trí của chỗ tắc, xơ vữa động mạch ở những nơi khác và hậu quả của tình trạng xơ vữa đối với các tạng lân cận.
Nếu trong trường hợp bị loạn sản mạch máu thận thì việc chỉnh hình mạch máu hoặc sử dụng phương pháp phẫu thuật thường được chọn lựa vì đem lại kết quả tốt, chữa lành được triệu chứng tăng huyết áp. Còn nếu những trường hợp xơ vữa động mạch, việc lựa chọn phương pháp phẫu thuật hoặc chỉnh hình mạch máu cần phải cân nhắc kỹ do những biến chứng đem lại, nhất là biến chứng gây chức năng thận bị suy giảm, vì vậy cần đánh giá chức năng thận để quyết định lựa chọn biện pháp điều trị thích hợp nhất cho người bị huyết khối động mạch thận trên bệnh nền rung nhĩ.
Để đảm bảo an toàn và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm, người bệnh rung nhĩ cần đến bệnh viện uy tín để tiến hành thăm khám và điều trị ngay khi có dấu hiệu của huyết khối động mạch thận.
Xem thêm: Hướng dẫn chẩn đoán rung nhĩ
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
