Thận là một phần quan trọng trong hệ tiết niệu đóng vai trò lọc máu tự nhiên, duy trì sự hoạt động của các cơ quan chức năng khác. Vì thế những bệnh lý liên quan đến mạch máu như bệnh động mạch thận nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến biến chứng nghiêm trọng
1. Bệnh lý động mạch thận là gì?
Bệnh lý động mạch thận là những tổn thương ảnh hưởng đến động mạch thận với nhiều mức độ khác nhau. Bệnh có thể là do tổn thương bẩm sinh hoặc do một rối loạn khác gây ra.
Diễn biến nhận thấy được có thể cấp tính hoặc mãn tính với biểu hiện đầu tiên là tăng huyết áp. Việc xác định rõ ràng bệnh nhân có bị động mạch thận hay không thì phải dựa trên các xét nghiệm cận lâm sàng, đặc biệt là chụp động mạch thận.
2.Phân loại bệnh lý động mạch thận
Có nhiều cách để phân loại bệnh lý động mạch thận như phân loại theo nguyên nhân, theo diễn tiến bệnh hoặc theo vị trí tổn thương.
Phân loại theo nguyên nhân gồm hai nguyên nhân chính:
2.1 Các bệnh lý bẩm sinh
Teo động mạch thận, phình động mạch thận, thông động-tĩnh, sa thận và sa cuống thận, sa thận tại điểm bắt đầu động mạch thận.
2.2 Các bệnh lý do tổn thương thứ phát
Xơ vữa, loạn sản xơ hóa lớp cơ động mạch thận, tắc động mạch thận, bệnh Takayasu
Phân loại theo diễn tiến bệnh thì bệnh lý được chia thành cấp tính và mãn tính.
- Bệnh lý động mạch thận cấp tính: Bệnh vi mạch huyết khối, xơ hóa mạch máu thận ác tính, thuyên tắc do tinh thể cholesterol, viêm quanh động mạch dạng nốt đại thể, cơn xơ cứng bì thấp.
- Bệnh lý động mạch thận mãn tính: Hẹp động mạch thận, thuyên tắc do tinh thể cholesterol, xơ hóa mạch máu thận lành tính, hội chứng kháng phospholipid, thải ghép mạn của ghép thận.
3.Các bệnh mạch máu thận thường gặp
3.1 Xơ vữa động mạch thận
Nguyên nhân gây ra xơ vữa động mạch thận là do sự tích tụ của cholesterol , chất béo và cách mảng bám khác trên thành động mạch thận của người bệnh. Các mảng bám không xuất hiện ngay mà từ từ hình thành. Xơ vữa làm thu hẹp mạch máu hoặc gây tắc dẫn đến ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng thận, gây đột quỵ hoặc nhồi máu cơ tim... đe dọa tính mạng người bệnh.
Xơ vữa động mạch thận thường xuất hiện ở nhóm người có độ tuổi trung niên từ 45 tuổi trở lên. Bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh nên hạn chế ăn mỡ động vật, ngũ tạng động vật, không hút thuốc lá, hạn chế rượu bia và đi khám định kỳ và chữa trị theo chỉ dẫn của bác sĩ
3.2 Hẹp động mạch thận
Hẹp động mạch thận là việc mạch máu bị thu hẹp một hoặc cả hai bên. Nguyên nhân gây ra hẹp động mạch thận ở người cao tuổi là do xơ vữa, còn ở người trẻ tuổi là do hội chứng loạn sản sợi cơ.
Bệnh lý hẹp động mạch thận hầu hết đều không thể hiện ra ngoài cho đến khi bệnh đã trở nặng với các triệu chứng như tăng huyết áp đột ngột, chức năng thận giảm sút khi điều trị tăng huyết áp, suy tim, đột quỵ não...
Hẹp động mạch thận thường được điều trị bằng cách dùng các thuốc điều trị tăng huyết áp, thuốc chống kết tập tiểu cầu hoặc phẫu thuật để cải thiện sự lưu thông máu
3.3 Xơ hóa mạch máu thận
Khi bệnh nhân tăng huyết áp dẫn đến các tổn thương mạch máu thận gây ra bệnh xơ hóa mạch máu thận. Bệnh có hai thể là lành tính và ác tính.
Xơ hóa mạch máu thận ác tính với tổn thương đặc trưng là xuất huyết trên bề mặt các mao mạch. Nếu bệnh nhân có tiền sử tăng huyết áp hoặc không bị tăng huyết áp thì có thể phát triển thành tăng huyết áp ác tính. Đặc trưng của bệnh là huyết áp tăng cao kèm theo triệu chứng cấp tính ở tim, đáy mắt, suy thận cấp...
Xơ hóa mạch máu thận lành tính là khi kích thước thận bình thường hoặc giảm, vỏ thận mỏng dẫn đến các động mạch lớn biến đổi sơ hóa.
3.4 Phình động mạch thận
Hiện tượng động mạch thận bị giãn ra hơn 50% so với ban đầu dẫn đến không thể hồi phục lại được gọi là phình động mạch thận.
Phình động mạch thận có nhiều nguyên nhân gây ra như các tổn thương từ bên xơ cứng động mạch thận, bệnh loạn sản tổ chức cơ, sau sang chấn hoặc sau phẫu thuật nối thông mạch hoặc do các vi khuẩn, vi rút gây ra...
Bệnh nhân bị phình động mạch thận nếu không được cứu chữa kịp thời thì sẽ có nhiều biến chứng nguy hiểm như nhiễm khuẩn, vỡ túi phình...
Mọi thắc mắc cần được bác sĩ chuyên khoa giải đáp cũng như quý khách hàng có nhu cầu khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý khách có thể liên hệ Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc hoặc đăng ký trực tuyến TẠI ĐÂY.
