Giảm aldosterone là một căn bệnh của thận, nó ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của con người. Vậy hãy cùng tìm hiểu những thông tin cơ bản nhất về hội chứng giả giảm aldosterone để có thể thăm khám và điều trị kịp thời.
1. Aldosterone là gì?
Aldosterone là một corticosteroid chuyển hóa muối (mineralocorticoid) do vỏ thượng thận tiết ra. Việc giải phóng aldosterone chủ yếu được kiểm soát bởi hệ thống renin-angiotensin-aldosterone. Lượng dịch ngoại bào giảm sẽ dẫn đến giảm lượng máu đến thận, điều này sẽ kích thích thận sản xuất và bài tiết renin. Renin tác động lên angiotensinogen để tạo thành angiotensin I. Khi có mặt enzym bao bọc angiotensin (ACE), angiotensin I được chuyển thành angiotensin II. Angiotensin II khiến cho vỏ thượng thận tăng sản xuất aldosterone.
Aldosterone hoạt động ở các ống lượn xa, nơi nó làm tăng tái hấp thu natri và clo, đồng thời làm tăng bài tiết các ion kali và hydro. Kết quả của những tác động này là tăng khả năng giữ nước và tăng thể tích dịch ngoại bào. Tác dụng cuối cùng của sự thay đổi nồng độ aldosterone là tham gia vào quá trình điều hòa huyết áp.
2. Phân loại giả giảm aldosterone
2.1. Hội chứng giả giảm aldosterone type 1 - di truyền gen lặn
Giảm aldosteron giả type I di truyền gen lặn nhiễm sắc thể thường có xu hướng kéo dài. Các kênh natri trong các mô ngoài thượng thận có thể bị ảnh hưởng, dẫn đến phát ban hoặc các biến chứng tương tự như bệnh xơ nang. Các biểu hiện của hội chứng này có thể kể đến như hạ huyết áp, hạ natri trong máu, đồng thời tăng lượng kali. Nguyên nhân chủ yếu là do thận tồn đọng quá nhiều kali nhưng khi bài tiết lại thải ra là nước và natri.
2.2. Hội chứng giả giảm aldosterone type 1 - di truyền gen trội
Với những đứa trẻ sinh ra đã mang theo mình hội chứng giả giảm aldosterone - gen trội sẽ có phản ứng kháng lại với coricoid muối khoáng. Sự di truyền trội trên cơ thể tự tử thường ít nghiêm trọng hơn, chủ yếu ảnh hưởng đến các thụ thể mineralocorticoid ở thận và có thể thuyên giảm ở một mức độ nào đó ở trẻ em.
2.3. Hội chứng giả giảm aldosterone type 2
Giả giảm aldosterone là hội chứng rất hiếm gặp và thường xảy ra ở những bệnh nhân có một trong các tình trạng sau:
- Hội chứng Fanconi
- Người bệnh thận chuỗi nhẹ do đau tủy
- Tiếp xúc với các loại thuốc khác nhau (thường là acetazolamide, sulfa, ifosfamide, tetracycline hoặc streptozotocin hết hạn)
Giảm aldosterone type 2 là do giảm tái hấp thu bicarbonat ở ống lượn gần, nếu nồng độ bicarbonat huyết tương bình thường thì pH nước tiểu> 7; nếu giảm nồng độ bicarbonat huyết tương do mất từng đợt thì pH nước tiểu <5,5. Hội chứng này có thể là một phần của rối loạn chức năng toàn thân của các ống gần, người bệnh có thể tăng đào thải glucose, acid uric, phospho, acid amin, citrat, canxi, kali, và protein. Loãng xương hoặc nhuyễn xương (kể cả còi xương ở trẻ em) có thể xuất hiện và tiến triển. Các cơ chế có thể xảy ra bao gồm tăng calci niệu, tăng phosphat niệu, suy giảm chuyển hóa vitamin D và cường cận giáp thứ phát.
3. Cần chú ý những gì trước khi kiểm tra giả giảm aldosterone?
Các yếu tố có thể ảnh hưởng đến kết quả kiểm tra bao gồm:
- Tập thể dục quá độ và căng thẳng có thể kích thích tuyến vỏ thượng thận bài tiết và làm tăng nồng độ aldosterone.
- Giá trị hormone có thể thay đổi do tư thế, vị trí, chế độ ăn uống, thay đổi hàng ngày và mang thai.
- Nếu dùng phương pháp xạ trị để xét nghiệm thì các loại thuốc phóng xạ được lấy gần đây sẽ ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.
- Các loại thuốc có thể gây tăng nồng độ bao gồm diazoxide, thuốc lợi tiểu, hydralazine, thuốc nhuận tràng, natri nitroprusside, kali và spironolactone.
- Các loại thuốc có thể làm giảm nồng độ aldosterone thực tế, bao gồm thuốc ức chế men chuyển angiotensin (như captopril), fludrocortisone, propranolol và cam thảo.
4. Trước khi kiểm tra hội chứng giả giảm aldosterone bệnh nhân cần làm gì?
Trước khi thực hiện xét nghiệm kiểm tra aldosterone, người bệnh cần thực hiện một số lưu ý để kết quả xét nghiệm được chính xác nhất.
- Hãy để tâm trí của bạn ở trạng thái tự nhiên và thoải mái. Một số bệnh nhân có thể hoảng sợ và cần được hỗ trợ nhiều về mặt tâm lý.
- Bạn cần phải chuẩn bị chế độ ăn, duy trì chế độ ăn muối bình thường (khoảng 3g / ngày) trong ít nhất 2 tuần trước khi lấy mẫu máu hoặc nước tiểu.
- Bạn nên nói với bác sĩ về bất kỳ loại thuốc nào bạn đang dùng để họ có thể khuyên bạn ngừng dùng bất kỳ loại thuốc nào có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm. Nếu ngừng các loại thuốc này ít nhất 2 tuần trước khi xét nghiệm máu hoặc nước tiểu, kết quả sẽ chính xác hơn.
- Không dùng chất ức chế renin (chẳng hạn như propranolol) 1 tuần trước khi xét nghiệm.
- Do tác dụng giống aldosterone, tránh dùng cam thảo ít nhất 2 tuần trước khi thử nghiệm.
5. Các bước thực hiện xét nghiệm kiểm tra aldosterone
Một buổi xét nghiệm giả giảm aldosterone cơ bản sẽ diễn ra như sau:
- Sử dụng dây, chun hoặc dụng cụ chuyên dụng siết quanh bắp tay để máu tạm thời ngừng lưu thông
- Lấy kim tiêm mới, sắt trùng vị trí lấy máu bằng cồn
- Trực tiếp lấy máu ở tĩnh mạch rồi gắn ống dẫn để máu chảy ngược ra.
- Ngưng lại khi lấy đủ máu và lập tức dán urgo lên vị trí vừa tiêm xong.
Giảm aldosterone là một căn bệnh của thận, nó ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của con người. Tìm hiểu kỹ lưỡng thông tin về hội chứng này sẽ giúp bạn có hướng thăm khám và điều trị kịp thời.
Theo dõi website Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để nắm thêm nhiều thông tin sức khỏe, dinh dưỡng, làm đẹp để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và những người thân yêu trong gia đình.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
