Dùng thuốc kháng sinh trị hội chứng ruột kích thích là một trong những phương pháp điều trị được dùng nhiều nhất. Tuy nhiên, kháng sinh có thể dẫn đến một số rủi ro trong quá trình điều trị nên bệnh nhân cần tìm đến sự tư vấn của bác sĩ và sử dụng thuốc cẩn thận.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ chuyên khoa Tiêu hoá - Gan Mật - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Hội chứng ruột kích thích và các phương pháp điều trị
Điều trị hội chứng ruột kích thích (IBS) được xem là một trong những thách thức lớn đối với bệnh nhân. Thông thường, các bác sĩ không khuyến khích sử dụng thuốc kháng sinh để điều trị hội chứng ruột kích thích vì đây không phải là biện pháp điều trị tiêu chuẩn cho tình trạng này.
Thay vào đó, bác sĩ có thể đề xuất bệnh nhân thay đổi chế độ ăn uống và kiểm soát căng thẳng trước tiên. Thuốc kháng sinh chỉ được cân nhắc đối với một số trường hợp cụ thể của hội chứng ruột kích thích.
Các triệu chứng chính của hội chứng ruột kích thích thường bao gồm đau bụng, kèm theo tiêu chảy hoặc táo bón hoặc thậm chí cả hai.
2. Tại sao dùng kháng sinh lại giúp ích?
Nguyên nhân chính xác gây ra hội chứng ruột kích thích vẫn chưa được xác định rõ ràng. Nhiều ý kiến cho rằng, hội chứng này bắt nguồn từ sự cân bằng không ổn định của vi khuẩn đường ruột.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, những người mắc hội chứng ruột kích thích xuất hiện quá nhiều vi khuẩn trong ruột non. Việc dùng thuốc kháng sinh trị hội chứng ruột kích thích có thể giúp khôi phục lại sự cân bằng của vi khuẩn đường ruột về mức bình thường, từ đó giảm bớt hoặc chấm dứt triệu chứng của bệnh nhân.
Các loại thuốc kháng sinh này có thể mang tới những công dụng như:
- Giảm số lượng vi khuẩn có hại trong đường ruột.
- Bảo vệ niêm mạc ruột khỏi vi khuẩn gây nhiễm trùng.
- Giảm viêm và dịu bớt phản ứng miễn dịch của cơ thể đối với vi khuẩn và virus.
- Bảo tồn vi khuẩn có ích trong đường ruột.
Trong các nghiên cứu, rifaximin đã được chứng minh về khả năng làm giảm nhẹ một số triệu chứng của hội chứng ruột kích thích, bao gồm cảm giác đầy hơi, tiêu chảy và đau bụng.
Rifaximin (Xifaxan) là một loại kháng sinh thường được bác sĩ kê đơn để điều trị bệnh tiêu chảy dành cho khách du lịch, đây cũng là loại kháng sinh duy nhất được các cơ quan y tế chấp thuận sử dụng cho việc điều trị hội chứng ruột kích thích mà không gây ra táo bón. Các nhà nghiên cứu đang tiếp tục nghiên cứu các loại kháng sinh khác để điều trị hội chứng này.
Một số bệnh nhân cho biết rằng họ cảm thấy cơ thể có sự cải thiện sau khi sử dụng rifaximin trong khoảng thời gian từ 10 đến 14 ngày. Trong trường hợp bệnh nhân không nhận thấy hiệu quả từ việc sử dụng rifaximin, hãy nhờ đến sự tư vấn từ bác sĩ để xem xét việc sử dụng rifaximin có phù hợp với bản thân hay không.
Bên cạnh đó, các loại kháng sinh khác hiện chưa chứng minh được hiệu quả trong việc điều trị các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích.
3. Rủi ro trong dùng thuốc kháng sinh trị hội chứng ruột kích thích
Ruột của người bệnh chứa một lượng lớn vi khuẩn có ích giúp duy trì sức khỏe cho đường ruột và cả cơ thể. Việc sử dụng thuốc kháng sinh có thể làm mất sự cân bằng của hệ vi khuẩn đường ruột, gây ra những tác động tiêu cực. Điều này có thể khiến một số người dễ mắc phải hội chứng ruột kích thích hơn.
Ngoài ra, việc mất cân bằng hệ vi khuẩn cũng có thể tạo điều kiện cho sự phát triển của một loại vi khuẩn nguy hiểm được biết đến với tên gọi là C. difficile trong ruột của người bệnh. Vi khuẩn này có thể gây ra các vấn đề tiêu chảy nghiêm trọng và trong một số trường hợp, có thể đe dọa tới tính mạng bệnh nhân.
4. Một số phương pháp kết hợp cùng dùng thuốc kháng sinh trị hội chứng ruột kích thích
Trước khi cân nhắc đến việc sử dụng thuốc kháng sinh, bác sĩ sẽ đề xuất bệnh nhân chủ động thực hiện một số phương pháp giúp cải thiện chất lượng cuộc sống. Tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của mỗi người bệnh, các phương pháp được đề nghị có thể bao gồm:
- Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh: Thay đổi những thực phẩm có thể gây ra các vấn đề cho đường ruột.
- Tư vấn tâm lý hoặc thôi miên: Đây là các phương pháp có thể giúp kiểm soát căng thẳng và lo âu, rất tốt cho bệnh nhân mắc phải hội chứng ruột kích thích.
- Thuốc chống trầm cảm: Giúp giảm đau trong một số trường hợp của bệnh.
- Thuốc chống tiêu chảy, như diphenoxylate (Lomotil) hoặc loperamide (Imodium).
- Thuốc nhuận tràng như lubiprostone (Amitiza).
- Thuốc chống co thắt cơ trơn của đường tiêu hoá như dicycloverine (Bentyl) hoặc hyoscyamine (Anaspaz, Levsin, Symax).
- Probiotics: Đây là các vi khuẩn sống và nấm men có ích cho sức khỏe ruột, có thể tìm thấy probiotics trong sữa chua và các sản phẩm lên men khác.
5. Những điều cần lưu ý khi dùng kháng sinh
Nếu bác sĩ đề xuất việc sử dụng rifaximin, bệnh nhân cung cấp cho bác sĩ những thông tin sau:
- Những vấn đề nghiêm trọng mà gan đang mắc phải.
- Thông tin các loại thuốc hoặc thực phẩm bổ sung khác mà người bệnh đang sử dụng vì một số loại có thể tương tác với rifaximin và gây ra tác dụng phụ không mong muốn.
- Sức khoẻ của thai phụ (nếu đang mang thai) hoặc dự định mang thai trong tương lai gần cũng như việc cho con bú. Bác sĩ sẽ xem xét mức độ an toàn khi sử dụng kháng sinh trong những trường hợp này.
Bệnh nhân cần tuân thủ tuyệt đối hướng dẫn của bác sĩ khi sử dụng thuốc kháng sinh. Nếu người bệnh cảm thấy các triệu chứng của mình trở nên tồi tệ hơn hoặc xuất hiện triệu chứng mới, bệnh nhân cần thông báo ngay đến bác sĩ điều trị của mình.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.