Phòng ngừa ung thư cổ tử cung là một trong những ưu tiên hàng đầu trong chăm sóc sức khỏe sinh sản nữ giới. Việc tiêm chủng vắc xin HPV, thực hiện tầm soát định kỳ bằng xét nghiệm Pap và HPV, duy trì lối sống lành mạnh là những biện pháp quan trọng nhằm ngăn chặn sự phát triển của các tổn thương tiền ung thư và ung thư cổ tử cung.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Lê Thiện Quang - Bác sĩ Nội ung bướu -Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng
1. Cách phòng ngừa ung thư cổ tử cung
1.1 Tiêm phòng vắc-xin HPV
Từ 9 đến 26 tuổi là thời gian phụ nữ nên tiêm vắc-xin HPV để giảm thiểu nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung. Theo chỉ dẫn từ Bộ Y tế, phụ nữ cần hoàn tất đủ 3 liều vắc-xin trong vòng 6 tháng đến 1 năm để đạt hiệu quả cao. Loại vắc-xin này giúp phòng ngừa giai đoạn tiền ung thư, vì vậy hãy thực hiện đúng liệu trình dưới sự giám sát của nhân viên y tế.
1.2 Chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi, vận động hợp lý
Duy trì một chế độ dinh dưỡng khoa học sẽ giúp tăng cường sức khỏe, nâng cao sức đề kháng, phòng tránh các nguy cơ gây bệnh ung thư và đặc biệt là phòng ngừa ung thư cổ tử cung. Thực phẩm giàu vitamin E, A, C và canxi chứa các chất chống oxy hóa, có khả năng bảo vệ tế bào khỏi các tác động của gốc tự do, từ đó hỗ trợ phòng ngừa ung thư cổ tử cung.
Bên cạnh đó, chế độ nghỉ ngơi hợp lý và rèn luyện thể dục thể thao cũng là cách hiệu quả để giảm nguy cơ ung thư. Các nghiên cứu chỉ ra rằng căng thẳng là yếu tố làm gia tăng sự hình thành và phát triển của các tế bào ung thư. Vì vậy, hãy duy trì tinh thần lạc quan, vui vẻ và hạn chế stress để bảo vệ sức khỏe.
1.3 Không “yêu” quá sớm và bừa bãi
Một trong những lý do chính gây ra ung thư cổ tử cung là do virus HPV lây truyền qua đường tình dục. Việc quan hệ ở tuổi vị thành niên dễ dẫn đến nguy cơ nhiễm HPV bởi ở giai đoạn này, cơ thể chưa có khả năng tự bảo vệ trước các tác nhân gây bệnh. Đồng thời, cơ quan sinh dục lúc này đang trong quá trình phát triển và nhạy cảm hơn. Nếu không có cách phòng ngừa, khả năng nhiễm virus HPV có thể xảy ra sớm.
1.4 Phòng ngừa ung thư cổ tử cung bằng cách không lạm dụng thuốc tránh thai
Nhiều chị em phụ nữ dùng thuốc tránh thai như một giải pháp tránh thai an toàn trong những tình huống khẩn cấp. Song, nếu sử dụng lâu dài, thuốc này có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn, trong đó có gia tăng khả năng mắc ung thư cổ tử cung.
1.5 Giữ vệ sinh âm đạo sạch sẽ ngăn ngừa ung thư cổ tử cung
Viêm nhiễm phụ khoa kéo dài mà không được chữa trị có thể dẫn đến ung thư cổ tử cung. Do vậy, hãy tuân thủ các nguyên tắc sau để bảo vệ sức khỏe:
Vệ sinh âm đạo theo hướng dẫn y khoa, tránh sử dụng vòi sen hoặc thụt rửa sai phương pháp.
Không mặc quần lót quá chật để không ảnh hưởng đến sức khỏe vùng kín.
Trong kỳ kinh, phụ nữ cần thận trọng khi vệ sinh vùng kín và tuyệt đối tránh quan hệ tình dục để hạn chế nguy cơ viêm nhiễm khi cổ tử cung đang yếu.
Nếu có triệu chứng bất thường, phụ nữ cần đi khám phụ khoa ngay và điều trị triệt để, phòng ngừa ung thư cổ tử cung.
Khám sàng lọc ung thư cổ tử cung định kỳ theo chỉ dẫn của bác sĩ.
1.6 Sàng lọc ung thư cổ tử cung
Ung thư cổ tử cung giai đoạn đầu thường không biểu hiện triệu chứng rõ ràng, do đó, sàng lọc sớm được xem là biện pháp tối ưu để phát hiện và điều trị bệnh kịp thời.
Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới, dù đã tiêm vaccine HPV, người phụ nữ vẫn nên sàng lọc định kỳ để nhận diện các tổn thương tiền ung thư hoặc ung thư giai đoạn sớm, giúp phát hiện và can thiệp nếu cần.
Nhiều phụ nữ cảm thấy lo ngại khi thực hiện xét nghiệm này. Tuy nhiên, việc kiểm tra định kỳ để phát hiện sớm và xử lý kịp thời những dấu hiệu bất thường đã giúp cứu sống hàng trăm nghìn người mỗi năm. Vì vậy, hãy yên tâm thực hiện sàng lọc ung thư ở cổ tử cung vì chúng ta đang chủ động chăm sóc sức khỏe của mình.
1.7 Lối sống lành mạnh
Để giảm thiểu nguy cơ mắc các loại ung thư như ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư phổi, ung thư đại tràng, ung thư thận, cũng như phòng ngừa ung thư cổ tử cung, chúng ta cần chú trọng đến lối sống lành mạnh. Việc duy trì cân nặng ở mức hợp lý và tập thể dục thường xuyên là hai yếu tố quan trọng.
Tập thể dục aerobic nhẹ nhàng ít nhất 150 phút mỗi tuần hoặc 75 phút với cường độ cao sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh và tăng cường hệ miễn dịch. Bên cạnh đó, việc đảm bảo giấc ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi ngày, ngủ trước 11 giờ và giữ giờ giấc sinh hoạt đều đặn cũng rất cần thiết.
2. Xét nghiệm sàng lọc để phát hiện sớm ung thư cổ tử cung
Phương pháp sàng lọc ung thư cổ tử cung giúp phát hiện sớm những bất thường, dấu hiệu tiền ung thư hoặc ung thư ở giai đoạn đầu, trước khi các triệu chứng rõ rệt xuất hiện. Nhờ đó, cơ hội điều trị thành công được nâng cao đáng kể.
Có hai phương pháp sàng lọc phổ biến hiện nay là xét nghiệm HPV và xét nghiệm Pap. Tùy thuộc vào độ tuổi và tình trạng sức khỏe cụ thể, bác sĩ sẽ tư vấn phương pháp phù hợp nhất hoặc kết hợp cả hai để đạt hiệu quả tối ưu.
2.1 Xét nghiệm HPV
Để phát hiện sớm tình trạng nhiễm virus HPV và phòng ngừa ung thư cổ tử cung, các bác sĩ thường chỉ định xét nghiệm HPV cho phụ nữ trên 30 tuổi. Xét nghiệm này giúp xác định sự hiện diện của virus HPV trong cơ thể và loại chủng virus gây bệnh.
Trước khi lấy mẫu xét nghiệm, người khám sẽ được chỉ định khám phụ khoa. Bác sĩ sẽ sử dụng dụng cụ chuyên dụng để mở rộng âm đạo và lấy một mẫu tế bào nhỏ từ cổ tử cung. Quá trình này rất nhanh chóng và không gây đau.
Kết quả xét nghiệm HPV có thể là âm tính (không nhiễm virus) hoặc dương tính (đã nhiễm virus). Nếu kết quả dương tính, bác sĩ có thể chỉ định thêm các xét nghiệm khác như soi cổ tử cung bằng ống kính phóng đại hoặc sinh thiết để đánh giá tình trạng tổn thương và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
2.2 Xét nghiệm Pap
Với mục đích phát hiện sớm những biến đổi bất thường ở tế bào cổ tử cung, xét nghiệm Pap (hay Pap-smear) - một xét nghiệm phết tế bào tử cung - được khuyến cáo thực hiện hàng năm cho phụ nữ.
Để thực hiện xét nghiệm, người bệnh sẽ nằm ở tư thế thoải mái, hai chân giang rộng. Bác sĩ sẽ sử dụng dụng cụ chuyên dụng để lấy một lượng nhỏ tế bào tại cổ tử cung. Mẫu tế bào thu được sẽ được phân tích kỹ càng.
Nếu kết quả xét nghiệm cho thấy có sự bất thường, bác sĩ sẽ chỉ định thêm các xét nghiệm khác để xác định chính xác tình trạng bệnh và có kế hoạch theo dõi, điều trị phù hợp.
Phòng ngừa ung thư cổ tử cung không chỉ dừng lại ở việc tiêm chủng mà còn bao gồm việc thực hiện các xét nghiệm tầm soát định kỳ như Pap smear và xét nghiệm HPV. Các xét nghiệm này giúp phát hiện sớm các tổn thương tiền ung thư, từ đó có biện pháp điều trị kịp thời, ngăn chặn bệnh tiến triển thành ung thư.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
