Glucophage 850mg thuộc nhóm thuốc Hormon, nội tiết tố, được sử dụng để điều trị trong trường hợp đái tháo đường không phụ thuộc insulin. Dưới đây là thông tin chi tiết Glucophage 850mg là thuốc gì và lưu ý khi sử dụng.
1. Glucophage 850mg là thuốc gì?
Thuốc Glucophage 850mg được bào chế dưới dạng viên nén bao phim, có thành phần chính là Metformin HCl hàm lượng 850mg và các tá dược khác vừa đủ 1 viên.
Metformin là một biguanide có tác dụng hạ đường huyết, giúp giảm đường huyết lúc đói và sau khi ăn ở bệnh nhân đái tháo đường type 2. Cơ chế tác dụng của thuốc như sau:
- Ức chế sự sản xuất glucose ở gan, giảm sự hấp thu glucose ở ruột
- Tăng sử dụng glucose ở tế bào, tăng nhạy cảm với insulin ở ngoại vi.
- Metformin không kích thích tăng tiết insulin vì vậy không gây hạ đường huyết và không gây tăng cân.
- Ngoài ra, Metformin còn tác động có lợi đến sự chuyển hóa lipid trong cơ thể. Điều này đã được chứng minh qua các nghiên cứu lâm sàng, ở liều điều trị với nhóm chứng trung và dài hạn, Metformin giúp giảm cholesterol toàn phần, triglyceride và lipoprotein tỷ trọng thấp LDL.
- Nồng độ metformin tối đa trong huyết tương đạt được sau khoảng 2,5 giờ sau khi uống.
2. Thuốc Glucophage 850mg có tác dụng gì?
Thuốc Glucophage 850mg được sử dụng trong các trường hợp sau:
- Điều trị đái tháo đường không phụ thuộc insulin (type 2), đặc biệt ở bệnh nhân thừa cân khi không kiểm soát được glucose huyết bằng chế độ ăn kiêng và tập thể thao đơn thuần.
- Ở người lớn có thể dùng đơn trị liệu Metformin hoặc kết hợp với insulin hay các thuốc điều trị đái tháo đường đường uống khác.
- Ở trẻ em trên 10 tuổi, sử dụng phác đồ Metformin đơn trị liệu hoặc kết hợp với insulin.
Không sử dụng Glucophage 850mg trong trường hợp sau:
- Mẫn cảm với Metformin hoặc bất cứ thành phần nào có trong thuốc.
- Nhiễm toan chuyển hóa cấp hoặc mãn tính (nhiễm acid lactic, nhiễm toan ceton đái tháo đường).
- Tiền hôn mê đái tháo đường
- Suy thận nặng (mức độ lọc cầu thận (eGFR) < 30 mL/phút)
- Trường hợp thiếu oxy mô cấp tính hoặc đợt cấp của bệnh mạn tính như suy hô hấp, suy tim mất bù, sốc và nhồi máu cơ tim.
- Nghiện rượu, nhiễm độc rượu cấp tính, suy gan.
- Phụ nữ có thai.
3. Liều lượng và cách sử dụng thuốc Glucophage 850mg
Người lớn có chức năng thận bình thường (mức độ lọc cầu thận (eGFR) ≥ 90 mL/phút/1,73 m2)
Đơn trị liệu và kết hợp với các thuốc trị đái tháo đường dạng uống khác:
- Liều khởi đầu khuyến cáo là 500mg hoặc 850mg x 2 - 3 lần/ ngày.
- Sau 10 đến 15 ngày điều trị, có thể điều chỉnh liều dựa trên xét nghiệm đường huyết. Sự tăng liều chậm có thể cải thiện khả năng dung nạp thuốc ở đường tiêu hóa. Liều tối đa được khuyến cáo là 3g, chia 3 lần/ ngày.
- Nếu chuyển phác đồ từ một thuốc điều trị đái tháo đường đường uống khác sang metformin thì cần ngưng sử dụng thuốc đó và khởi đầu metformin với liều khuyến cáo như trên.
Kết hợp với insulin:
- Metformin và insulin có thể kết hợp với nhau để kiểm soát đường huyết tốt hơn. Khởi đầu bằng Metformin hydrochlorid 500mg hoặc 850mg x 2 - 3 lần/ ngày, trong khi liều lượng insulin được điều chỉnh trên cơ sở kết quả xét nghiệm nồng độ đường huyết.
Trường hợp người bệnh bị suy thận:
- Cần đánh giá chức năng thận trước khi bắt đầu điều trị với metformin và đánh giá định kỳ sau đó.
- Có thể giảm liều thuốc tùy theo mức độ suy giảm chức năng thận.
- Metformin có thể sử dụng cho bệnh nhân suy thận có eGFR khoảng 30 - 59 mL/phút/1,73 m2 chỉ trong trường hợp không có các điều kiện khác có thể làm gia tăng nguy cơ nhiễm acid lactic: Liều khởi đầu là 500mg/ lần/ ngày. Liều tối đa là 1000mg/ ngày.
- Chống chỉ định dùng metformin cho bệnh nhân có eGFR < 30 mL/phút/1,73m2.
Người cao tuổi:
- Do người cao tuổi có khả năng suy giảm chức năng thận, liều dùng thuốc nên được điều chỉnh dựa trên chức năng thận. Cần định kỳ đánh giá chức năng thận trong quá trình dùng thuốc.
Trẻ em từ 10 tuổi trở lên:
Đơn trị liệu metformin hoặc kết hợp với insulin
- Liều khởi đầu là 500mg hoặc 850mg/ lần/ ngày, uống trong hoặc sau bữa ăn.
- Sau 10 đến 15 ngày điều trị, có thể điều chỉnh liều dựa trên xét nghiệm đường huyết. Sự tăng liều chậm có thể cải thiện khả năng dung nạp thuốc ở đường tiêu hóa. Liều tối đa được khuyến cáo là 2g, chia 2-3 lần/ ngày.
4. Tác dụng phụ của thuốc Glucophage 850mg
Khi sử dụng thuốc Glucophage 850mg, người bệnh có thể gặp một số tác dụng không mong muốn sau:
- Nhiễm acid lactic gây tình trạng toan máu.
- Rối loạn tiêu hóa: Miệng có vị kim loại, buồn nôn, nôn, chán ăn, đau bụng, tiêu chảy hoặc táo bón. Các triệu chứng này có thể giảm đáng kể khi dùng thuốc sau bữa ăn và tăng liều dần dần.
- Giảm nồng độ Vitamin B12 trong huyết thanh khi sử dụng metformin kéo dài do giảm hấp thu ở ruột non. Cần xem xét đến nguyên nhân này nếu bệnh nhân bị thiếu máu hồng cầu to.
- Hiếm gặp là thiếu máu tan huyết, thiếu máu bất sản, suy tủy, loạn sản máu, mất bạch cầu hạt và giảm tiểu cầu.
Khi sử dụng Glucophage 850mg, nếu người bệnh gặp phải bất kỳ tác dụng phụ nào nghiêm trọng hãy ngưng dùng thuốc và liên hệ ngay với bác sĩ điều trị hoặc đến cơ sở y tế để xử trí kịp thời.
5. Tương tác với thuốc Glucophage 850mg
Khi dùng phối hợp, Glucophage 850mg có thể tương tác với các thuốc sau:
- Dùng đồng thời với các thuốc gây tăng glucose huyết có thể làm giảm tác dụng điều trị của metformin như thuốc lợi tiểu, corticosteroid, chẹn kênh calci, Oestrogen, thuốc tránh thai đường uống, Phenothiazin, Phenytoin, Isoniazid và Acid nicotinic...
- Tránh phối hợp Metformin với cimetidin do làm tăng nồng độ đỉnh của Metformin trong huyết tương.
- Sử dụng cùng với rượu có thể ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa lactate và làm tăng nguy cơ nhiễm acid lactic liên quan đến metformin. Vì vậy không nên uống rượu khi điều trị với Metformin.
6. Lưu ý và thận trọng khi sử dụng thuốc Glucophage 850mg
Khi sử dụng thuốc Glucophage 850mg, cần thận trọng trong các trường hợp sau:
- Phải tăng dần liều metformin khi kết hợp với các Sulfonylurea khác để phòng nguy cơ hạ đường huyết.
- Cần khuyến cáo người bệnh tiếp tục xây dựng chế độ ăn và tập thể dục hợp lý, vì đó là một biện pháp quan trọng để đạt được hiệu quả điều trị.
- Thận trọng với người bị suy giảm chức năng thận, cần phải xét nghiệm creatinin máu trước khi bắt đầu điều trị với thuốc.
- Sử dụng chất cản quang chứa iod đường tĩnh mạch trong kỹ thuật chụp X-quang có thể dẫn đến suy thận, gây tích tụ metformin và dẫn đến tình trạng nhiễm toan acid lactic. Vì vậy phải ngưng dùng metformin 48 giờ trước khi tiến hành kỹ thuật và 48 giờ sau khi chiếu chụp. Chỉ sử dụng thuốc trở lại sau khi đánh giá chức năng thận trở lại bình thường.
- Khi tiến hành các phẫu thuật có gây mê toàn thân, gây tê tủy sống hoặc ngoài màng cứng phải ngừng dùng metformin. Việc điều trị có thể bắt đầu lại sau 48 giờ phẫu thuật hoặc sau khi bắt đầu nuôi dưỡng lại qua đường tiêu hóa và với điều kiện xét nghiệm chức năng thận đã trở lại bình thường.
- Metformin chống chỉ định sử dụng cho phụ nữ có thai. Insulin là thuốc được khuyến cáo điều trị cho các đối tượng này.
- Metformin có thể bài tiết vào trong sữa mẹ, do đó cần cân nhắc ngưng dùng thuốc hoặc ngưng cho con bú khi dùng thuốc, căn cứ vào mức độ đánh giá giữa lợi ích và nguy cơ khi sử dụng.
Trên đây là toàn bộ thông tin về thuốc Glucophage 850mg, người bệnh cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, tham khảo ý kiến của bác sĩ/ dược sĩ trước khi sử dụng. Lưu ý, Glucophage 850mg là thuốc kê đơn, người bệnh tuyệt đối không tự ý mua và điều trị tại nhà vì có thể gặp phải các tác dụng phụ không mong muốn, gây biến chứng nặng nề.
