Aeneas 5 thuộc nhóm thuốc chống viêm không steroid thường được chỉ định trong các bệnh lý liên quan đến mạch máu như phù não, thiểu năng hay giãn tĩnh mạch,... Vậy công dụng của thuốc là gì?
1. Aeneas 5 là thuốc gì?
- Aeneas 5 có thành phần hoạt chất chính là Natri aescinate - là chất có tác dụng làm giảm phù nề, chống viêm nhiễm ở thành mạch máu. Ngoài ra, Aescinate còn làm tăng trương lực trong thành mạch, giảm tính thẩm thấu của mạch máu.
- Cơ chế tác động của thuốc chủ yếu nhờ sự giảm hoạt tính của enzyme hyaluronidase, từ đó làm giảm sự thoát dịch từ thành mạch ra ngoại bào; Kích thích chuyển hóa Aescin dẫn đến tăng đào thải hormon vỏ thượng thận, tăng sản xuất prostaglandin PGF20, tăng giải phóng norepinephrine. Qua hàng loạt các đáp ứng làm tăng trương lực cơ của thành mạch.
- Ở đường tiêm tĩnh mạch, thuốc phát huy tác dụng tối đa sau 1 giờ và hiệu quả kéo dài đến 16 giờ sau tiêm, thời gian bán thải là 1,5 giờ. Aeneas 5 liên kết với protein huyết tương khoảng 90%. Với liều điều trị, khoảng 1⁄3 liều dùng được bài tiết, trong đó 1⁄3 bài tiết qua nước tiểu và 2⁄3 còn lại bài tiết qua đường mật.
2. Chỉ định và chống chỉ định của thuốc Aeneas 5
Thuốc Aeneas 5 được chỉ định trong các trường hợp bệnh lý sau
- Bệnh nhân phù não do tắc mạch máu não, xuất huyết não, viêm nhiễm, các chấn động não, phẫu thuật não hay do sự chèn ép của các khối u não.
- Chống viêm, giảm phù nề sau phẫu thuật (đặc biệt là các phẫu thuật thẩm mỹ vùng hàm - mặt) hay sau các chấn thương, đụng dập mạnh, trật khớp.
- Các bệnh lý ở tĩnh mạch như thiểu năng tĩnh mạch, tắc mạch bạch huyết, giãn tĩnh mạch chi, viêm tĩnh mạch chân.
- Bệnh lý tĩnh mạch gây trĩ nội hoặc trĩ ngoại.
- Các hội chứng đau cột sống cổ, lưng, thắt lưng do chèn ép bởi u hay thoát vị đĩa đệm.
- Phù nề do bỏng, do tia xạ.
- Phù nề âm hộ, vùng đáy chậu sau cuộc sinh thường.
Thuốc Aeneas 5 chống chỉ định trong các trường hợp bệnh lý sau
- Dị ứng với thành phần Sodium Aescinate hay bất cứ thành phần nào khác của thuốc.
- Bệnh nhân suy thận cấp hoặc đang diễn tiến đợt cấp của suy thận mạn.
- Bệnh nhân phù mạch do bệnh lý có nguồn gốc từ mạch thận.
- Phụ nữ đang dùng thuốc tránh thai, đang trong 3 tháng đầu thai kỳ và đang cho con bú không sử dụng thuốc Aeneas 5.
3. Tương tác thuốc của Aeneas 5
Phối hợp Aeneas 5 với một số loại thuốc khác có thể xảy ra các tương tác làm thay đổi tác dụng của thuốc hay gia tăng các tác dụng phụ như sau
- Phối hợp với các kháng sinh nhóm Aminoglycosid (Gentamycin) làm tăng độc tính trên thận;
- Các thuốc chống đông khi dùng đồng thời với Aeneas 5 làm tăng thời gian prothrombin, tăng nguy cơ chảy máu. Nếu bắt buộc phải sử dụng đồng thời nên điều chỉnh liều phù hợp.
- Các thuốc kháng sinh nhóm Cephalosporin làm tăng nồng độ của Aeneas 5 trong huyết tương. Tuy nhiên, các kháng sinh Ampicillin ít làm ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc.
- Thuốc tránh thai có thể làm giảm hiệu quả của Aeneas 5 khi dùng phối hợp.
- Chưa đủ bằng chứng về sự an toàn của thuốc cho thai nhi và trẻ bú mẹ. Vì vậy, phụ nữ có thai đặc biệt là thai 3 tháng đầu, phụ nữ đang cho con bú nên cân nhắc khi sử dụng thuốc, chỉ dùng khi không có biện pháp khác thay thế.
- Một số tương tác khác chưa có báo cáo cụ thể, do đó trước khi dùng Aeneas 5 nên thông báo cho bác sĩ tất cả các loại thuốc mà người bệnh đang dùng trước đó để tránh các tương tác xảy ra.
4. Liều dùng và cách dùng
Cách dùng
- Aeneas 5 được bào chế dưới dạng bột tiêm đông khô hàm lượng 5mg/ lọ + 5ml/ lọ dung dịch pha tiêm.
- Chỉ sử dụng ở đường tĩnh mạch, tiêm hoặc truyền tĩnh mạch; không sử dụng tiêm bắp hoặc tiêm dưới da.
Liều dùng
- Liều thông thường 0,1 - 0,4 mg/ kg cân nặng/ ngày, tiêm tĩnh mạch; HOẶC hòa tan 1 - 2 lọ Aeneas 5 (5 - 10mg) trong 250ml Glucose 10% hay NaCl 0,9% truyền tĩnh mạch 1 lần/ ngày.
- Liều tối đa 20mg/ ngày. Thông thường một đợt điều trị bằng Aeneas 5 kéo dài 7 - 10 ngày.
- Trẻ em không có khuyến cáo dùng thuốc để đảm bảo an toàn.
- Liều dùng chỉ mang tính chất tham khảo, tùy từng đối tượng bệnh nhân và tình trạng bệnh lý bác sĩ sẽ có chỉ định về liều dùng, đường dùng Aeneas 5 khác nhau.
Xử trí quá liều - quên liều
- Aeneas 5 là thuốc dùng đường tĩnh mạch và phải được chỉ định, thực hiện bởi nhân viên y tế tại cơ sở y tế có đầy đủ trang thiết bị. Vì vậy, khả năng quá liều và quên liều hiếm khi xảy ra.
- Trường hợp quên liều thì nên bổ sung ngay khi phát hiện, nếu gần tới thời gian tiêm liều tiếp theo thì bỏ qua liều đã quên và tiêm liều tiếp theo. Không tiêm gấp đôi liều Aeneas 5.
- Trường hợp quá liều gây các phản ứng xấu cho cơ thể như chóng mặt, đau đầu, lơ mơ, nôn, buồn nôn, co cơ, xuất huyết dưới da, hẹp đồng tử, nhịp tim chậm, suy thận cấp,... nên ngừng thuốc ngay lập tức và báo cho bác sĩ để có biện pháp cấp cứu kịp thời.
5. Tác dụng phụ của thuốc Aeneas 5
Một số tác dụng không mong muốn có thể gặp khi dùng thuốc Aeneas 5
- Đau, sưng đỏ, ngứa hay kích ứng tại vị trí tiêm thuốc. Có thể tự khỏi sau khi tiêm, nếu ngứa đau kéo dài có thể chườm lạnh tại vùng tiêm.
- Phản ứng dị ứng thuốc gây nổi ban, ngứa, mề đay ở da,.. Xử trí bằng cách tiêm các thuốc kháng Histamin bằng đường tĩnh mạch hoặc tiêm thuốc nhóm steroid để ức chế quá trình viêm. Trường hợp phản ứng quá mẫn nặng nề gây ức chế trung tâm hô hấp tiêm tĩnh mạch ngay Adrenaline và lặp lại sau 1 - 2 phút.
- Nặng nề hơn thuốc có thể gây hạ huyết áp. Xử trí bằng cách truyền tĩnh mạch dung dịch huyết tương thay thế
- Suy thận cấp: Đưa bệnh nhân đến ngay phòng cấp cứu để thực hiện lọc máu hay các biện pháp cấp cứu khác.
- Rối loạn chức năng hệ tiêu hóa gây buồn nôn, nôn, tiêu chảy, đau bụng,...
- Rối loạn chức năng hệ miễn dịch.
6. Một số lưu ý khi sử dụng thuốc Aeneas 5
- Kiểm tra chức năng thận, độ thanh thải cầu thận trước và trong suốt quá trình dùng thuốc đặc biệt trên những bệnh nhân có suy giảm chức năng thận do nguy cơ cao gây độc tính trên thận của Aeneas 5.
- Bệnh nhân có tiền sử không dung nạp với galactose, thiếu hụt men Lapp lactase bẩm sinh hay kém hấp thu glucose - galactose không nên dùng thuốc Aeneas 5 do các thành phần chất phụ gia có trong thuốc.
- Bệnh nhân đang sử dụng thuốc tránh thai nên cân nhắc thay đổi sang biện pháp tránh thai vật lý (dùng bao cao su, màng tránh thai) hoặc xem xét tăng liều Aeneas 5 do thuốc tránh thai làm giảm tác dụng của Aeneas 5.
- Thuốc chỉ sử dụng ở đường tĩnh mạch, trường hợp tiêm nhầm vào khe khớp cần lưu lại kiêm và tiêm tiếp tục vào 10ml dung dịch NaCl 0,9%, hoặc phong bế hạch nếu cần thiết do nguy cơ gây hoại tử khớp của thuốc.
- Kiểm tra chất lượng thuốc và hạn dùng trước khi dùng. Tiêm thuốc ngay khi pha loãng, không để thuốc đã pha quá 24 giờ. Bảo quản thuốc Aeneas 5 ở nơi khô ráo, nhiệt độ dưới 30 độ C, tránh ẩm mốc và tránh ánh nắng trực tiếp.
- Thuốc lá, rượu bia hay các thực phẩm có cồn có thể làm thay đổi sinh khả dụng của thuốc. Do đó trong quá trình điều trị bằng Aeneas 5 không nên sử dụng.
Tóm lại, Aeneas 5 là thuốc tiêm tĩnh mạch sử dụng trong các bệnh lý phù mạch, phù não hay một số bệnh lý ở thành mạch. Thuốc phải được kê đơn bắt buộc bởi bác sĩ chuyên khoa, được thực hiện bởi nhân viên y tế tại cơ sở y tế có đầy đủ trang thiết bị.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.