Giảm cân từ lâu đã trở thành mục tiêu của những người muốn cải thiện sức khỏe và ngoại hình. Nhưng không nhiều người biết rằng có một loại chất béo, được gọi là chất béo nâu có thể giúp giảm cân. Bên cạnh đó, ăn chất béo giảm mỡ cũng đã được một số nghiên cứu chứng minh.
1. Chất béo nâu là gì?
Chất béo nâu là một loại chất béo trong cơ thể tạo ra nhiệt. Chúng có màu nâu đỏ nhờ chứa đầy các chất sản xuất năng lượng trong tế bào - được gọi là ty thể, cung cấp năng lượng cho tế bào bằng cách chuyển calo thành nhiệt. Tất cả mọi người đều được sinh ra với chất béo nâu. Thực tế, trẻ sơ sinh có rất nhiều loại chất béo này, giúp giữ ấm khi ra khỏi bụng mẹ. Nhưng các nhà nghiên cứu vẫn chưa biết tại sao mọi người có xu hướng giảm mỡ nâu khi già đi.
Chất béo nâu có thể chiếm một lượng nhỏ trong tổng số chất béo cơ thể của một người trưởng thành. Nhưng ngày càng có nhiều nghiên cứu cho thấy một số người trưởng thành có lượng chất béo nâu cao hơn mong đợi. Chất béo nâu đốt cháy lipid - chất béo nạp calo. Trong khi đó, chất béo trắng là chất béo “xấu”, lưu trữ lipid, tạo ra mỡ bụng và mỡ đùi không lành mạnh. Ngoài ra, các nghiên cứu còn cho biết mỡ nâu có thể làm giảm lượng đường trong máu. Theo một nghiên cứu năm 2013, chất béo nâu đốt cháy calo đã bảo vệ chuột khỏi béo phì và các vấn đề liên quan đến insulin và đường huyết.
Nếu những phát hiện được chứng minh là đúng ở người. Nghĩa là mỡ nâu có thể ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát bệnh tiểu đường. Một chuyên gia dự đoán sẽ có nhiều nghiên cứu hơn nữa về vấn đề này trong vài năm tới.
XEM THÊM: Các loại chất béo cơ thể: Lợi ích, nguy cơ, và nhiều hơn nữa
2. Làm sao để biết mình có mỡ nâu?
Loại chất béo này nằm giữa các vùng mỡ trắng trên cơ thể, thường là ở: cổ, ngực và vai. Nhưng không có cách nào dễ dàng để xác định lượng mỡ nâu. Bạn không thể thấy mỡ nâu nếu chỉ nhìn bên ngoài cơ thể. Trong quá khứ, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy loại chất béo này khi làm sinh thiết trên trẻ sơ sinh và chuột. Nhưng khi các phương pháp chụp ảnh cơ thể đã phát triển, khả năng quan sát chất béo nâu cũng tiến bộ hơn.
Cụ thể, khi các bác sĩ X quang bắt đầu quét hình ảnh PET ở người lớn, họ nhìn thấy những khu vực không thể xác định là ung thư hay viêm nhiễm. Những khu vực có màu nâu (hoặc màu be) này hóa ra lại là chất béo tốt.
3. Cách tăng mỡ nâu cho cơ thể
Bạn có thể tăng lượng mỡ nâu bằng cách điều chỉnh máy lạnh xuống một vài độ hoặc đi bộ nhanh vào mùa đông. Bằng chứng cho thấy khi nhiệt độ giảm xuống, lượng calo đốt cháy bởi chất béo nâu sẽ tăng lên. Nhưng các chuyên gia không đưa ra mức nhiệt độ khuyến nghị, cũng như chưa rõ tác động của việc ở lâu trong thời tiết lạnh.
Một nghiên cứu nhỏ gần đây cho thấy tiếp xúc lâu dài với cái lạnh có thể thúc đẩy sự phát triển của chất béo nâu, trong khi hơi ấm dường như ngăn chặn chúng. Các nhà nghiên cứu đã theo dõi 5 người đàn ông từ 19 - 23 tuổi trong 4 tháng và đặt nhiệt độ trong phòng ngủ của họ. Kết quả cho thấy rằng mức lạnh nhẹ - khoảng 19°C - đã tăng lượng chất béo nâu và khả năng đốt cháy calo của nam giới lên 30 - 40%. Trong khi đó, nhiệt độ ấm nhẹ - khoảng 31°C - làm giảm lượng chất béo nâu.
Các nhà nghiên cứu khác đã xem xét liệu nhiệt độ lạnh đã biến mỡ trắng thành mỡ nâu, hay cơ thể thực sự tạo ra nhiều tế bào mỡ nâu hơn. Thí nghiệm trên chuột phát hiện chúng tạo ra những tế bào mỡ nâu mới trong nhiệt độ lạnh, chứ không chỉ đơn giản là đang thay đổi từ mỡ trắng sang nâu.
Một nghiên cứu vào tháng 10/2014 cho biết tăng hoạt động đốt cháy calo của mỡ nâu là một lựa chọn đầy hứa hẹn cho các liệu pháp giảm cân. Các nhà khoa học tham gia vào nghiên cứu chất béo nâu hy vọng phát triển các loại thuốc mới kích hoạt các tế bào chất béo “tốt” này. Cho đến hiện tại, cách hiệu quả nhất để tăng mỡ nâu là tiếp xúc với nhiệt độ lạnh.
4. Chất béo nâu có thể giúp bạn giảm cân?
Tăng cường chất béo nâu có thể giúp bạn đốt cháy bao nhiêu calo vẫn còn là vấn đề tranh luận. Một chuyên gia ước tính bạn có thể đốt cháy thêm 300 - 400 calo mỗi ngày. Mặc dù là con số đáng kể, nhưng không nhất thiết sẽ làm giảm cân. Tuy nhiên, kết hợp với thay đổi lối sống và chế độ ăn uống, cách này có thể giúp mọi người đạt được cân nặng mục tiêu nhanh hơn. Tuy nhiên, vẫn cần tìm hiểu thêm về cách chất béo nâu được kích hoạt. Ví dụ, sưởi ấm trong nhà có phải là nguyên nhân dẫn đến béo phì?
Nghiên cứu cho thấy nhiệt độ đã trở nên ấm hơn trong vài thập kỷ qua ở Hoa Kỳ và Anh quốc. Cùng với chế độ ăn uống không lành mạnh và không tập thể dục đủ, một số người suy đoán rằng sự thay đổi nhiệt độ cũng có thể đóng một vai trò làm gia tăng béo phì.
Trong một nghiên cứu nhỏ ở Nhật Bản, 12 nam thanh niên có lượng chất béo nâu đốt cháy calo thấp hơn mức trung bình được yêu cầu ngồi trong phòng 17°C 2 giờ mỗi ngày trong 6 tuần. Lúc đầu, họ đốt cháy thêm trung bình 108 calo khi trời lạnh hơn nhiệt độ bình thường trong nhà. Sau 6 tuần, họ đã đốt cháy thêm 289 calo trong thời tiết lạnh.
Tóm lại, chất béo nâu là chất béo tốt - giúp đốt cháy calo và có thể được sử dụng để loại bỏ lượng calo dư thừa. Khi bạn lạnh, các tế bào thần kinh trong chất béo nâu sẽ giải phóng một loại hormone nhất định, từ đó tăng khả năng đốt cháy calo và có thể giúp giảm béo.
XEM THÊM: Chất béo tốt - Chất béo xấu: Lợi ích sức khỏe của Chất béo Omega-3
5. Ăn chất béo để giảm cân
Cho đến ngày nay, mọi người vẫn nghĩ rằng ăn chất béo khiến họ béo lên, vì vậy cố gắng tìm kiếm các sản phẩm ít chất béo. Nhưng sự thật là ăn chất béo không phải là nguyên nhân khiến bạn trở lên mập mạp. Các chuyên gia đã khẳng định chất béo là thức ăn quan trọng của con người. Có những nghiên cứu cho thấy ăn chất béo lành mạnh giúp mọi người kiểm soát cân nặng tốt hơn là loại trừ hoàn toàn chất béo. Mặc dù có vẻ trái ngược, song việc tăng tiêu thụ chất béo lành mạnh thực sự có thể ngăn ngừa tăng cân và duy trì cảm giác no lâu. Cụ thể, chất béo cần một thời gian để tiêu hóa, từ đó làm chậm quá trình rỗng của dạ dày, giảm cảm giác đói và thèm ăn.
Một nghiên cứu cho thấy rằng so với chế độ ăn ít chất béo, thực đơn giàu chất béo lành mạnh từ dầu ô liu và các loại hạt có liên quan đến kiểm soát khả năng tăng cân. Một khảo sát nhỏ khác cho thấy những người ăn kiêng giảm cân dùng 2 muỗng canh (30ml) dầu dừa mỗi ngày sẽ giảm được nhiều mỡ bụng hơn so với những người dùng dầu đậu nành. Trong khi đó, chất béo không lành mạnh - ví dụ như chất béo chuyển hóa (trans), đã được chứng minh làm tăng lượng mỡ trong cơ thể, vòng eo và mỡ bụng. Dầu ô liu, dầu dừa, quả bơ, quả hạch và hạt... là một vài ví dụ về các loại chất béo lành mạnh, có tác dụng hữu ích trong việc đốt cháy mỡ.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng chất béo lành mạnh vẫn chứa nhiều calo, vì vậy hãy kiểm soát liều lượng bạn tiêu thụ. Thay vì ăn nhiều chất béo hơn, hãy thử hoán đổi chất béo không lành mạnh trong chế độ ăn uống thành lựa chọn lành mạnh.
Tóm lại, chất béo là thức ăn quan trọng của con người, lại được tiêu hóa chậm nên có thể giúp giảm cảm giác thèm ăn. Việc hấp thụ nhiều chất béo lành mạnh còn liên quan đến giảm nguy cơ tăng cân, cũng như ăn chất béo giảm mỡ bụng. Ngoài ra, các nhà nghiên cứu gần đây đã phát hiện ra rằng nhiệt độ lạnh có thể giúp chúng ta tạo ra nhiều chất béo nâu tốt, thúc đẩy quá trình trao đổi chất và tăng khả năng đốt cháy calo của cơ thể.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: webmd.com, health.harvard.edu, healthline.com
