Chăm sóc sức khỏe bệnh nhân sau phẫu thuật nội soi tim là một quá trình quan trọng và đòi hỏi sự chú ý đặc biệt để bệnh nhân cải thiện sức khỏe hiệu quả sau can thiệp.
1. Chăm sóc sức khỏe bệnh nhân sau phẫu thuật nội soi tim: phục hồi chức năng
Người bệnh sau phẫu thuật nội soi tim có khả năng tập phục hồi chức năng hô hấp sớm hơn nhiều so với các bệnh nhân mổ mở. Bệnh nhân sau mổ mở thường bị hạn chế khả năng hô hấp do mất tính toàn vẹn của xương ức, khi hít sâu hoặc ho mạnh đều khiến người bệnh bị đau và giảm khả năng thở sâu dẫn tới nguy cơ xẹp phổi, viêm phổi sau mổ. Mổ nội soi giữ nguyên tính toàn vẹn của lồng ngực, người bệnh ít đau hơn nên có khả năng tập phục hồi chức năng sớm. Hơn nữa, mổ nội soi sử dụng đường mổ qua khoang màng phổi, sau mổ sẽ cần đặt một dẫn lưu vào khoang màng phổi. Đó cũng là lý do cần hướng dẫn người bệnh mổ nội soi tim tập phục hồi chức năng sớm để sớm rút dẫn lưu.
Người bệnh được hướng dẫn sử dụng dụng cụ tập hít thở ngay từ sau khi bỏ được máy thở cho tới sau khi ra viện 1 tháng.
2. Rút dẫn lưu sau mổ
Sau phẫu thuật tim, đông máu trong cơ thể người bệnh chưa ổn định kèm theo một số phản ứng viêm toàn thân sẽ dẫn tới xuất hiện máu và hoặc dịch tiết trong khoang màng tim, màng phổi. Người bệnh sau phẫu thuật nội soi thường có 2 hoặc 3 ống dẫn lưu. Mục đích của các ống dẫn lưu này là dẫn máu hoặc dịch tiết sau phẫu thuật ở khoang màng tim và màng phổi ra ngoài, để không bị ứ đọng trong cơ thể. Thông thường sẽ có 1 ống dẫn lưu màng tim và 1 hoặc 2 ống dẫn lưu màng phổi.
Lượng máu và dịch hàng ngày sẽ được bác sĩ và điều dưỡng chăm sóc theo dõi. Ống dẫn lưu sẽ được chỉ định rút bỏ khi lượng máu dịch ra < 100ml/ 24 giờ.
Thông thường trong phẫu thuật nội soi tim, tổng lượng máu và dịch mất thường ít hơn so với mổ mở khoảng 100-200ml và thời gian rút ống dẫn lưu cũng sớm hơn 1-2 ngày.
3. Chăm sóc vết mổ
Việc chăm sóc sức khỏe bệnh nhân sau phẫu thuật nội soi tim bao gồm chăm sóc vết mổ. Mổ nội soi có ưu điểm là vết mổ rất nhỏ từ 0,5 đến 3-4 cm. Những vết mổ này thường chỉ là vết thương phần mềm, không cắt xương do đó quá trình lành vết thương nhanh và ít gây biến chứng.
Những vấn đề có thể gặp với vết mổ nội soi đó là:
- Vết mổ chậm liền mép, mép vết mổ bị há ra sau khi cắt chỉ. Khi đó cần khâu lại vết mổ
- Vết mổ chảy dịch tiết hoặc dịch đọng trong khoang màng phổi. Trường hợp này thường tự hết sau 2-3 ngày, không gây nhiễm trùng.
- Nhiễm trùng vết mổ: đây là biến chứng rất ít khi gặp.
Thông thường sau mổ 3-4 tuần, vết mổ liền hoàn toàn, người bệnh có thể trở lại sinh hoạt bình thường.
4. Thời gian hồi phục và những lưu ý để quá trình phục hồi sau phẫu thuật nội soi tim diễn ra nhanh hơn
4.1. Thời gian phục hồi của bệnh nhân sau phẫu thuật nội soi tim
Hồi phục sau phẫu thuật nội soi tim thường diễn ra nhanh hơn so với phẫu thuật tim truyền thống, nhưng thời gian cụ thể cần để hồi phục hoàn toàn có thể khác nhau tùy thuộc vào từng bệnh nhân. Dưới đây là những điểm quan trọng trong quá trình hồi phục:
- Đau sau mổ: thông thường sau phẫu thuật nội soi, người bệnh ít đau hơn so với mổ mở. Những ngày đầu người bệnh thường được chỉ định dùng thuốc giảm đau qua đường gây tê mặt phẳng cạnh sống (ESP) Từ ngày thứ 4 trở đi, hệ thống ESP sẽ được lấy bỏ, thuốc giảm đau có thể sử dụng đường uống hoặc không cần sử dụng nữa.
- Trở lại hoạt động bình thường: Hầu hết mọi người có thể trở lại hoạt động bình thường trong khoảng ba đến bốn tuần sau phẫu thuật.
Mỗi bệnh nhân có một quá trình hồi phục khác nhau và việc theo dõi sát sao với bác sĩ để nhận được hướng dẫn và hỗ trợ phù hợp là rất quan trọng. Điều này đảm bảo quá trình hồi phục diễn ra một cách hiệu quả và an toàn nhất.
4.2. Chăm sóc sức khỏe bệnh nhân sau phẫu thuật nội soi tim
Để đảm bảo quá trình phục hồi sau phẫu thuật diễn ra nhanh chóng và hiệu quả, việc tuân thủ các lưu ý sau là rất quan trọng:
- Hạn chế nâng vật nặng: Tránh nâng vật nặng trong vài tuần đầu tiên sau phẫu thuật. Việc này giúp giảm áp lực lên vùng ngực và tim, hỗ trợ quá trình hồi phục.
- Tập thể dục nhẹ nhàng: Bắt đầu với các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ ngắn. Dần dần tăng cường mức độ hoạt động theo sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc nhà vật lý trị liệu.
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Tuân thủ một chế độ ăn giàu chất dinh dưỡng, ít chất béo bão hòa và cholesterol. Bao gồm nhiều trái cây, rau củ, ngũ cốc nguyên hạt và protein từ thực vật hoặc cá.
- Kiểm soát stress: Học cách quản lý căng thẳng thông qua thiền, yoga hoặc các phương pháp thư giãn khác.
- Không hút thuốc lá và hạn chế bia rượu: Hút thuốc và uống rượu có thể làm chậm quá trình hồi phục và tăng nguy cơ biến chứng.
- Tuân thủ lịch tái khám định kỳ: Đảm bảo thực hiện các cuộc hẹn theo dõi với bác sĩ để kiểm tra tiến trình hồi phục và điều chỉnh phác đồ điều trị khi cần thiết.
- Ngủ đủ giấc: Ngủ đủ giấc và có chất lượng là rất quan trọng cho quá trình hồi phục.
- Uống đủ nước: Hydrat hóa cơ thể đầy đủ giúp hỗ trợ các chức năng cơ thể và hồi phục.
- Chăm sóc vết thương: Tuân thủ các hướng dẫn chăm sóc vết thương để ngăn ngừa nhiễm trùng và hỗ trợ chữa lành nhanh chóng.
Trong toàn bộ quá trình chăm sóc sức khỏe bệnh nhân sau phẫu thuật nội soi tim, việc tuân thủ các lưu ý về hồi phục, dinh dưỡng, vận động và tinh thần là hết sức quan trọng. Mỗi bước nhỏ từ việc quản lý cơn đau, ngăn ngừa nhiễm trùng, đến việc thực hiện các bài tập nhẹ nhàng, duy trì thói quen lành mạnh, đều góp phần tạo nên một quá trình hồi phục an toàn và hiệu quả. Sự hợp tác chặt chẽ giữa bệnh nhân, gia đình, và đội ngũ y tế, cùng với sự quan tâm, kiên nhẫn và tích cực tuân theo các hướng dẫn y khoa, sẽ giúp đảm bảo một quá trình hồi phục thành công, giúp bệnh nhân sớm trở lại cuộc sống bình thường.
