Có một thực tế là càng lớn tuổi, con người càng phải đối mặt với nhiều vấn đề sức khỏe. Đây là quá trình lão hóa tự nhiên của mỗi người. Trong số các bệnh lý hay gặp ở tuổi già, đau mỏi lưng là một trong những vấn để phổ biến nhất do nhiều nguyên nhân khác nhau. Bài viết sau sẽ cung cấp những thông tin hữu ích để cải thiện tình trạng đau lưng ở người già giúp duy trì khả năng vận động cho người bệnh cũng như cải thiện chất lượng cuộc sống.
1. Nguyên nhân đau lưng ở người cao tuổi
Người già là đối tượng hay bị đau mỏi lưng và khi càng lớn tuổi tình trạng càng nghiêm trọng hơn. Đau lưng ở người già do nhiều nguyên nhân và nếu muốn điều trị hiệu quả vấn đề này, điều quan trọng là tìm được nguyên nhân làm người cao tuổi thường xuyên đau mỏi lưng.
Theo các bác sĩ, có hai nguyên nhân chủ yếu làm người già bị đau lưng là do các tác động cơ học hoặc tình trạng viêm cột sống. Trong đó, tỷ lệ bị đau lưng vì nguyên nhân cơ học thường phổ biến hơn. Hiện nay, tỷ lệ người già mắc thoát vị đĩa đệm hoặc thoái hóa cột sống có xu hướng ngày càng tăng làm cho tình trạng đau lưng ở người già cũng gia tăng nhanh chóng.
1.1. Đau lưng do nguyên nhân cơ học
Bệnh lý hay gặp làm bệnh nhân đau lưng là thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm, gai đôi cột sống. Đây là loại đau lưng phổ biến ở người trưởng thành và đặc biệt là người cao tuổi. Thoái hóa cột sống thường hay xảy ra ở vị trí phải chịu áp lực lớn của cơ thể như sụn khớp và đĩa đệm. Điều này là do cột sống phải chịu tác động từ trọng lực cơ thể lên hàng ngày lên cột sống. Không chỉ vậy, lực tác động còn ảnh hưởng lên vai gáy và hệ thống các xương đốt sống.
Khi bị thoái hóa cột sống, các triệu chứng đau lưng thường biểu hiện khá sớm và dai dẳng, điều này làm người bệnh rất khó chịu và buộc phải đi khám. Ngoài ra, những nguyên nhân cơ học tác động lên cột sống dẫn đến đau lưng còn có thể kể đến như mang vác nặng, vận động không đúng tư thế, thay đổi tư thế đột ngột...
1.2. Đau lưng do viêm cột sống
Các nguyên nhân gây viêm tại vùng cột sống dẫn đến triệu chứng đau lưng như: lao cột sống, viêm đĩa đệm, viêm khớp cùng chậu, ung thư cột sống,.. Ngoài ra, cũng có nhiều trường hợp do viêm nhiễm ở một cơ quan khác dẫn đến đau lưng như viêm phần phụ ở phụ nữ, viêm đường tiết niết niệu gây ra do sỏi hoặc vi khuẩn, viêm dạ dày – tá tràng.
Đau lưng do các nguyên nhân viêm thường có tính chất âm ỉ làm người bệnh mệt mỏi, khó chịu. Đôi với đau lưng do viêm từ cơ quan khác thì đau lưng sẽ thường đi cùng với các triệu chứng chính của bệnh như người bị đau dạ dày hoặc cơn đau quặn thận, các triệu chứng đường tiểu.
2. Cách chữa đau lưng cho người già
Thực tế là ở người cao tuổi khi có bất kỳ vấn đề nào ảnh hưởng lên cột sống cũng sẽ gây viêm hoặc tạo ra các áp lực lên dây thần kinh từ đó không chỉ gây đau lưng mà còn gây nhức mỏi, tê bì, hạn chế vận động lưng cũng như các chi. Khi gặp những tình trạng này, các chuyên gia đưa ra một số lời khuyên mà bản thân người bệnh có thể áp dụng để hạn chế tác động của những cơn đau lưng.
2.1 Tăng cường các hoạt động thể chất
Duy trì những hoạt động thể chất luôn là điều cần thiết với tất cả mọi người, đặc biệt là đối với người lớn tuổi, điều này nên được thực hiện hàng ngày. Vận động đúng và đủ sẽ giúp xương khớp của bạn tăng độ chắc khỏe, dẻo dai, linh hoạt và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý xương khớp.
Điều quan trọng khi luyện tập thể dục ở người cao tuổi là không nên tập quá sức mà phải lựa chọn những bài tập đơn giản, nhẹ nhàng và phù hợp với thể lực. Việc này không chỉ mang lại hiệu quả lâu dài cho người bệnh mà còn hạn chế tối đa những chấn thương không đáng có. Có không ít trường hợp người cao tuổi gặp phải tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn do luyện tập sai kỹ thuật hoặc quá sức.
Trong các môn thể thao thường được luyện tập, đi bộ hoặc tập yoga là những gợi ý phù hợp mà người lớn tuổi có thể áp dụng hàng ngày. Nếu chưa có thói quen đi bộ hay luyện tập thể chất hàng ngày, hãy hình thành điều đó ngay từ hôm nay. Việc lựa chọn thời gian thích hợp để người già đi bộ cũng là điều cần chú ý. Theo đó, khoảng thời gian từ 6-7h sáng hoặc 5-6h chiều là thời điểm thích hợp để luyện tập. Mỗi ngày, nên dành khoảng 30 phút đi bộ hoặc 45 phút – 1 giờ tập yoga cũng như nên có 1- 2 ngày nghỉ để cơ thể hồi phục.
2.2 Sử dụng các loại thuốc giảm đau
Khi tình trạng đau lưng dữ dội và kéo dài dai dẳng làm người bệnh khó khăn khi đi lại, vận động và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống thì sẽ được bác sĩ kê các đơn thuốc để giảm đau và điều trị nguyên nhân nếu có.
Một số loại thuốc chống viêm không Steroid sẽ làm dịu các cơn đau do viêm ở cột sống như Ibuprofen, Diclofenac, Naproxen hoặc Acetaminophen. Thuốc có thể được uống 2-3 lần mỗi ngày và duy trì trong 5-10 ngày đến khi cơn đau của bạn thuyên giảm.
Tuy nhiên, như bất kỳ loại thuốc nào, bạn cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng. Đặc biệt là ở người già khi phải sử dụng khá nhiều loại thuốc hàng ngày trong khi các cơ quan đóng vai trò thanh thải thuốc như gan, thận lại bị suy chức năng do quá trình lão hóa. Bên cạnh đó, một số loại thuốc điều trị các vấn đề xương khớp có khả năng gây những tác dụng phụ nghiêm trọng.
2.3 Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng
Phục hồi chức năng là một trong những phương pháp hay được bác sĩ sẽ hướng dẫn để khắc phục và ngăn ngừa tái phát đau lưng. Người già khi bị đau lưng có thể đến bệnh viện để tập hoặc tự tập tại nhà sau khi được nhân viên y tế hướng dẫn.
Kết quả của quá trình này sẽ giúp người bệnh cải thiện sự cân bằng giữa các đốt sống, tăng cường sự chắc khỏe cho hệ xương khớp. Từ đó giúp cột sống trở nên dẻo dai, linh hoạt hơn.
Trong khi đó, chườm lạnh hay chườm nóng không chỉ là kinh nghiệm dân gian mà cũng là một phương pháp vật lý trị liệu hiệu quả. Đây là phương pháp đơn giản, người bệnh có thể thực hiện hàng ngày tại nhà. Ngoài ra, còn có những vật lý trị liệu khác giúp giảm đau lưng như chiếu đèn hồng ngoại, kéo giãn cột sống,..
Chườm lạnh
Đây là cách đơn giản nhất để xử lý một cơn đau cấp tính nhanh chóng khi bạn có thể dùng một túi nước đá và chườm lên lưng. Thông thường, bạn sẽ cần chườm đá là 20 phút trước khi nghỉ 20 phút và tiếp tục chườm lại trong 20 phút. Chườm lạnh sẽ giúp giảm co thắt cơ và giảm viêm hiệu quả.
Chườm nóng
Nếu chườm nóng không hiệu quả hoặc người bệnh không chịu được cảm giác tê buốt thì có thể áp dụng phương pháp chườm nóng. Chườm nóng sẽ giúp kích thích lưu lượng tuần hoàn đến vùng bị viêm, từ đó sẽ giảm viêm, giảm các triệu chứng đau mỏi cũng như giúp người bệnh thư giãn hơn.
Người bệnh chuẩn bị một miếng đệm sưởi ấm để nằm hoặc hoặc một túi giữ nhiệt cho nước nóng vào và chườm lên vùng lưng đau. Bạn có thể áp dụng vài lần trong ngày để đạt được hiệu quả. Chú ý không được lạm dụng nhiệt hoặc để nhiệt độ quá cao vì có thể gây ra bỏng.
2.4 Hạn chế các hoạt động gây áp lực lên cột sống
Đương nhiên, điều đầu tiên và quan trọng nhất khi người già bị đau lưng là phải hạn chế tuyệt đối các hành động gây ra áp lực lớn lên cột sống như khuân vác, xách vật nặng, làm việc liên tục hoặc cử động, duy trì tư thế không đúng. Điều này sẽ làm bệnh nặng hơn cũng như nguy cơ xảy ra các biến chứng nguy hiểm.
Ngoài ra, ở người già tồn tại quá trình lão hóa tự nhiên và điều này sẽ có xu hướng làm chậm lại sự phục hồi của cơ thể sau chấn thương. Vì vậy, ngay cả khi nằm tại chỗ quá nhiều cũng sẽ gây ra áp lực lên cột sống cũng như làm chậm quá trình phục hồi. Do đó, người già nên thường xuyên thay đổi tư thế cũng như không nên nằm nghỉ trên giường quá 48h liên tục để tránh nguy cơ làm kéo dài thời gian điều trị và tăng cường độ của những cơn đau lưng.
2.5 Châm cứu
Hiện nay, xu hướng điều trị Đông Y và Tây Y kết hợp ngày càng trở nên phổ biến để quá trình điều trị nhanh chóng khỏi bệnh. Việc này sẽ giúp kết hợp tinh hoa y học cổ truyền và y học hiện đại. Theo các chuyên gia Đông y, châm cứu sẽ châm những kim châm cứu vào da tại các huyệt của cơ thể, từ đó giúp hoạt huyết, giảm đau, giảm viêm mang lại lợi ích cho người đau lưng.
Tuy nhiên cũng cần lưu ý là hiệu quả châm cứu đối với chứng đau lưng ở người già còn tùy thuộc vào thể trạng, cơ địa của từng người và tình trạng của cột sống của họ. Vì vậy, khi quyết định tiến hành châm cứu, người bệnh nên đến các bệnh viện chuyên khoa y học cổ truyền để được khám và điều trị đúng cách.
Đau lưng ở người già là tình trạng hay gặp do nhiều nguyên nhân và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Người lớn tuổi có thế áp dụng kết hợp nhiều phương pháp kể trên cũng như tăng cường chế độ dinh dưỡng và điều chỉnh các thói quen sinh hoạt hàng ngày để điều trị tình trạng đau lưng hiệu quả hơn.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.