Điều trị ung thư gan là một lĩnh vực y học không ngừng phát triển với nhiều phương pháp khác nhau như phẫu thuật cắt bỏ khối u, phá hủy khối u bằng nhiệt hoặc lạnh, đến hóa trị, xạ trị,... Các bác sĩ cân nhắc kỹ lưỡng dựa trên kích thước và số lượng khối u, vị trí khối u, tình trạng xơ gan và nhiều yếu tố khác để đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất cho từng bệnh nhân.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thanh Nam - Bác sĩ chẩn đoán hình ảnh - Khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng. Bác sĩ có trên 10 kinh nghiệm trong các lĩnh vực của Chẩn đoán hình ảnh.
1. Điều trị ung thư gan bằng phương pháp phẫu thuật
Ung thư gan có nên mổ không? Đối với những bệnh nhân được chẩn đoán ung thư gan ở giai đoạn đầu, phẫu thuật là phương pháp điều trị ung thư gan thường được khuyến nghị. Có 3 loại phẫu thuật điều trị ung thư gan phổ biến, bao gồm:
1.1 Phẫu thuật cắt gan
Bác sĩ thường khuyến nghị phẫu thuật cắt gan cho bệnh nhân không có tiền sử xơ gan, vì phương pháp này có tỷ lệ tử vong khá thấp và bệnh nhân có thời gian sống dài sau phẫu thuật đạt 50 – 60%.
Tuy nhiên, đối với bệnh nhân đã có tiền sử xơ gan, bác sĩ cần đánh giá kỹ các yếu tố bệnh nhằm giảm nguy cơ gây suy giảm chức năng gan trước khi quyết định phẫu thuật. Cắt thùy phải của gan thường mang rủi ro suy chức năng gan cao hơn so với cắt thùy trái.
Việc cắt gan có thể được thực hiện bằng hai cách: không có kế hoạch trước (không dựa trên giải phẫu gan) hoặc có kế hoạch. Cắt gan theo kế hoạch được chia thành các loại như sau:
- Trong phương pháp Lortat – Jacob, các mạch máu ở cuống và trên gan được tách ra trước khi tiến hành cắt gan. Nhược điểm chính của kỹ thuật này là khó thực hiện, tốn nhiều thời gian và gây mất máu nhiều.
- Phương pháp Tôn Thất Tùng: Sau khi bóp nhu mô gan bằng tay, bác sĩ sẽ tiến hành cắt gan để cầm máu và thắt các đường mật bên trong. Trong khi cắt, máu ở cuống gan được kiểm soát tạm thời.
- Phương pháp Bismuth: Đây là phương pháp kết hợp những điểm mạnh của hai kỹ thuật trước đó. Đầu tiên, các bác sĩ sẽ thực hiện tách các thành phần của cuống Glisson ngoài gan theo kỹ thuật của Lortat – Jacob nhưng thay vì thắt, bác sĩ chỉ cặp lại để kiểm soát tình trạng chảy máu. Sau đó, bác sĩ thực hiện cắt nhu mô gan và kiểm soát cuống Glisson, tĩnh mạch gan bên trong theo kỹ thuật Tôn Thất Tùng.
Trong phẫu thuật cắt gan, dao siêu âm được sử dụng để cắt bỏ phần gan bị ung thư. Phương pháp này có nhiều ưu điểm bao gồm giảm thiểu chảy máu trong khi phẫu thuật, ít gây tổn thương đến các mô khỏe mạnh hơn so với phương pháp bóp tay trực tiếp vào nhu mô gan. Phương pháp này cũng có khả năng phá hủy và hút ra các khối u đã xâm nhập vào phúc mạc ra ngoài, giúp bảo tồn tối đa phần gan không bị ảnh hưởng, giảm tỷ lệ biến chứng cũng như tử vong sau phẫu thuật.
Hiện tại, cắt gan nội soi được thực hiện cho những khối u gan có điều kiện thuận lợi cho phẫu thuật nội soi.
Các biến chứng thường gặp sau phẫu thuật cắt bỏ gan bao gồm:
- Đau vùng thượng vị.
- Mệt mỏi.
- Suy nhược cơ thể.
- Suy giảm chức năng gan tạm thời.
Trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể gặp các biến chứng nghiêm trọng hơn như:
- Xuất huyết nội tạng.
- Nhiễm trùng vết mổ hoặc nhiễm trùng toàn thân.
Khi xuất hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, bệnh nhân cần thông báo ngay cho bác sĩ để được can thiệp kịp thời.
1.2 Thắt động mạch gan
Phương pháp điều trị ung thư gan này là biện pháp tạm thời, chỉ định cho những bệnh nhân không thể phẫu thuật cắt bỏ gan. Bác sĩ sẽ tiến hành thắt riêng động mạch gan hoặc thắt toàn bộ các mạch máu đến gan để hạn chế dòng máu nuôi dưỡng khối ung thư. Điều này dẫn đến hoại tử phần trung tâm của khối u, giúp giảm đau và thu nhỏ khối u. Khoảng 28% bệnh nhân ung thư gan có thể sống sót trên 6 tháng sau khi thắt động mạch gan.
1.3 Ghép gan
Ghép gan sử dụng gan được hiến từ người khỏe mạnh để điều trị cho những bệnh nhân mắc ung thư gan. Đây là một lựa chọn điều trị ung thư gan hiệu quả cho các trường hợp ung thư gan nguyên phát kèm theo tình trạng xơ gan mất bù.
Phương pháp này phù hợp với những bệnh nhân có khối u gan kích thước dưới 5cm và không quá 3 khối u lớn hơn 3cm, đồng thời khối u chưa lan rộng vào mạch máu. Bệnh nhân sau khi ghép gan có thể sống thêm hơn 4 năm, với tỷ lệ sống không tái phát ung thư đạt từ 85% đến 92%. Dù vậy, ghép gan là một phẫu thuật lớn và tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Người bệnh sau ghép gan có nguy cơ cao gặp các biến chứng như nhiễm trùng, thải ghép, và tăng nguy cơ mắc các tân sinh ác tính.
2. Phương pháp điều trị ung thư gan không phẫu thuật
Bệnh nhân ung thư gan không thể thực hiện phẫu thuật sẽ được bác sĩ chỉ định các phương pháp điều trị ung thư gan không phẫu thuật sau đây:
2.1 Xạ trị ung thư gan
- Xạ trị ngoài cơ thể bằng cách chiếu Coban 60 nhưng phương pháp này có hiệu quả khá thấp.
- Kết hợp xạ trị tại chỗ với phương pháp gây tắc mạch cho thấy kết quả khả quan, giảm đau và làm giảm kích thước khối u cho bệnh nhân ung thư gan.
Các kỹ thuật xạ trị hiện đại bao gồm:
- Xạ trị định vị lập thể (SBRT): Phương pháp này sử dụng liều bức xạ cao tập trung vào khối u và hạn chế gây ảnh hưởng các cơ quan gần gan.
- Xạ trị bằng hướng dẫn của hình ảnh (IGRT): Trong quá trình chiếu xạ điều trị ung thư gan, bác sĩ sẽ liên tục sử dụng hình ảnh để quan sát khối u. Từ đó, bác sĩ có thể tăng độ chính xác của chiếu xạ, tiêu diệt tế bào ung thư một cách tối đa.
- Xạ trị proton: Thay vì sử dụng tia X truyền thống, phương pháp này sử dụng các hạt proton năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư. Các dòng proton tập trung vào khối u và giảm thiểu đáng kể ảnh hưởng đến các mô khỏe mạnh gần đó.
2.2 Phá hủy u gan qua da dưới hướng dẫn của siêu âm
Các phương pháp này thường được sử dụng cho những bệnh nhân ung thư gan ở giai đoạn đầu hoặc giữa, không phù hợp với điều trị phẫu thuật.
Những bệnh nhân có ít hơn 3 khối u gan với kích thước từ 3 đến 4 cm, có thể quan sát được qua siêu âm sẽ được chỉ định điều trị ung thư gan bằng liệu pháp này. Phương pháp phá hủy u gan qua da dưới sự hướng dẫn của siêu âm bao gồm:
- Tiêm hóa chất vào khối u: Việc tiêm cồn hoặc các hóa chất khác như axit axetic có hiệu quả cao đối với các khối u có kích thước nhỏ. Đối với những khối u dưới 2cm, tiêm cồn có thể tiêu diệt từ 90 đến 100% tế bào ung thư. Tỉ lệ này giảm xuống 70% đối với các khối u có kích thước từ 2 đến 3 cm và chỉ còn khoảng 50% đối với các khối u gan từ 3 đến 5 cm. Tuy nhiên, nhược điểm của phương pháp tiêm cồn là bệnh nhân phải thực hiện tiêm nhiều lần trong suốt vài ngày, việc tiêu hủy hoàn toàn các khối u ác tính lớn hơn 3cm sẽ gặp khó khăn vì cồn không thể thâm nhập vào toàn bộ khối u.
- Liệu pháp nhiệt lạnh (cryotherapy), vi sóng (microwave), đốt sóng cao tần (radiofrequency) và tia laser là các phương pháp đốt u gan hiệu quả. Chúng thường được áp dụng cho những bệnh nhân có khối u dưới 3cm, không thể phẫu thuật do vị trí khối u, có nhiều khối u hoặc bị xơ gan. Những phương pháp này có tỷ lệ thành công cao, ít xâm lấn hơn phẫu thuật, tỷ lệ sống sau 5 năm tương đương với phẫu thuật.
2.3 Các phương pháp điều trị ung thư gan khác
Nút mạch hóa chất qua động mạch TACE (transarterial chemoembolization) hoặc TOCE (transcatheter oily chemoembolization), là lựa chọn cho các bệnh nhân ung thư gan không đủ điều kiện phẫu thuật. Kỹ thuật này thích hợp cho bệnh nhân có nhiều khối u, khối u kích thước lớn hoặc nhiều khối u nhỏ không thể phẫu thuật.
Nguyên lý của nút mạch hóa chất là đưa thuốc hóa trị (như doxorubicin, cisplatin, mitomycin C hoặc kết hợp nhiều loại) vào khối u qua các động mạch nuôi khối u, đồng thời sử dụng vật liệu tắc mạch để làm tắc động mạch nuôi khối u. Lúc này, các tế bào ung thư gan sẽ bị tiêu diệt bởi các chất hoá trị và do thiếu nguồn cung cấp dinh dưỡng cho khối u.
Kỹ thuật này ít gây xâm lấn, hiệu quả điều trị ung thư gan cao, ít tác động đến sức khỏe bệnh nhân và có thể thực hiện nhiều lần để kiểm soát khối u hoặc điều trị tái phát. Những tiến bộ trong y học đã phát minh ra các loại hạt tải thuốc như DC-Bead, Tandem, giúp mang thuốc hoá trị và phóng thích thuốc có kiểm soát, mang lại hiệu quả lâu dài.
Tuy nhiên, nút mạch hóa chất không phải là phương pháp điều trị ung thư gan triệt để. Các tác dụng phụ có thể gặp phải bao gồm chóng mặt, nôn, loãng xương, rụng tóc và suy giảm chức năng thận.
Nút mạch bằng hạt vi cầu phóng xạ (TARE hoặc SIRT) hoạt động theo nguyên lý tương tự như TACE, nhưng yêu cầu kỹ thuật cao hơn. Phương pháp này bao gồm việc bơm các đồng vị phóng xạ Y-90 vào khối u thông qua động mạch, từ đó thực hiện xạ trị trực tiếp để tiêu diệt tế bào ung thư, đồng thời hạn chế ảnh hưởng đến các cơ quan khác trong cơ thể.
Hóa trị là phương pháp sử dụng thuốc ức chế phân bào và chuyển hóa, chẳng hạn như 5-Fluorouracil và Vincristin. Tuy nhiên, chỉ có khoảng 10-15% bệnh nhân đáp ứng với thuốc. Hiện nay, sorafenib là loại thuốc duy nhất đã được chứng minh hiệu quả kéo dài tuổi thọ cho bệnh nhân ung thư gan.
Liệu pháp miễn dịch bao gồm việc tiêm BCG vào trong khối u hoặc tiêm dưới da, cùng với LH1, Levamisol,...
3. Tầm soát và điều trị ung thư gan tại Vinmec
3.1 Tầm soát ung thư gan
Ung thư gan có chữa được không? Nếu bệnh được phát hiện sớm và can thiệp kịp thời, khả năng điều trị triệt căn là hoàn toàn có thể. Do đó, việc khám sức khỏe định kỳ và phát hiện ung thư gan từ giai đoạn sớm là rất quan trọng.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec hiện nay đang cung cấp Gói tầm soát ung thư gan, giúp phát hiện bệnh từ sớm và sàng lọc các nguy cơ liên quan đến ung thư gan. Qua đó, bệnh nhân có thể nhận được phương pháp điều trị ung thư gan kịp thời và phù hợp.
Những người có nguy cơ cao mắc ung thư gan, như có tiền sử gia đình mắc bệnh, bị xơ gan, viêm gan B hoặc C mãn tính, nghiện rượu hoặc đã tiếp xúc với các chất độc hóa học như Dioxin, nên thực hiện tầm soát ung thư gan định kỳ.
Khi tham gia Gói tầm soát ung thư gan và phát hiện sớm, khách hàng sẽ được các bác sĩ chuyên khoa Ung bướu khám và tư vấn, thực hiện các xét nghiệm như tổng phân tích tế bào máu ngoại vi, đánh giá chức năng gan và kiểm tra nhiễm virus viêm gan B, C, ung thư gan,...
Vinmec tự hào sở hữu đội ngũ y bác sĩ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm, cùng với các thiết bị hiện đại hỗ trợ trong việc chẩn đoán và điều trị ung thư gan, nhằm bảo vệ sức khỏe tối ưu cho khách hàng.
3.2 Điều trị ung thư gan
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã sử dụng các phương pháp chẩn đoán hình ảnh hiện đại cùng với các liệu pháp điều trị ung thư gan tiên tiến toàn cầu để điều trị hiệu quả cho nhiều bệnh nhân ung thư gan nguyên phát, cải thiện sức khỏe và kéo dài tuổi thọ.
Hiện tại, bệnh viện đang áp dụng nhiều biện pháp điều trị ung thư gan, nổi bật như phẫu thuật cắt gan, ghép gan và phương pháp nút mạch hóa chất qua động mạch (TACE). Đối với bệnh nhân không thể thực hiện phẫu thuật, TACE là kỹ thuật thường được áp dụng tại Vinmec để điều trị khối u tại chỗ, cắt đứt nguồn máu nuôi u, giúp thu nhỏ kích thước và kiểm soát sự tiến triển của khối u, góp phần cải thiện sức khỏe bệnh nhân.
Thời gian thực hiện nút mạch mất khoảng 2 đến 3 giờ. Bệnh nhân sẽ được đặt một ống thông từ động mạch đùi phải vào các nhánh động mạch nuôi khối u để tiến hành bơm hóa chất và Lipiodol, làm tắc hẳn các mạch máu cung cấp cho khối u. Quá trình này được thực hiện trong vòng chụp mạch DSA, giúp bác sĩ quan sát rõ các nhánh mạch máu dẫn đến khối u và dễ dàng tiếp cận vào khu vực cần điều trị.
Sau khi khối u nguyên phát được thu nhỏ nhờ nút mạch hóa chất, các bác sĩ có thể tiến hành điều trị ung thư gan bằng phương pháp đốt sóng cao tần (RFA) dưới sự hướng dẫn của siêu âm. Kỹ thuật này giúp bác sĩ xác định chính xác vị trí kim, đưa kim vào khối u để tiêu diệt hoàn toàn tế bào ung thư.
Bệnh viện Vinmec cung cấp nhiều phương pháp điều trị ung thư gan khác nhau như xạ trị, nhiệt trị và điều trị đích. Tùy vào các yếu tố như kích thước, số lượng khối u, tình trạng xơ gan và các yếu tố khác, bác sĩ sẽ quyết định phương pháp điều trị ung thư gan phù hợp với mỗi bệnh nhân.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
