Các lựa chọn điều trị viêm cột sống dính khớp

Điều trị viêm cột sống dính khớp là một quá trình quan trọng nhằm giảm đau, cứng khớp, duy trì vận động và ngăn ngừa biến chứng cho bệnh nhân. Hiện nay, chưa có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn căn bệnh này, tuy nhiên, với các tiến bộ y học, việc kiểm soát và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh là hoàn toàn khả thi.

Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Chấn thương chỉnh hình & Y học thể thao Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.

1. Viêm cột sống dính khớp là gì?

Viêm cột sống dính khớp (Ankylosing Spondylitis - AS) được xếp vào nhóm bệnh lý viêm khớp - cột sống. Ở người mắc bệnh này, các mối nối giữa các đốt sống lưng hoặc giữa cột sống với xương chậu sẽ xuất hiện tình trạng viêm. Bên cạnh đó, hiện tượng viêm cũng có thể xảy ra ở các khớp khác như cổ, cổ tay, cổ chân.

Nam giới mắc bệnh viêm cột sống dính khớp nhiều gấp 2-3 lần so với nữ giới. Mặc dù bệnh tiến triển khá chậm nhưng nếu không được can thiệp y tế đúng và kịp thời, bệnh này có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng như viêm nhiễm, dính khớp ở cột sống và các khớp ngoại biên, dẫn đến tình trạng gù vẹo, mất khả năng vận động và thậm chí là tàn phế.

2. Nguyên nhân và triệu chứng của bệnh viêm cột sống dính khớp

2.1 Nguyên nhân

Mặc dù chưa xác định được chính xác nguyên nhân gây ra bệnh viêm cột sống dính khớp, song các nhà nghiên cứu đã khẳng định yếu tố di truyền và môi trường sống có mối liên quan mật thiết tới căn bệnh này.

Đặc trưng nổi bật của căn bệnh này là tình trạng viêm nhiễm và xơ cứng, bao khớp - tập trung nhiều nhất ở cột sống, đi kèm với tình trạng vôi hóa các dây chằng và các vị trí bám gân.

2.2 Triệu chứng viêm cột sống dính khớp

Mặc dù không phải là căn bệnh hiếm gặp, viêm cột sống dính khớp thường bị bỏ qua do các triệu chứng không quá đặc trưng. Để có thể khám và điều trị kịp thời, người bệnh cần lưu ý những dấu hiệu sau đây.

• Những cơn đau nhức và cứng khớp vùng hông hoặc thắt lưng, đặc biệt là vào buổi sáng sớm hoặc sau khi ngồi hoặc nằm lâu, là triệu chứng khởi phát điển hình. Sự linh hoạt của cột sống bị hạn chế đáng kể, gây khó khăn trong vận động. Khi các triệu chứng này kéo dài trên 3 tháng, người bệnh nên đi khám bác sĩ.
• Sự bất thường trong tư thế đi đứng thể hiện rõ qua việc cột sống cổ bị ưỡn quá mức, cột sống lưng gù lên rõ rệt, trong khi cột sống thắt lưng lại mất đi độ cong, khiến lưng bị khom về phía trước.
• Ở một số trường hợp, người trẻ tuổi chỉ gặp các triệu chứng viêm khớp ngoại biên đơn độc, thể hiện rõ qua tình trạng sưng đau kéo dài tại một khớp lớn, trong khi đó, các khớp dọc theo trục xương lại không hề bị ảnh hưởng.
• Bên cạnh đó, một số triệu chứng ngoại biên khác ít phổ biến hơn cũng có thể xảy ra, bao gồm loãng xương, viêm van động mạch chủ và viêm mống mắt.

Triệu chứng ban đầu của bệnh thường không rõ ràng và dễ bị bỏ qua. Vì thế, việc chủ động tìm đến các chuyên khoa xương khớp, miễn dịch lâm sàng để được chẩn đoán và điều trị viêm cột sống dính khớp ngay khi vừa phát hiện cơ thể có các triệu chứng được nêu trên là điều cần thiết.

3. Các lựa chọn điều trị viêm cột sống dính khớp

Chưa có phương pháp có thể chữa khỏi hoàn toàn bệnh viêm cột sống dính khớp – một căn bệnh mãn tính. Song, các phác đồ điều trị hiện đại đã mang lại những hiệu quả tích cực. Mục tiêu của việc điều trị là làm giảm các triệu chứng viêm, đau; duy trì khả năng vận động của các khớp và ngăn ngừa các biến chứng như cứng khớp khi sai tư thế và dính khớp.

Điều trị nội khoa, ngoại khoa và vật lý trị liệu là những phương pháp chủ yếu được áp dụng để điều trị viêm cột sống dính khớp. Bệnh viêm cột sống dính khớp có thể được điều trị bằng 3 phương pháp sau:

3.1 Điều trị dùng thuốc

Phương pháp điều trị viêm cột sống dính khớp phổ biến nhất chính là sử dụng các loại thuốc. Nhờ có các hoạt chất giảm đau, kháng viêm và hỗ trợ tái tạo sụn, các tổn thương xương khớp dần được phục hồi.

• Thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) được sử dụng để điều trị triệu chứng. Nhóm thuốc NSAID, dù mang lại hiệu quả nhanh chóng trong việc giảm đau, viêm, nhưng nếu sử dụng quá mức có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn. Đầu tiên là các vấn đề về tiêu hóa, biểu hiện qua các triệu chứng như buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy hoặc táo bón. Nghiêm trọng hơn, thuốc có thể gây loét dạ dày và thậm chí là chảy máu. Ngoài ra, mặc dù ít gặp hơn, người bệnh cũng cần chú ý đến nguy cơ mắc các biến chứng về tim mạch và huyết áp khi sử dụng NSAID trong điều trị viêm cột sống dính khớp kéo dài.
• Các loại thuốc có chứa hợp chất Corticosteroid như Prednisone, Sulfasalazine và Methotrexate có thể được chỉ định cho những bệnh nhân viêm cột sống dính khớp ở giai đoạn nặng hơn.  
• Nhờ tác dụng ức chế miễn dịch và chống viêm, Corticosteroid giúp giảm nhanh các triệu chứng đau nhức, sưng tấy ở khớp của bệnh nhân. Tiêm trực tiếp thuốc vào khớp không chỉ tăng hiệu quả điều trị mà còn hạn chế tối đa tác dụng phụ. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, người bệnh không nên lạm dụng thuốc và cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ về liều lượng và thời gian tiêm.
• Ngoài ra, trong trường hợp bệnh nhân không đáp ứng với NSAIDs và Sulfasalazine, các thuốc ức chế TNF như Adalimumab, Infliximab, Etanercept, Golimumab cũng có thể được sử dụng. Loại thuốc này có tác dụng điều chỉnh hệ miễn dịch, ngăn chặn các cytokine gây viêm, từ đó cải thiện tình trạng đau nhức và các triệu chứng khác của bệnh viêm cột sống dính khớp.

Bệnh nhân viêm cột sống dính khớp cũng cần bổ sung canxi và vitamin D3 thường xuyên vì người bệnh có nguy cơ mất khoáng chất ở xương cao hơn so với người bình thường.

3.2 Điều trị viêm cột sống dính khớp không dùng thuốc

Các bác sĩ khuyến khích bệnh nhân nên tập vật lý trị liệu - một phương pháp điều trị viêm cột sống dính khớp không dùng thuốc để phục hồi chức năng. Các bài tập được thiết kế riêng cho từng bệnh nhân, tuân thủ nghiêm ngặt về nguyên tắc và thời gian điều trị. Bệnh nhân sẽ thực hiện các bài tập vật lý trị liệu từ dễ đến khó nhằm phục hồi khả năng vận động, tăng cường sự dẻo dai và ngăn ngừa tình trạng dính khớp khi bị tổn thương cột sống.

Các liệu pháp dùng thuốc chỉ có tác dụng giảm đau và chống viêm, không thể chữa khỏi hoàn toàn bệnh viêm cột sống dính khớp. Do đó, việc tập vật lý trị liệu và duy trì tư thế đúng khi đi, đứng, ngồi, nằm là vô cùng quan trọng. Nếu không thường xuyên luyện tập, bệnh sẽ tiếp tục tiến triển âm thầm.

3.3 Phẫu thuật

Trong trường hợp bệnh tình phát triển quá nặng ảnh hưởng trực tiếp đến vùng xương sống hoặc vùng hôn và có nguy cơ gây tàn phế cho bệnh nhân, các bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp phẫu thuật để ngăn chặn.

• Phẫu thuật thay khớp háng được chỉ định cho những người bị viêm cột sống dính khớp với triệu chứng đau kéo dài, khó vận động và tổn thương khớp háng rõ rệt trên phim X-quang.
• Trong khi đó, phẫu thuật chỉnh hình cột sống được áp dụng cho trường hợp cột sống bị biến dạng.

Phẫu thuật viêm cột sống dính khớp đòi hỏi chi phí cao hơn, song đổi lại, bệnh nhân sẽ có cơ hội phục hồi nhanh và đạt hiệu quả điều trị tốt hơn. Việc lựa chọn phương pháp mổ nội soi hay mổ mở sẽ dựa trên tình trạng sức khỏe và mức độ bệnh của từng người.

Mặc dù chưa có phương pháp nào chữa khỏi bệnh viêm cột sống dính khớp song các phương pháp điều trị hiện nay đã mang đến những hiệu quả đáng kể, giúp người bệnh cải thiện đáng kể chức năng khớp và hòa nhập cộng đồng. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả điều trị tối ưu, người bệnh nên lựa chọn các cơ sở y tế uy tín, trang thiết bị hiện đại để được thăm khám và điều trị. 

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.