Chậm nói là khi trẻ sơ sinh hoặc người lớn gặp vấn đề hay có sự trì hoãn trong việc tạo ra âm thanh lời nói. Những trẻ bị chậm phát triển giọng nói có thể do dự hoặc thậm chí nói lắp khi càng cố gắng nói chuyện. Nguyên nhân gây rối loạn ngôn ngữ có thể do cơ địa yếu bẩm sinh, tắc nghẽn đường dẫn khí, mất cân bằng cảm xúc hoặc căng thẳng. Lúc này, chữa chậm nói bằng bấm huyệt hay chữa chậm nói bằng châm cứu để phát triển giọng nói là nhằm giải quyết các cơ chế bệnh lý khác nhau cản trở lời nói và thiết lập trở lại cân bằng nội môi trong các hệ thống bị ảnh hưởng.
1. Rối loạn ngôn ngữ là gì?
Lời nói là cách con người nói chuyện và thể hiện ngôn ngữ của mình. Khả năng này có liên quan đến sự phối hợp của lưỡi cùng với các cơ khác của miệng và hàm cùng dây thanh âm để tạo ra âm thanh cụ thể của ngôn ngữ.
Trẻ bị chậm nói hay các rối loạn ngôn ngữ nói chung là khi không có khả năng nói hoặc khó nói một cách trôi chảy như các trẻ cùng trang lứa, khiến trẻ nói lắp, nói không rõ ràng hay không trả lời bằng lời nói. Điều này sẽ khiến các bậc cha mẹ không ngừng quan tâm đến các cách chữa bệnh chậm nói ở trẻ em.
2. Các nguyên nhân gây ra rối loạn ngôn ngữ ở trẻ nhỏ
2.1. Chậm nói
Chứng chậm nói ở thời thơ ấu là một tình trạng rối loạn thần kinh ảnh hưởng đến khả năng nói những gì trẻ mong muốn. Điều này xảy ra do các đường dẫn truyền thần kinh phối hợp các chuyển động của cơ và dây thanh quản để tạo ra lời nói nhất quán không thể hoạt động bình thường.
2.2. Chứng tự kỷ
Mặc dù bản thân chứng tự kỷ không phải là rối loạn ngôn ngữ, nhưng một trong những triệu chứng chính của chứng tự kỷ là chậm phát triển cả lời nói và ngôn ngữ. Những trẻ mắc chứng rối loạn phổ tự kỷ nói chung có những thách thức về giao tiếp và có xu hướng quan tâm đến bản thân hơn là giao tiếp hoặc thực hiện các hành vi xã hội với người khác. Do đó, liệu pháp ngôn ngữ là hình thức phục hồi chức năng chính cho chứng rối loạn phổ tự kỷ.
2.3. Suy giảm ngôn ngữ cụ thể
Khuyết tật ngôn ngữ cụ thể thường biểu hiện bằng sự chậm nói và cũng ảnh hưởng đến khả năng viết, đọc và nghe của trẻ. Trẻ bị suy giảm ngôn ngữ cụ thể sẽ gặp nhiều khó khăn liên quan đến ngôn ngữ, chẳng hạn như khó hiểu các hướng dẫn được đưa ra cho chúng, cũng như giao tiếp các khái niệm phức tạp.
Giống như các chứng khiếm khuyết về khả năng nói và ngôn ngữ khác, nguyên nhân của suy giảm ngôn ngữ cụ thể ở trẻ em vẫn chưa được biết rõ. Hiện tại, các nghiên cứu gần đây đã phát hiện ra rằng tình trạng này có khả năng là do di truyền.
3. Cách chữa bệnh chậm nói ở trẻ em bằng châm cứu hay bấm huyệt
Như đã đề cập trước đó, các nhà khoa học vẫn chưa biết nguyên nhân của chứng rối loạn ngôn ngữ hay điều gì khiến một đứa trẻ bị chậm nói so với tuổi. Tuy nhiên, vì châm cứu hay bấm huyệt đã có nguồn gốc từ truyền thống Trung Quốc, nên cách chữa bệnh chậm nói ở trẻ em này đã được sử dụng trong một thời gian dài để điều trị các chứng khiếm khuyết về ngôn ngữ nói chung.
Ngày nay, đã có một số dữ liệu khoa học chứng thực việc sử dụng châm cứu trong điều trị chứng khiếm khuyết ngôn ngữ cho chứng tự kỷ và cả cách bấm huyệt chữa chậm nói. Một thử nghiệm lâm sàng trên 20 trẻ tự kỷ đã cho thấy hiệu quả của châm cứu ngoài liệu pháp ngôn ngữ so với liệu pháp ngôn ngữ đơn thuần. Kết quả của nghiên cứu này là các điểm châm cứu trên da đầu cho giọng nói, cùng với các điểm châm cứu thông thường cho các vấn đề về giọng nói và liệu pháp ngôn ngữ, có các kết quả tích cực đáng kể.
Một thử nghiệm lâm sàng có đối chứng khác đã được thực hiện trên 80 bệnh nhân mắc chứng rối loạn ngôn ngữ sau đột quỵ trong 21 ngày. Nhóm bệnh nhân đã điều trị bằng cả hai phương pháp châm cứu và bấm huyệt chữa các vấn đề về giọng nói cũng như can thiệp tâm lý. Kết quả cho thấy lợi thế đáng kể của các biện pháp này bên cạnh những điều trị cơ bản thông thường.
4. Các điểm bấm huyệt chữa chậm nói
Các điểm bấm huyệt để phát triển giọng nói tuân theo các tiêu chí của cả chẩn đoán Y Học Cổ Truyền Trung Quốc cũng như kết quả nghiên cứu khoa học về chữa chậm nói bằng bấm huyệt. Các kết quả nghiên cứu chứng thực việc sử dụng châm cứu truyền thống cũng như châm cứu da đầu trong vùng nói để điều trị rối loạn ngôn ngữ, từ đó áp dụng cho hình thức bấm huyệt.
Cho dù nguyên nhân cơ bản khiến trẻ chậm nói là gì, những điểm bấm huyệt này để phát triển giọng nói có thể được sử dụng như một phương pháp điều trị độc lập trong trường hợp trẻ không có cơ hội tiếp cận với chuyên gia hoặc như một liệu pháp hỗ trợ. Các trong trường hợp có người thân bị đột quỵ, hãy áp dụng cách bấm huyệt chữa chậm nói có thể thực hiện đơn giản tại nhà.
4.1. Huyệt Lao Cung
Huyệt Lao Cung nằm ở vị trí đầu ngón tay giữa chạm vào khi nắm tay.
Đây được coi là một trong những điểm mạnh nhất trong toàn bộ hệ thống kinh mạch. Đó là điểm Khí bắt đầu tăng thể tích và độ sâu, bắt đầu lưu thông như nước chảy từ đài phun nước. Từ lâu, điểm này đã được sử dụng để chữa lành các vấn đề tâm linh như không thể bày tỏ tình cảm cũng như vô vọng. Nó làm thông thoáng trái tim và giúp cơ thể cân bằng cảm xúc, góp phần vào việc diễn đạt và lời nói.
Xoa bóp huyệt Lao Cung bằng ngón tay cái trong khoảng ba phút, thực hiện theo hình tròn.
4.2. Huyệt Hợp Cốc
Nếu tạo hình chữ “C” bằng cả hai tay, huyệt Hợp Cốc sẽ dễ dàng đan vào nhau. Ngón tay cái của một bàn tay phải nằm trên vùng da giữa ngón cái và ngón trỏ của bàn tay kia, và khoảng trống này là điểm huyệt Hợp Cốc. Do vị trí của nó, huyệt Hợp Cốc được khuyên áp dụng trong bấm huyệt chữa đau tay.
Huyệt Hợp Cốc là một trong những huyệt đạo nổi tiếng và được sử dụng phổ biến nhất với tác dụng giảm đau. Đây được coi là điểm quan trọng nhất đối với các triệu chứng liên quan đến khuôn mặt và nó ảnh hưởng đến tuyến giáp. Theo truyền thống, huyệt Hợp Cốc được sử dụng để điều trị chứng nghiện ma túy nặng. Các nghiên cứu khoa học chỉ ra rằng vị trí này thúc đẩy quá trình phục hồi suy giảm chức năng thần kinh.
Có thể xoa bóp huyệt Hợp Cốc bằng ngón tay cái đủ áp lực để cảm thấy hơi nhói đặc trưng ở điểm này, dao động giữa áp lực sâu và nhẹ trong khoảng ba phút.
4.3. Huyệt Bách Hội
Huyệt Bách Hội có thể được tìm thấy trên đường giữa của đầu bằng cách vẽ một đường thẳng từ cả hai tai lên. Đây là điểm chỉ huy truyền thống cho tất cả các vấn đề liên quan đến não bộ. Các bằng chứng khoa học cho thấy rằng sự kích thích của huyệt này rất hữu ích trong những trường hợp bị trầm cảm nặng, có tác động đến những gì mà các nhà khoa học gọi là suy nghĩ độc lập với kích thích, suy nghĩ vẩn vơ và tự ý thức. Huyệt Bách Hội cũng được khuyến khích trong bấm huyệt để có thị lực tốt hơn.
Vì đây là một huyệt rất mạnh để điều chỉnh dòng chảy của Khí trong đầu và các cơ quan cảm giác, đồng thời có lợi cho não và hệ thần kinh trung ương, nên nó là một trong những huyệt được khuyên trong các chữa chậm nói bằng bấm huyệt.
Việc bấm huyệt tại điểm này được thực hiện bằng cách ấn trong vài giây và thả lỏng liên tục trong khoảng ba phút.
4.4. Huyệt Á Môn
Huyệt Á Môn có thể được tìm thấy giữa đoạn tạo từ gai của đốt sống cổ thứ nhất và thứ hai và được sử dụng chủ yếu để kích thích lời nói.
Theo đó, huyệt Á Môn được cho là có hiệu quả đối với các triệu chứng chậm nói, gặp khó khăn khi phát biểu như trong chứng mất ngôn ngữ do vị trí của nó ngay sau gốc lưỡi. Huyệt này có tác dụng làm ẩm cổ họng, minh mẫn đầu óc, có lợi cho cổ và cột sống, khơi thông các giác quan để kích thích khả năng nói.
Xoa bóp huyệt này trong ba phút, áp dụng chuyển động tròn bằng các ngón tay.
4.5. Huyệt Thần Môn
Huyệt Thần Môn được tìm thấy ở khớp cổ tay, ở phía bên của ngón tay út, ở chỗ lõm ngay trên xương bàn ngón.
Chứng chậm nói do tâm lý có thể được cải thiện bằng cách giảm căng thẳng và kích thích các huyệt đạo giúp trấn an tinh thần. Theo đó, huyệt Thần Môn là huyệt lệnh để trấn tĩnh Tâm và Thần, nằm ở Tâm. Đó là một trong những điểm bấm huyệt chữa tắc nghẽn từ tim. Căng thẳng thường dẫn đến các bệnh tâm thần như trầm cảm và rối loạn thần kinh. Bằng cách kích thích huyệt Thần Môn, hệ thống thần kinh tự chủ của toàn bộ cơ thể được điều chỉnh, dẫn đến cải thiện chứng chậm nói ở trẻ em do tâm lý.
Dùng ngón tay cái xoa bóp huyệt này với áp lực nhẹ nhưng chắc trong khoảng ba phút, ba lần một ngày.
4.6. Huyệt Nội Quan
Huyệt Nội Quan có thể được tìm thấy ở mặt trong của cổ tay. Với lòng bàn tay hướng lên, nó nằm giữa cổ tay và gốc cánh tay, và giữa hai gân tiếp nối từ giữa cổ tay, bằng cách di chuyển ba ngón tay của bàn tay.
Huyệt này giúp cải thiện quá trình lưu thông máu trong não. Đó là một điểm chính để cân bằng trạng thái cảm xúc của một người nói chung. Huyệt Nội Quan cũng đã được chứng minh là làm giảm độ cứng động mạch ở bệnh nhân cao huyết áp, bên cạnh việc giảm tổn thương tim do thiếu máu cục bộ, nó còn làm giảm huyết áp và giảm buồn nôn và nôn ói.
Bấm các huyệt bên trái và bên phải trong khoảng 10 giây, thả lỏng ngắt quãng và lặp lại quy trình thực hiện này trong khoảng ba phút.
Tóm lại, các điểm bấm huyệt chữa chậm nói đã được chứng minh là có thể giải quyết các cơ chế vật lý và bệnh lý khác nhau gây cản trở lời nói. Theo đó, cha mẹ có thể hy vọng sự hồi phục ở con mình bằng cách chữa bệnh chậm nói ở trẻ em theo y học cổ truyền như trên. Hơn nữa, biết cách chữa chậm nói bằng châm cứu hay bấm huyệt trên các huyệt đạo phù hợp, cùng với liệu pháp ngôn ngữ tại nhà, cha mẹ có thể đồng hành cùng con trải nghiệm những câu nói bập bẹ đầu tiên.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: tcmtips.com; www.ncbi.nlm.nih.gov; www.researchgate.net.