Có nhiều loại thực phẩm tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, không phải lúc nào ăn quá nhiều cũng tốt. Một số thực phẩm có thể tốt nếu tiêu thụ ở mức độ vừa phải, nhưng sẽ gây hại nghiêm trọng nếu ăn với lượng quá lớn. Dưới đây là 8 loại thực phẩm lành mạnh nhưng có thể gây hại nếu ăn quá nhiều.
1. Omega - 3 và dầu cá
Axit béo Omega-3 rất cần thiết cho sức khỏe của chúng ta. Nó có tác dụng chống lại chứng viêm trong cơ thể, đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của não, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch,... Hầu hết mọi người hiện nay đều có chế độ ăn uống chưa cung cấp đủ hàm lượng Omega-3 cho cơ thể. Vì vậy, đã có nhiều người sử dụng thêm các chất bổ sung Omega - 3 theo dạng viên nang (sản xuất từ cá, gan cá và tảo biển).
Tuy nhiên, ăn quá nhiều thực phẩm hoặc sản phẩm bổ sung có chứa Omega-3 có thể gây hại. Liều dùng thông thường dao động từ 1 - 6g/ngày. Tuy nhiên, nếu dùng liều tới 13 - 14g/ngày thì có thể làm loãng máu ở người khỏe mạnh. Điều này cũng tiềm ẩn nguy cơ rủi ro, đặc biệt ở những người dễ bị chảy máu hoặc đang dùng thuốc làm loãng máu. Hơn nữa, sử dụng nhiều dầu gan cá có thể làm dư thừa vitamin A, gây ngộ độc vitamin A. Đây là vấn đề nghiêm trọng đối với trẻ em và phụ nữ mang thai.
2. Cá ngừ (tươi và đóng hộp)
Cá ngừ là một loại cá béo và được coi là thực phẩm tốt cho sức khỏe. Nó rất giàu axit béo Omega-3 và protein. Tuy nhiên, cá ngừ cũng có thể chứa hàm lượng cao chất gây ô nhiễm môi trường methylmercury. Ở mức độ cao hơn, methylmercury là một chất độc thần kinh, có thể gây ra nhiều ảnh hưởng xấu tới sức khỏe. Cụ thể, nó có thể dẫn đến chậm phát triển ở trẻ em, mắc các vấn đề về thị lực, thiếu khả năng phối hợp, suy giảm khả năng nghe và nói,...
Những con cá ngừ lớn chứa nhiều thủy ngân nhất vì chất này tích tụ trong các mô của cá theo thời gian. Nó thường được chế biến thành món cá nướng hoặc dùng trong món sushi. Những con cá ngừ nhỏ hơn có chứa lượng thủy ngân thấp hơn và thường được đóng hộp.
Có 2 loại cá ngừ đóng hộp với hàm lượng thủy ngân khác nhau. Đó là:
- Cá ngừ trắng: Có màu sáng, thường là cá albacore. Loại cá này chứa gấp 4 - 5 lần thủy ngân so với cá ngừ nhạt;
- Cá ngừ nhạt: Chứa ít thủy ngân hơn nhiều so với cá ngừ trắng. Nó có màu sẫm hơn, thường không phải là cá albacore.
Giới hạn an toàn của việc tiêu thụ methylmercury đối với con người là 0,1 microgam/kg trọng lượng cơ thể. Điều này có nghĩa là 1 đứa trẻ 25kg chỉ có thể ăn một khẩu phần 75g cá ngừ trắng đóng hộp cách mỗi 19 ngày. Nếu tiêu thụ nhiều hơn mức này sẽ vượt quá mức giới hạn được đề xuất. Phụ nữ mang thai và trẻ em nên hạn chế ăn hải sản có chứa thủy ngân (thực phẩm không tốt cho sức khỏe) không quá 2 lần/tuần.
Có một số loại cá khác cũng giàu axit béo Omega-3 nhưng ít bị nhiễm thủy ngân hơn, đó là cá hồi, cá thu và cá mòi.
3. Quế
Quế là một loại gia vị thơm ngon, hiện đang được sử dụng rộng rãi và có một số đặc tính chữa bệnh. Nó chứa nhiều chất chống oxy hóa, được chứng minh là có khả năng chống viêm và làm giảm lượng đường trong máu. Ăn quế cũng giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, tiểu đường, ung thư và các bệnh thoái hóa thần kinh. Tuy nhiên, loại gia vị này lại chứa một lượng lớn hợp chất coumarin - có thể gây hại nếu tiêu thụ với liều lượng lớn. Có 2 loại quế với lượng coumarin khác nhau là:
- Cassia: Chứa lượng coumarin tương đối cao;
- Ceylon: Là loại quế ít phổ biến hơn, chứa ít coumarin hơn.
Lượng coumarin khuyến nghị có thể dung nạp hằng ngày là 0,1 mg/kg trọng lượng cơ thể. Nếu tiêu thụ nhiều hơn mức này có thể gây nhiễm độc gan và ung thư. Dựa trên lượng tiêu thụ hằng ngày có thể dung nạp được, mỗi người không nên dùng quá 0,5 - 2g quế Cassia/ngày. Tuy nhiên, bạn có thể ăn tối đa 5g (1 thìa cà phê) quế Ceylon/ngày.
Thỉnh thoảng, bạn có thể ăn nhiều hơn mức khuyến nghị, nếu một công thức nấu ăn nào đó cần phải sử dụng nhiều quế. Tuy nhiên, bạn không nên ăn một lượng lớn quế quá thường xuyên.
4. Nhục đậu khấu
Nhục đậu khấu là một loại gia vị có hương vị độc đáo, thường được sử dụng trong các loại bánh ngọt, bánh pudding. Nó có chứa hợp chất myristicin - một chất kích thích thần kinh.
Với liều lượng thấp, nhục đậu khấu giúp món ăn thêm thơm ngon mà không gây ảnh hưởng tới sức khỏe. Tuy nhiên, với liều lượng lớn, nhục đậu khấu có thể gây ngộ độc myristicin. Các triệu chứng của ngộ độc myristicin bao gồm loạn nhịp tim, co giật, buồn nôn, chóng mặt, đau và ảo giác. Do đó, không nên ăn nhiều hơn 10g nhục đậu khấu trong một lần. Liều cao hơn liều khuyến nghị có thể gây ra các triệu chứng nhiễm độc.
5. Cà phê
Cà phê là loại thức uống tuyệt vời rất giàu chất chống oxy hóa và các hợp chất hoạt tính khác. Nó được coi là một thực phẩm tốt cho sức khỏe với nhiều lợi ích như làm giảm nguy cơ mắc các bệnh về gan, bệnh tiểu đường tuýp 2 và các bệnh thoái hóa thần kinh.
Thành phần tốt trong cà phê là caffeine, mỗi cốc chứa trung bình 80 - 120mg caffeine. Tiêu thụ 400 mg/ngày được coi là an toàn. Tuy nhiên, tiêu thụ trên 500mg/ngày sẽ thành quá mức. Điều này làm ảnh hưởng tới hệ thần kinh, gây mất ngủ, căng thẳng, khó chịu, co thắt dạ dày, run cơ và tim đập nhanh.
Lượng caffeine có thể gây tác dụng phụ khác nhau giữa mỗi người. Một số người có thể uống cà phê tùy thích, số khác lại gặp các triệu chứng khó chịu dù chỉ dùng một lượng nhỏ caffeine.
6. Gan động vật
Nội tạng là bộ phận giàu dinh dưỡng nhất của động vật và gan là cơ quan giàu dinh dưỡng nhất. Nó giàu các chất dinh dưỡng thiết yếu như vitamin A, vitamin B12, sắt và đồng. Tuy nhiên, 100g gan bò có chứa gấp 6 lần lượng vitamin A được khuyến nghị cho chế độ ăn uống và gấp 7 lần lượng đồng được khuyến nghị tiêu thụ mỗi ngày.
Vitamin A là một loại vitamin hòa tan trong chất béo, nó được lưu trữ trong cơ thể. Dư thừa vitamin A do ăn gan động vật có thể gây ra các triệu chứng ngộ độc vitamin A. Những triệu chứng này bao gồm các vấn đề về thị lực, đau xương, tăng nguy cơ gãy xương, buồn nôn và nôn.
Ăn quá nhiều gan sẽ bổ sung quá nhiều đồng cho cơ thể, gây ngộ độc đồng. Điều này có thể dẫn đến stress oxy hóa và những thay đổi thoái hóa thần kinh, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer. Do đó, mặc dù gan là thực phẩm tốt cho sức khỏe và rất bổ dưỡng nhưng bạn không nên tiêu thụ gan hằng ngày. Chỉ cần ăn gan 1 lần/tuần là đủ.
7. Rau họ cải
Rau họ cải là một họ rau xanh, bao gồm bông cải xanh, cải xoăn, bắp cải, rau cải xanh và cải Brussels. Nhóm rau này có nhiều lợi ích cho sức khỏe như giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và ung thư. Các loại rau họ cải cũng chiếm một phần lớn trong lượng rau ăn hằng ngày của mọi người. Chúng cũng là thành phần quen thuộc trong các loại sinh tố, nước ép rau.
Tuy nhiên, các hợp chất có trong rau họ cải là thiocyanat có thể cản trở khả năng hấp thụ i ốt của cơ thể. Điều này có thể gây suy giáp. Suy giáp chính là tình trạng tuyến giáp hoạt động kém. Các triệu chứng gồm tuyến giáp phát triển lớn hơn, tăng cân, táo bón, da khô và giảm mức năng lượng,... Vì vậy, mặc dù các loại rau họ cải như bông cải xanh rất tốt cho sức khỏe nhưng ta cũng không nên sử dụng quá nhiều, đặc biệt là với những người nhạy cảm với các vấn đề về tuyến giáp.
8. Hạt quả hạch Brazil
Hạt quả hạch Brazil là một trong những nguồn cung cấp selen tốt nhất. Selen là một nguyên tố vi lượng thiết yếu nhưng có thể gây độc nếu tiêu thụ với lượng lớn. Các triệu chứng ngộ độc selen bao gồm rụng tóc và móng tay, các vấn đề về tiêu hóa, ảnh hưởng tới trí nhớ,...
Lượng selen được khuyến nghị nên tiêu thụ hằng ngày là 50 - 70 microgam/ngày đối với người lớn. Mức tiêu thụ an toàn là khoảng 300 microgam/ngày đối với người lớn.
1 hạt quả hạch Brazil lớn có thể chứa tới 95 microgam selen - nhiều hơn lượng khuyến nghị hằng ngày cho người lớn và gấp 3 lần lượng khuyến nghị cho trẻ em. Chỉ cần ăn 4 - 5 hạt quả hạch Brazil đã vượt ngưỡng tiêu thụ selen an toàn. Vì vậy, bạn không nên ăn nhiều hơn mức đó.
Các loại thực phẩm trong danh sách trên đều rất tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, nếu tiêu thụ với lượng quá lớn, chúng có thể trở thành thực phẩm không tốt cho sức khỏe. Do vậy, người dùng cần tiêu thụ đủ lượng thực phẩm theo khuyến nghị.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: healthline.com
