Vì sao không nên uống canxi vào buổi chiều hoặc tối?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thị Mỹ - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Canxi là khoáng chất cần thiết cho sự phát triển xương. Tuy nhiên, nếu không biết cách bổ sung canxi đúng cách có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Không bổ sung quá nhiều canxi trong một lần mà nên chia làm nhiều lần trong ngày.

Canxi là khoáng chất rất cần thiết cho cơ thể, rất cần thiết cho sự phát triển của xương, làm chắc xương, răng, chống loãng xương, còi xương, nhuyễn xương... Nếu trong chế độ ăn thiếu canxi, đặc biệt trong thời kỳ nhu cầu canxi tăng (trẻ em đang thời kỳ tăng trưởng, phụ nữ mang thai, cho con bú, người cao tuổi...) cần phải bổ sung canxi bằng thuốc.

Tuy nhiên, không nên uống canxi vào buổi chiều hoặc buổi tối bởi vì canxi dễ bị lắng đọng và có khả năng tích tụ lại, hình thành canxi oxalat dễ tăng nguy cơ gây ra các bệnh lý khác như sỏi thận, sỏi tiết niệu, táo bón và điển hình là chứng khó ngủ, trằn trọc ở trẻ.

Việc uống canxi nên được tiến hành vào buổi sáng (sau bữa ăn sáng khoảng 1 giờ) hoặc buổi trưa với nhiều nước, giúp chúng ta có cơ hội tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời (da tổng hợp vitamin D cho cơ thể), giúp hấp thu canxi hiệu quả cao hơn. Ngoài ra, khi bổ sung canxi, chúng ta cần sự vận động của cơ thể để lượng canxi đưa vào có thời gian kịp chuyển vào đích là khung xương.

Vitamin D tham gia vào quá trình hấp thu canxi. vitamin D là thuốc được dùng trong điều trị còi xương, nhuyễn xương, loãng xương, hạ canxi huyết... Trẻ em nếu không được cung cấp đủ vitamin D đầy đủ sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của xương, do chất xương và sụn không được vôi hóa đầy đủ, sụn phát triển không bình thường, làm xương biến dạng.

Do có vai trò trong việc tăng hấp thu canxi và chuyển hóa canxi thành canxi phosphat (một thành phần cơ bản của xương) hay hiểu đơn giản nó là chất dẫn gắn canxi vào xương. Vì vậy, khi bạn uống canxi phải đồng thời uống vitamin D. Tuy nhiên, lượng vitamin D dùng phải tương thích để có thể giúp cho sự hấp thu và chuyển hoá canxi.

Đối với trẻ em, ngoài việc bổ sung cho bé canxi, vitamin D, mẹ cũng nên kết hợp với một số thực phẩm chức năng nhằm giúp bé phát triển nhanh hơn, bảo vệ xương chắc khỏe. Bà mẹ nên cho con uống canxi và vitamin D cùng lúc vào nhiều đợt trong năm. Mỗi đợt kéo dài khoảng từ 3-6 tháng. Mỗi năm nên bổ sung 2 đợt để đạt được hiệu quả cao nhất.

Nhu cầu canxi cần bổ sung vào cơ thể hằng ngày được tính dựa trên số lượng canxi bị thải loại ra theo nước tiểu (cho một người lớn khoảng 800 - 1.000 mg/ngày).

Các bác sĩ khuyến cáo những người dễ có nguy cơ bị sỏi thận nên thận trọng với các sản phẩm bổ sung canxi. Cách tốt để bổ sung canxi là thông qua bữa ăn. Ăn các loại thực phẩm có canxi. Điều này giúp giảm thiểu tác dụng ngược của canxi là hình thành sỏi thận.

Hơn nữa để tránh sỏi thận, bên cạnh việc bổ sung canxi cần:

• Uống nhiều nước. Uống nhiều nước giảm 20% nguy cơ bị sỏi thận. Trung bình lượng nước được tiêu thụ là 1,5 -2 lít mỗi ngày, trong điều kiện nắng nóng, lao động nặng cần bổ sung nhiều hơn.
• Nên sử dụng nhiều các trái cây có múi như chanh, cam, bưởi... bởi trong đó có chứa một hợp chất gọi là citrate, được cho là giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh sỏi thận.
• Tránh và hạn chế sử dụng các loại thực phẩm, đặc biệt là rau có chứa nhiều oxalat. Oxalat sẽ liên kết với canxi trong ruột và được thải ra khỏi cơ thể qua đường tiết niệu. Nhưng khi lượng oxalat quá cao, các hóa chất này có thể tập trung trong nước tiểu và dẫn đến hình thành sỏi. Oxalat được tìm thấy trong các loại rau lá như đại hoàng và củ cải đường...

Với sữa bổ sung canxi hay uống thuốc viên canxi, cũng không bổ sung quá nhiều canxi trong một lần mà nên chia làm nhiều lần trong ngày. Ngoài ra, khi bổ sung canxi, cần chú ý một số điểm sau:

• Nên uống canxi vào buổi sáng, sau bữa ăn khoảng 1 giờ, vì ánh nắng có thể làm tăng khả năng hấp thụ canxi.
• Không ăn quá mặn vì có thể tăng thải canxi qua nước tiểu.
• Không uống canxi cùng với sữa và các chế phẩm của sữa.
• Không nên uống canxi đồng thời với sắt cũng như một số khoáng chất khác như kẽm, đồng... cùng một lúc mà nên tách ra sáng, chiều, tối.
• Hạn chế sử dụng thuốc lá và rượu vì sử dụng hai thứ này cũng khiến cơ thể khó hấp thu canxi.

Có hai nguồn canxi trong thực phẩm là sữa, các sản phẩm từ sữa và cá cùng các loại rau tươi. Chế độ ăn hiện nay chỉ đáp ứng khoảng 20% đến 30% nhu cầu canxi của cơ thể. Do đó, cung cấp thêm canxi từ các dược phẩm bổ sung là cần thiết nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về thành phần loại canxi mà mình lựa chọn.

Thạc sĩ. Bác sĩ Mỹ có kinh nghiệm trên 6 năm làm bác sĩ Nội khoa tại các Bệnh viện Trung Ương huế, Bệnh viện Đại học Y dược Huế; Bệnh viện Tâm Trí Đà nẵng; Bệnh viện Đà Nẵng. Hiện là Bác sĩ Nội Khoa Nội tổng hợp Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.