Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Võ Thị Thùy Trang - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.
Enzyme là thành phần rất quan trọng để có sức khỏe tốt. Chúng có nhiều trong các loại trái cây, rau củ. Do đó, bạn nên duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, đặc biệt là cố gắng bổ sung thức ăn có nguồn gốc thực vật để bổ sung lượng enzyme cần thiết cho cơ thể.
1. Vai trò của enzym
Enzyme là một loại protein được tìm thấy trong tế bào. Nó tạo ra phản ứng hóa học và tăng tốc độ của phản ứng giúp cơ thể xây dựng cơ bắp, giải độc tố và tiêu hóa thức ăn. Enzyme thường kết hợp với các chất hóa học khác như axit dạ dày và dịch mật để thực hiện chức năng tiêu hóa thức ăn.
Cấu trúc của enzyme có mối liên hệ chặt chẽ với chức năng của chúng trong cơ thể. Tuy nhiên, cấu trúc này có thể dễ dàng bị phá vỡ bởi nhiệt độ, bệnh tật và các điều kiện hóa chất độc hại. Khi cấu trúc bị phá vỡ, enzyme không còn thực hiện được chức năng của nó.
Enzyme được sản xuất tự nhiên trong cơ thể. Ví dụ, enzyme tiêu hóa ở người được tạo ra để hỗ trợ quá trình tiêu hóa thức ăn. Các enzyme tiêu hóa được sản xuất chủ yếu tại tuyến tụy, dạ dày và ruột non, lượng nhỏ ở tuyến nước bọt. Ngoài ra, enzyme dạng viên uống cũng có thể được dùng ở người gặp các vấn đề về tiêu hóa.
2. Phân loại enzym tiêu hóa
Có ba loại enzyme tiêu hóa chính, được phân loại dựa trên các phản ứng mà chúng làm chất xúc tác:
- Enzyme Amylase phân hủy tinh bột và carbohydrate thành đường.
- Protease phân hủy protein thành các axit amin.
- Enzyme Lipaza phân hủy lipid, là chất béo và dầu, thành glycerol và axit béo.
3. Enzym hoạt động như thế nào trong hệ tiêu hóa?
Amylase được tiết ra tại tuyến nước bọt, tuyến tụy và ruột non. Trong số các dạng amylase, ptyalin được tạo ra trong tuyến nước bọt và xúc tác quá trình phân hủy tinh bột từ khi nhai đến sau nuốt thức ăn.
Amylase tuyến tụy được tạo ra từ tuyến tụy và đưa đến ruột non. Tại đây, nó tiếp tục phân hủy các phân tử tinh bột thành đường, cuối cùng được phân hủy thành glucose bởi các enzym khác. Sau đó, glucose được hấp thụ vào hệ tuần hoàn máu của cơ thể qua thành ruột non.
Protease được sản xuất tại dạ dày, tuyến tụy và ruột non. Trong dạ dày, pepsin là enzym tiêu hóa chính phân hủy protein. Một số enzym tuyến tụy khác sẽ hoạt động khi các phân tử protein đến ruột non.
Lipase được sản xuất tại tuyến tụy và ruột non. Lipase có một loại được tìm thấy trong sữa mẹ để giúp trẻ dễ tiêu hóa các phân tử chất béo. Lipid còn giữ nhiều vai trò quan trọng khác như dự trữ năng lượng lâu dài và hỗ trợ sức khỏe tế bào.
4. Enzym biến chất khi nào?
Enzym biến chất trong các trường hợp sau đây:
- Nhiệt độ: Enzyme hoạt động tốt nhất ở nhiệt độ cơ thể dao động từ 97 ° F đến 99 ° F (36,1 ° C đến 37,2 ° C). Nếu bạn bị sốt và tăng nhiệt quá cao, cấu trúc của các enzym sẽ bị phá vỡ và không còn hoạt động bình thường. Trong trường hợp này, bạn nên cố gắng khôi phục nhiệt độ về mức bình thường.
- Bệnh tật: Viêm tụy và một số bệnh khác gây tổn thương tuyến tụy, đồng thời gây giảm số lượng và hiệu quả hoạt động của một số enzyme tiêu hóa.
- Độ pH của dạ dày và ruột: Nếu độ pH quá thấp (quá axit) hoặc quá cao (quá bazo) thì cấu trúc và chức năng của enzyme có thể bị ảnh hưởng.
- Chất ức chế: Chất ức chế gây cản trở quá trình hình thành phản ứng hóa học của enzym. Chất ức chế có thể được sản sinh tự nhiên trong cơ thể hoặc dưới dạng thuốc như thuốc kháng sinh. Loại thuốc có khả năng ngăn chặn hoạt động của một số loại enzyme, làm lây lan nhiễm trùng do vi khuẩn.
Chế độ ăn uống: Nhiều loại thực phẩm chứa các enzym tiêu hóa hỗ trợ các enzym sản sinh tự nhiên trong cơ thể trong quá trình thực hiện chức năng. Ví dụ, chuối có chứa amylase nên mặc dù chuối chứa nhiều carbs nhưng nó vẫn được tiêu hóa dễ dàng.
5. Ai cần bổ sung enzym?
Những người cần bổ sung enzym là những đối tượng sau đây:
- Người mắc các bệnh lý tuyến tụy: Viêm tụy, xơ nang và ung thư tuyến tụy có thể làm giảm số lượng các enzym quan trọng mà cơ thể sản xuất. Hậu quả là bạn có thể không nhận đủ enzym để tiêu hóa triệt để thức ăn, gây hạn chế hấp thu chất dinh dưỡng. Nếu bạn mắc các bệnh lý về tụy, hãy đi khám và lựa chọn điều trị phù hợp.
- Người ăn kiêng: Enzyme giảm cân có sẵn ở dạng viên uống bổ sung. Nếu bạn được kê thuốc theo đơn của bác sĩ, hãy đảm bảo rằng mua các sản phẩm men tụy (PEP) đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) chấp thuận.
- Người thường xuyên tiếp xúc hóa chất độc hại: Bạn cũng có thể cần bổ sung enzyme nếu bạn tiếp xúc với nhiều loại hóa chất, thuốc trừ sâu hoặc luôn nấu thức ăn ở nhiệt độ cao.
Kích ứng dạ dày hoặc các tác dụng phụ khó chịu khác về đường tiêu hóa có thể xảy ra trong thời gian uống thuốc bổ sung enzyme. Do đó, nếu xuất hiện bất kỳ tác dụng phụ nào, bạn cần báo cho bác sĩ biết để điều chỉnh kịp thời.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: healthline.com
