Thiếu Vitamin D - nguyên nhân hàng đầu gây còi xương ở trẻ

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thị Ân - Bác sĩ Nhi - Sơ sinh - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long.

Còi xương ở trẻ đang là một mối lo ngại của các bậc phụ huynh. Nguyên nhân hàng đầu gây ra tình trạng trên chính là thiếu Vitamin D.

1. Vai trò của Vitamin D

Cùng với hormone tuyến cận giáp và calcitonin, vitamin D có tác dụng duy trì nồng độ bình thường của can-xi và phosphat trong huyết tương bằng cách giúp hấp thu tốt các chất này qua ruột, làm giảm sự đào thải của chúng qua thận và qua đó giúp tạo xương bình thường.

Thiếu vitamin D sẽ gây một số bệnh lý như bệnh còi xương ở trẻ em và bệnh loạn dưỡng xương người lớn. Vitamin D được dùng điều trị bệnh giảm can-xi máu mạn tính, bệnh giảm phosphat máu và bệnh thiểu năng tuyến cận giáp.

2. Nguyên nhân gây thiếu Vitamin D ở trẻ

• Trẻ không được tiếp xúc đầy đủ với ánh nắng mặt trời (đặc biệt là trong những tháng mùa đông) và trẻ không được bú mẹ, hoặc trẻ bú mẹ hoàn toàn nhưng nguồn vitamin D trong sữa mẹ thấp do mẹ ít tiếp xúc với ánh nắng, bà mẹ có tình trạng thiếu vitamin D nặng trong thời gian mang thai.
• Trẻ ăn sữa ngoài, ăn bột sớm, ăn bột nhiều (gây ức chế hấp thu canxi) hoặc chế độ ăn thiếu canxi, phốt pho, vitamin và chất khoáng khác. Trẻ em có chế độ ăn chủ yếu dựa vào rau và các loại hạt, không sử dụng sữa hoặc các thực phẩm có bổ sung vitamin D. Trẻ mắc các bệnh nhiễm khuẩn (nhiễm khuẩn hô hấp, sởi, rối loạn tiêu hoá kéo dài...).
• Một số yếu tố địa lý khí hậu, mùa đông, vùng núi cao có nhiều sương mù, nhà ở chật chội, ô nhiễm môi trường,... làm tăng nguy cơ thiếu vitamin D.

3. Dấu hiệu cho thấy trẻ bị thiếu Vitamin D

Các dấu hiệu của hệ thần kinh bao gồm:

• Trẻ quấy khóc, ngủ không yên giấc, hay giật mình do thần kinh bị kích thích.
• Hay ra mồ hôi về đêm.
• Trẻ có dấu hiệu chậm phát triển về thể lực, da xanh xao, lách to.

Các dấu hiệu của xương:

• Răng mọc chậm, không cân đối, chậm biết bò, đi,...
• Hộp sọ bị biến dạng, xương sọ mềm, lõm, đầu bẹt.
• Chân vòng kiềng, cong vẹo cột sống.

Dấu hiệu khác:

• Tóc rụng hình vành khăn

4. Thiếu Vitamin D gây bệnh gì ?

Thiếu vitamin D:

• Khiến cho lượng canxi cạn kiệt, làm suy yếu xương gây còi xương đặc biệt là tăng nguy cơ gãy xương
• Ảnh hưởng đến chức năng hoạt động của phổi và làm cho bệnh hen suyễn
• Có thể dẫn tới bệnh cao huyết áp, tăng nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch.

Ngoài ra các bệnh về ung thư có liên quan đến sự thiếu hụt Vitamin D

5. Làm thế nào để phòng chống thiếu Vitamin D ở trẻ ?

• Để phòng chống thiếu Vitamin D ở trẻ cần thực hiện một chế độ ăn đa dạng thực phẩm, sử dụng thực phẩm giàu vitamin D như cá, trứng (lòng đỏ trứng), gan, dầu cá...; lựa chọn các thực phẩm bổ sung vitamin D như sữa, bột dinh dưỡng cho trẻ em, bột mì, bánh quy, margarine, dầu ăn, ngũ cốc...
• Ăn các thực phẩm giàu canxi như tôm, cua, cá, sữa, và các sản phẩm từ sữa như sữa chua, bánh flan, phomat ....
• Chế độ ăn cần có đủ chất đạm, vitamin và khoáng chất (magie, kẽm, tỷ lệ canxi/phốt pho cân đối...).
• Ngoài ra tắm nắng cũng là cách giúp cho trẻ hấp thụ được một lượng lớn Vitamin D.

Ngoài vitamin D, cha mẹ cũng cần bổ sung cho trẻ các vitamin và khoáng chất quan trọng khác như kẽm, lysine, crom, vitamin nhóm B,... giúp con ăn ngon, có hệ miễn dịch tốt, tăng cường đề kháng để ít ốm vặt.

Hãy thường xuyên truy cập website Vinmec.com và cập nhật những thông tin hữu ích để chăm sóc cho bé và cả gia đình nhé.