Bài viết được viết bởi Tiến sĩ Hà Thị Liên - Trung tâm công nghệ cao Vinmec
Thể tam bội (triploidy) là một dạng bất thường nhiễm sắc thể hiếm gặp. Người bình thường có 46 nhiễm sắc thể (diploidy 2n=46), thì thể tam bội có sự hiện diện của 69 nhiễm sắc thể (triploidy 3n=69) trong tất cả các tế bào của cơ thể.
1.Tìm hiểu về Triploidy (Thể tam bội)
Thể tam bội (triploidy) là một dạng bất thường nhiễm sắc thể hiếm gặp. Sự bất thường này xảy ra do thừa một bộ nhiễm sắc thể, nó có thể xảy ra trong quá trình thụ tinh hoặc quá trình tạo trứng hoặc tinh trùng. Thai Triploidy thường bị chết trong tử cung từ những tuần đầu hoặc giữa của thai kỳ. Tỷ lệ thai triploidy được ước tính ở các tuần thai như sau:
- Giai đoạn 9 tuần: 5:100 thai
- Giai đoạn 16 tuần: 1:30.000 thai
- Giai đoạn 20 tuần: 1:250.000
Rất hiếm trường hợp thấy được đến giai đoạn sơ sinh. Trẻ sơ sinh bị triploidy cũng sẽ chết trong những ngày đầu. Có một số báo cáo về trường hợp triploidy sống được tới lúc trưởng thành, tuy nhiên những trường hợp này đều là dạng thể khảm: tức là trong cơ thể có một số tế bào bình thường (2n=46) và một số tế bào bất thường (3n=69). Những trường hợp khảm này cũng bị đa dị tật: chậm phát triển tinh thần vận động, động kinh, điếc...
Thai nhi bị triploidy bị chậm phát triển trong tử cung và kèm theo nhiều dị tật khác
2.Dấu hiệu và triệu chứng
Thai nhi bị triploidy thường bị dị tật tim, bất thường não, thận, dị tật ống thần kinh, bất thường mặt, dính ngón tay số 3 và 4 và dính ngón chân số 2 và 3, có thể kèm theo bất thường gan và túi mật, xoắn ruột... Nhau thai có thể không trưởng thành, kích thước bánh nhau lớn và nhiều nang nước. Thai phụ mang thai triploidy đôi khi có thể thấy bị tăng huyết áp, phù nề, bài tiết albumin trong nước tiểu. Triploidy thường được chẩn đoán ở những thai bị nang nước bánh nhau (thai trứng bán phần).
3.Nguyên nhân Thể tam bội
Triploidy là do sự hiện diện thừa của một bộ nhiễm sắc thể (3n=69). Sự tam bội nhiễm sắc thể có thể xảy ra do một trứng bình thường (1n) được thụ tinh bởi 2 tinh trùng; hoặc một trứng bình thường (1n) được thụ tinh bởi 1 tinh trùng có bộ nhiễm sắc thể 2n; hoặc một trứng 2n thụ tinh với 1 tinh trùng bình thường (1n). Hội chứng này không do di truyền trong gia đình và không liên quan tới tuổi của bố và mẹ.
Tỷ lệ mắc: Triploidy xảy ra khoảng 1 – 3% ở tất cả các trường hợp mang thai.
4.Chẩn đoán và điều trị
Siêu âm thấy đa dị tật, giảm ối và thai chậm phát triển trong buồng tử cung. Chẩn đoán có thể thực hiện bằng di truyền tế bào (Karyotyping) từ dịch ối hoặc sinh thiết tua gai nhau (Chorionic villus sampling). Mức độ bất thường các loại protein trong máu mẹ như alpha-fetoprotein, hCG, estriol và PAPP-A cũng có liên quan tới tăng nguy cơ thai triploidy
Điều trị: Điều trị cho triploidy hiện nay chỉ có thể điều trị triệu chứng và các biện pháp hỗ trợ.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện không những đảm bảo chất lượng chuyên môn với đội ngũ y bác sĩ, hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại mà còn nổi bật với dịch vụ khám, tư vấn và chữa bệnh toàn diện, chuyên nghiệp; không gian khám chữa bệnh văn minh, lịch sự, an toàn và tiệt trùng tối đa. Khách hàng khi chọn thực hiện các xét nghiệm tại đây có thể hoàn toàn yên tâm về độ chính xác của kết quả xét nghiệm.
Khách hàng có thể trực tiếp đến hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc để thăm khám hoặc liên hệ hotline tại đây để được hỗ trợ.
