Bài viết được thực hiện bởi Bác sĩ chuyên khoa I Vũ Thị Hạnh - Bác sĩ Chẩn đoán hình ảnh - Khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.
Một trong những phương pháp thăm khám hình ảnh thường được sử dụng hiện nay là siêu âm Doppler. Phương pháp siêu âm này áp dụng đánh giá tình trạng bệnh lý động mạch cảnh, có độ chính xác và tin cậy cao. Bên cạnh đó, siêu âm Doppler có thể áp dụng được với mọi đối tượng, không ảnh hưởng đến sức khỏe.
1. Khái niệm siêu âm Doppler động mạch cảnh
Siêu âm Doppler động mạch cảnh là sử dụng sóng âm để tạo hình ảnh động mạch cảnh đoạn ngoài sọ mang máu từ tim lên não. Đây là kỹ thuật đánh giá lưu lượng máu qua mạch cảnh. Thường được sử dụng để sàng lọc tình trạng bệnh nhân tắc nghẽn hoặc hẹp động mạch cảnh. Từ đó có thể là nguyên nhân gây đột quỵ ở người bệnh.
2. Chỉ định siêu âm Doppler động mạch cảnh
- Để sàng lọc các bệnh nhân bị tắc nghẽn hoặc hẹp động mạch cảnh (huyết khối, xơ vữa thành mạch).
- Bệnh nhân bị huyết áp cao, đặt stent động mạch cảnh.
- Tầm soát yếu tố nguy cơ/ trên bệnh nhân chuẩn bị cho làm phẫu thuật bắc cầu chủ - vành.
- Bệnh nhân tiểu đường, mỡ máu cao.
- Những bệnh nhân có tiền sử gia đình đột quỵ hoặc bệnh lý tim mạch.
- Kiểm tra trạng thái của động mạch cảnh sau phẫu thuật để khôi phục tuần hoàn bình thường.
- Kiểm tra vị trí stent kim loại trong trường hợp bệnh nhân được đặt Stent động mạch cảnh để duy trì lưu lượng máu.
- Đánh giá tình trạng thành mạch trong một số bệnh lý viêm thành mạch...
- Đối với trẻ em: Siêu âm Doppler động mạch cảnh đánh giá tình trạng hẹp bẩm sinh lòng mạch. Đánh giá lưu lượng máu, dự đoán nguy cơ đột quỵ cao với trẻ bị bệnh hồng cầu hình liềm. Phát hiện những bất thường trong lòng mạch.
3. Nguyên lý siêu âm Doppler động mạch cảnh
- Nguyên lý siêu âm: Khi một sóng âm đập vào một vật thể nó được dội lại, bằng cách đo sóng dội lại này có thể xác định được khoảng cách của vật thể cũng như kích thước, hình dạng và tính nhất quán của vật thể, bao gồm cả chất rắn và lỏng.
- Nguyên lý chung của của hiệu ứng Doppler: Siêu âm Doppler là một kĩ thuật siêu âm đặc biệt, đo hướng và tốc độ của các tế bào máu khi chúng di chuyển qua các mạch. Sự di chuyển động của các tế bào máu gây ra sự thay đổi của sóng âm phản xạ (được gọi là hiệu ứng Doppler). Sẽ có một máy tính thu thập lại và xử lý để tạo ra các biểu đồ hoặc hình ảnh màu đại diện cho dòng máu chảy qua các mạch máu.
4. Quy trình của siêu âm Doppler mạch cảnh
- Chuẩn bị bệnh nhân: Bệnh nhân được thay đồ sao cho để quá trình tiến hành siêu âm được dễ dàng. Cởi bỏ những trang sức vùng cổ. Giải thích cho bệnh nhân kỹ thuật làm và thời gian thực hiện thủ thuật (quá trình thực hiện thủ thuật diễn ra trong khoảng thời gian 30 phút).
- Dụng cụ: Máy siêu âm màu có đầu dò phẳng, giường bệnh nhân nằm.
- Người thực hiện thủ thuật là bác sĩ chuyên ngành chẩn đoán hình ảnh.
- Quá trình thực hiện: Bệnh nhân nằm ngửa trên giường siêu âm ngang với vị trí bác sĩ ngồi, có gối kê vùng cổ để đầu ngửa dốc xuống, sao cho bộc lộ vùng mạch cảnh rộng và dài nhất có thể, trong quá trình làm siêu âm bệnh nhân có thể được yêu cầu nghiêng phải hoặc trái sao cho thao tác siêu âm của bác sĩ được dễ dàng. Có 1 loại gel được phun vào vùng khảo sát để đầu dò siêu âm tiếp xúc với gel nhằm thu lại hình ảnh mạch cảnh rõ nét. Quá trình siêu âm này kéo dài trong khoảng từ 30 - 45 phút.
Để đăng ký khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý khách có thể liên hệ Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc, hoặc đăng ký khám trực tuyến TẠI ĐÂY.
