Giấc ngủ ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch của bạn như thế nào?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Quốc Việt - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng. Bác sĩ đã có hơn 20 kinh nghiệm trong khám và điều trị các bệnh lý tim mạch và Can thiệp Tim mạch.

Nếu bạn phải trở người nhiều lần trong đêm, bạn nhận ra mất ngủ có ảnh hưởng đến năng suất làm việc ban ngày thì chứng tỏ giấc ngủ đã làm giảm đi chất lượng cuộc sống. Các nghiên cứu đã cho thấy ngủ không đủ giấc liên tục sẽ gây nguy hiểm cho sức khỏe tim mạch.

Đã có hàng chục triệu người Mỹ mắc phải tình trạng thiếu ngủ kinh niên. Trong khi một số người rút ngắn thời gian ngủ tám tiếng/ngày để dành thời gian cho công việc hoặc việc cá nhân thì nhiều người khác lại bị chứng mất ngủ hoặc mắc bệnh lý khác gây khó ngủ.

Theo một tuyên bố gần đây của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, ngủ thất thường có liên quan đến một loạt các nguy cơ về tim mạch, bao gồm béo phì, huyết áp cao, tiểu đường và bệnh động mạch vành. Nếu có thời gian ngủ ít hơn sáu giờ mỗi đêm thì đặc biệt nguy hiểm đối với sức khỏe tim mạch của bạn. Các chuyên gia lý giải vì những người thiếu ngủ có nồng độ hormone gây stress và các chất gây viêm trong máu cao hơn, đây là các tác nhân chính gây ra bệnh lý tim mạch.

Các nhà nghiên cứu còn phát hiện ra rằng những người thường xuyên ngủ từ chín tiếng trở lên mỗi đêm có nhiều canxi tích tụ trong thành động mạch tim và các động mạch ở chân sẽ bị cứng hơn so với những người thường ngủ bảy tiếng mỗi đêm.

Một cơ chế khác có liên quan đến bệnh tim mạch và giấc ngủ, cụ thể là ngủ không đủ giấc có liên quan đến béo phì. Các chuyên gia giải thích rằng những người thiếu ngủ có xu hướng ăn vặt và ăn thức ăn nói chung nhiều hơn so với người khác. Ngoài ra, ngủ không đủ giấc có thể làm suy giảm các hệ thống khen thưởng của não như hệ thống chi phối năng lượng, khả năng phán đoán và lựa chọn thực phẩm. Một số nghiên cứu cho thấy những người thiếu ngủ ăn ít rau và bị hấp dẫn nhiều hơn đối với thực phẩm ngọt, béo. Bên cạnh đó do thiếu ngủ nên họ thường mệt mỏi cũng có thể khiến họ không tập thể dục. Từ các lý giải trên, người ngủ ít có nguy có mắc béo phì và dẫn tới bệnh lý tim mạch, đặc biệt là nhồi máu cơ tim.

Theo các chuyên gia về giấc ngủ thì ngủ đủ giấc bảo vệ trái tim như sau:

• Giấc ngủ có chất lượng tốt làm giảm khối lượng công việc của tim do huyết áp và nhịp tim giảm vào ban đêm.
• Những người bị thiếu ngủ cho thấy nhịp tim thường duy trì ở mức cao, đây không phải là một dấu hiệu tốt mà có thể là triệu chứng của căng thẳng tăng cao.
• Thiếu ngủ có thể làm tăng sức đề kháng insulin, đây là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ phát triển của bệnh tiểu đường type 2 và bệnh tim mạch.
• Giấc ngủ ngắn có thể làm tăng CRP hoặc protein phản ứng C được giải phóng khi căng thẳng và viêm. Nếu CRP tăng cao là yếu tố nguy cơ đối với bệnh về tuần hoàn và tim mạch. Giấc ngủ ngắn cũng cản trở sự điều chỉnh sự thèm ăn dẫn tới bạn có thể sẽ ăn nhiều hơn hoặc ăn các thực phẩm ít lành mạnh cho trái tim.

Bám sát lịch trình ngủ cố định. Đi ngủ vào cùng một thời điểm mỗi tối và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi sáng, kể cả vào cuối tuần.

• Nhận đủ ánh sáng tự nhiên, đặc biệt là vào sáng sớm. Hãy thử đi bộ buổi sáng hoặc buổi trưa.
• Tập thể dục hằng ngày, tuy nhiên không nên tập thể dục trong vòng vài giờ trước khi đi ngủ.
• Tránh ánh sáng nhân tạo, đặc biệt là trong vài giờ trước khi đi ngủ bằng cách sử dụng bộ lọc ánh sáng xanh độc hại (blue light filter) trên máy tính hoặc điện thoại thông minh.
• Không ăn hoặc uống trong vòng vài giờ trước khi đi ngủ, đặc biệt là rượu và thực phẩm chứa nhiều chất béo hoặc đường.
• Giữ cho phòng ngủ thoáng mát và yên tĩnh.
• Xin ý kiến của bác sĩ để xác định những vấn đề gây cản trở giấc ngủ ngon như các vấn đề về bệnh lý.

Vì giấc ngủ với mỗi người đều rất quan trọng nên khi mất ngủ hoặc xuất hiện các dấu hiệu rối loạn giấc ngủ bạn nên đi thăm khám để các bác sĩ đưa ra phương án điều trị tốt nhất.

Nguồn tham khảo: cdc.gov, health.harvard.edu