Hiện nay tỷ lệ người bệnh mắc và đau do gan ngày càng tăng, đặc biệt là nhiễm virus viêm gan B. Vì vậy, nhận biết sớm các triệu chứng liên quan đến bệnh gan sẽ giúp người bệnh phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
1. Thực trạng các bệnh lý về gan
Gan là cơ quan lớn nhất và có trọng lượng khoảng từ 1,2 – 1,5kg. Gan đóng nhiều vai trò quan trọng với hơn 500 chức năng, trong đó đáng chú ý nhất là chức năng điều tiết dịch mật cho quá trình tiêu hóa thức ăn, đào thải các chất độc ra khỏi cơ thể và dự trữ glucose cho cơ thể tạo năng lượng khi cần thiết.
Cuộc sống hiện đại khiến con người phải chịu nhiều tác động xấu từ môi trường, chế độ ăn uống không khoa học làm cho gan tăng nguy cơ mắc bệnh và tổn thương. Vì vậy, tỷ lệ người mắc các bệnh lý về gan như viêm gan B, xơ gan, ung thư gan đang tăng dần và ngày càng có xu hướng trẻ hóa. Bên cạnh đó, một tình trạng đáng báo động là phần lớn mọi người chưa có kiến thức cơ bản cũng như nhận biết các triệu chứng ban đầu và cách phòng tránh những bệnh lý này.
Chính vì vậy, để bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình, người bệnh cần chú ý theo dõi sức khỏe, có biện pháp phòng bệnh, nhận biết các dấu hiệu đau do gan sớm nhất có thể, tránh để bệnh chuyển sang giai đoạn mạn tính.
2. Bệnh gan đau ở đâu?
Một trong những biện pháp phòng bệnh hiệu quả là trả lời được câu hỏi người bệnh bị gan đau ở đâu? Theo đó, mỗi bệnh lý liên quan đến gan sẽ có những triệu chứng điển hình khác nhau như sau:
2.1. Viêm gan B
Bệnh lý được gây ra bởi virus viêm gan B (HBV) và tiến triển qua hai giai đoạn là viêm gan B cấp tính và viêm gan B mạn tính.
- Viêm gan B cấp tính xảy ra sau 6 tháng nhiễm virus viêm gan B, trong trường hợp người bệnh có hệ miễn dịch tốt có thể khỏi bệnh mà không cần phải điều trị;
- Viêm gan B mạn tính nếu không được điều trị hiệu quả có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như xơ gan, ung thư gan...
Triệu chứng ở người bệnh mắc viêm gan B thường không rõ ràng, vì vậy người bệnh thường khó phát hiện. Một trong những triệu chứng điển hình là người bệnh viêm gan B đau hạ sườn phải, tuy nhiên việc chẩn đoán xác định phải được thực hiện bởi bác sĩ vì một số bệnh lý khác về gan cũng gây triệu chứng trên như áp xe gan, viêm gan C, ung thư gan...
Một số triệu chứng khác có thể gặp ở người bệnh viêm gan B như sau:
- Chán ăn, mệt mỏi, ăn không ngon miệng;
- Có triệu chứng đau nhức xương khớp;
- Nước tiểu màu vàng hoặc vàng sậm;
- Thường xuyên buồn nôn và nôn;
- Đầy hơi, chướng bụng, đầy bụng;
- Rối loạn tiêu hóa, phân có màu lạ như mà sẫm hoặc màu xanh xám;
- Vàng da, vàng mắt...
2.2. Ung thư gan
Ung thư gan là bệnh lý về gan nguy hiểm và có tỷ lệ tử vong cao, vì vậy việc phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm đóng vai trò rất quan trọng trong hiệu quả điều trị. Một số triệu chứng ở người bệnh ung thư gan như sau:
- Giai đoạn đầu của bệnh người bệnh thường có những biểu hiện rối loạn tiêu hóa như đầy bụng, khó tiêu, ăn ít, ăn không ngon miệng, đại tiện khó khăn, mệt mỏi trong người và trong một số trường hợp người bệnh cảm thấy đau vùng hạ sườn phải...
- Giai đoạn sau người bệnh có triệu chứng đau nhiều vùng gan, đầy tức bụng trên, xuất hiện cổ trướng, chán ăn, buồn nôn và nôn, sút cân, tiêu chảy, sốt, gan to, vàng da và mắt...
2.3. Viêm gan do rượu
Bệnh lý xảy ra do tình trạng uống rượu nhiều dẫn tới tổn thương gan. Người bệnh mắc viêm gan do rượu có triệu chứng chán ăn, đầy bụng khó tiêu, người mệt mỏi và có thể sốt, buồn nôn và nôn...
2.4. Gan nhiễm mỡ
Bệnh lý xảy ra do tình trạng gan bị tích tụ quá nhiều mỡ và thường xảy ra ở người bệnh thừa cân béo phì, người bệnh có chế độ ăn nhiều cholesterol hoặc mắc bệnh đái tháo đường... Các triệu chứng của bệnh thường không đặc hiệu và không có gì rõ rệt, người bệnh có thể bị mệt mỏi, đau vùng hạ sườn phải...
2.5. Hội chứng Fitz-Hugh-Curtis
Bệnh lý là một trong những biến chứng hiếm gặp của bệnh viêm nhiễm vùng tiểu khung, gây viêm bao gan, viêm các mô xung quanh gan và có thể ảnh hưởng đến niêm mạc dạ dày. Bệnh lý có tỷ lệ mắc ở nữ giới cao hơn so với nam giới.
Người bệnh bị hội chứng Fitz-Hugh-Curtis có triệu chứng đau vùng hạ sườn phải dữ dội, cơn đau xảy ra đột ngột và tăng lên khi hít thở sâu, cười, ho, hắt hơi hoặc khi thay đổi tư thế; đau có thể lan đến cánh tay phải, vai và gây ra các triệu chứng khác như sốt, rét run kèm ra mồ hôi trộm, buồn nôn và nôn, đau đầu...
2.6. Áp xe gan, nang gan
Áp xe gan là tình trạng gan hình thành ổ mủ do nhiễm khuẩn hoặc nhiễm ký sinh trùng. Người bệnh sẽ có biểu hiện đầy tức bụng đi kèm với sốt hoặc ớn lạnh.
Nang gan là tình trạng gan hình thành ổ chứa dịch. Bệnh lý hình thành các khối u lành tính, tuy nhiên trong trường hợp khối u nang có kích thước quá lớn người bệnh sẽ có triệu chứng đầy tức vùng bụng trên. Trường hợp khối u nang bị vỡ, người bệnh sẽ có triệu chứng đau dữ dội và đột ngột vùng bụng trên bên phải và lan sang vai.
2.7. Đau gan do chấn thương
Gan có thể bị đau sau các chấn thương hoặc tai nạn, ngã. Trong trường hợp này người bệnh có thể bị đau, căng tức vùng bụng bên phải và lan sang vai.
3. Làm sao khi bị đau gan?
Trong trường hợp người bệnh nhận thấy các cơn đau xảy ra sau khi uống rượu bia nhiều và cơn đau xảy ra thoáng qua hoặc không đi kèm với triệu chứng nào khác, người bệnh cần chú ý theo dõi tình trạng sức khỏe cũng như thay đổi một số thói quen giúp giảm áp lực lên gan như sau:
- Uống đủ lượng nước mỗi ngày (khoảng 1,5 – 2 lít mỗi ngày);
- Hạn chế ăn các loại đồ ăn chứa nhiều dầu mỡ, đồ ăn chế biến sẵn và các loại thực phẩm chứa đường fructose;
- Ngồi thẳng lưng;
- Vận động và tập thể dục 30 – 60 phút mỗi ngày và kiểm soát cân nặng hợp lý;
- Hạn chế uống rượu bia.
Trong trường hợp nghi ngờ cơn đau liên quan đến các bệnh lý về gan, người bệnh không tự ý sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, bởi đa phần các thuốc đều được chuyển hóa tại gan. Chẳng hạn như Paracetamol (hay Acetaminophen) được chuyển hóa bởi gan khi dùng với liều lượng thích hợp. Acetaminophen khi vào cơ thể sẽ chuyển hóa thành chất gây độc cho gan, vì vậy trong trường hợp gan bị tổn thương do các bệnh lý thì việc sử dụng thuốc không có chỉ định của bác sĩ sẽ làm nặng thêm tình trạng bệnh và nguy cơ tổn thương gan tăng lên.
Chình vì vậy khi xuất hiện những cơn đau có nghi ngờ do bệnh lý về gan gây ra, người bệnh cần đến các cơ sở y tế để được thăm khám, chẩn đoán và có biện pháp điều trị sớm nhất có thể. Việc phát hiện và điều trị sớm sẽ giúp đem lại hiệu quả điều trị cao hơn.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
