Thuốc Actiq thuộc nhóm giảm đau opioid hoặc có thể gây nghiện. Thuốc Actiq được chỉ định trong điều trị những cơn đau ung thư đột phá mà không được kiểm soát bởi các loại thuốc khác. Tuy nhiên, với những trường hợp đau không liên quan đến ung thư như đau nửa đầu hoặc đau sau phẫu thuật thì không sử dụng thuốc này để điều trị.
1. Công dụng của thuốc Actiq
Actiq là thuốc gì? Thuốc Actiq được sử dụng giúp giảm các cơn đau ung thư đột ngột ở những người bệnh thường xuyên dùng thuốc giảm đau opioid vừa và nhiều hơn. Thuốc Actiq hoạt động trong não để thay đổi cơ chế cảm nhận của cơ thể với phản ứng đau. Thuốc Actiq không nên sử dụng cho những trường hợp giảm đau nhẹ hoặc giảm đau ngắn hạn.
Thuốc Actiq có thể làm chậm hoặc ngừng thở với một số người bệnh và có thể hình thành thói quen này. Vì vậy khi sử dụng thuốc, người bệnh cần tuân thủ nghiêm chỉ định và không bao giờ được chia sẻ đơn thuốc cho người khác sử dụng.
2. Cách sử dụng thuốc Actiq hiệu quả
Thuốc Actiq được sử dụng theo chỉ định của bác sĩ cũng như hướng dẫn ghi trên nhãn thuốc sẽ mang lại hiệu quả tốt cho người bệnh. Người bệnh cần lưu ý không sử dụng thuốc Actiq với số lượng lớn hoặc sử dụng trong thời gian dài. Với một số trường hợp rất hiếm khi sử dụng thuốc Actiq, đặc biệt ở trẻ em có thể gây ra tình trạng tử vong nếu trẻ cầm Actiq và cho vào miệng.
Mỗi gói đơn vị được đóng gói chặt và cần sử dụng kéo cắt để mở vỉ sử dụng. Thuốc được đặt vào miệng giữa má và nướu, đồng thời giữ tay cầm bằng các ngón tay. Sau đó xoay tay cầm để di chuyển thuốc trong miệng khi ngậm. Tiếp theo giữ cho thuốc tan trong miệng khoảng 15 phút và có thể nuốt khi cần thiết. Người bệnh lưu ý không nên ăn hoặc nhai, không uống hoặc ăn bất cứ thứ gì khi thiết bị còn trong miệng.
Nếu người bệnh gặp tình huống chóng mặt hoặc đau bụng trước khi thuốc tan hết thì người bệnh ngưng sử dụng thuốc ngày và báo cho bác sĩ.
Với trường hợp người bệnh sử dụng thuốc Actiq ở dạng fentanyl khác thì không nên sử dụng cùng liều lượng với thuốc đang sử dụng ở trên. Bởi vì, nếu sử dụng cùng liều lượng với các loại thuốc khác nhau thì người bệnh có thể gặp các triệu chứng đe dọa đến tính mạng.
Ngoài ra, người bệnh khi sử dụng điều trị bằng thuốc Actiq cần thực hiện vệ sinh răng miệng thường xuyên vì thuốc có thể gây ra khô miệng và sâu răng. Trong quá trình sử dụng thuốc Actiq. người bệnh không ngừng sử dụng đột ngột vì có thể gặp các triệu chứng cai nghiện khó chịu.
Trong trường hợp người bệnh vô tình uống thuốc Actiq quá liều so với quy định và có xuất hiện một số dấu hiệu của tác dụng phụ không mong muốn thì cần đưa người bệnh đi cấp cứu tại cơ sở y tế gần nhất để có thể hỗ trợ kịp thời giúp người bệnh vượt qua tình trạng nguy hiểm.
Nếu người bệnh sử dụng thuốc Actiq mà bị quên liều thì có thể sử dụng liều quên khi nhớ ra vào lúc sớm nhất. Tuy nhiên, khoảng cách giữa liều quên và liều kế tiếp gần nhau thì người bệnh có thể bỏ qua liều quên và uống liều tiếp theo. Người bệnh cũng cần lưu ý không nên sử dụng gấp đôi liều vì có thể gây ra tình trạng quá liều thuốc và xảy ra các tác dụng phụ không mong muốn ảnh hưởng đến thể trạng của người bệnh.
3. Tác dụng phụ không mong muốn khi sử dụng thuốc Actiq
Thuốc Actiq có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn với các phản ứng dị ứng, nổi mề đay, khó thở, sưng mặt, môi, sưng lưỡi, sưng cổ họng... Tương tự như những loại thuốc gây nghiện khác thì thuốc Actiq có thể khiến cho người bệnh chậm nhịp thở và có thể gây ra tử vong nếu nhịp thở quá yếu.
Một trong các dấu hiệu sau đây người bệnh cần gọi ngay cho bác sĩ bao gồm: nhịp tim chậm kèm theo thở dài, buồn ngủ một cách nghiêm trọng và có cảm giác bị ngất xỉu, hoặc chóng mặt và đau bụng trước khi thuốc tan, buồn nôn, nôn, chóng mặt, suy nhược cơ thể trầm trọng...
Một số trường hợp người bệnh gặp triệu chứng của hội chứng serotonin như kích động, ảo giác, đổ mồ hôi, sốt, run rẩy, co giật, cứng cơ, mất phối hợp... Hoặc các tác dụng phụ nghiêm trong có thể xảy ra ở những người cao tuổi hoặc những người đang bị thừa cân béo phì.
Sử dụng thuốc Actiq lâu dài có thể khiến ảnh hưởng đến khả năng sinh con ở nam giới hoặc nữ giới. Tuy nhiên, vẫn cần có nhiều nghiên cứu chuyên sâu thực hiện để đánh giá rõ ràng các tác dụng của thuốc Actiq lên chức năng sinh sản là vĩnh viễn.
4. Các loại thuốc tương tác với thuốc Actiq
Thuốc Actiq có thể tương tác với các thuốc khác hoặc thực phẩm làm thay đổi cách mà thuốc hoạt động hoặc tăng nguy cơ cao tác dụng phụ nghiêm trọng. Vì vậy, người bệnh cần thông báo cho bác sĩ các loại thuốc mà họ đã sử dụng trước đó cho bác sĩ biết. Một số thuốc có thể tương tác với thuốc Actiq như thuốc giảm đau với loại thuốc đối kháng opioid hỗn hợp như nalbuphine, naltrexone,...
Một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến việc hoạt động loại bỏ fentanyl đi ra ngoài cơ thể khi đó sẽ ảnh hưởng đến cách thức hoạt động của thuốc Actiq. Các loại thuốc này bao gồm nhóm chẹn kênh canxi, nhóm thuốc kháng sinh, nhóm thuốc điều trị HIV, nhóm thuốc chống nấm...
Trường hợp sử dụng ức chế MAO với thuốc Actiq có thể gây tương tác nghiêm trong thậm chí có thể dẫn tới tử vong. Vì thế, thuốc Actiq nên tránh sử dụng cùng với thuốc ức chế MAO trong điều trị. Hầu hết thuốc ức chế MAO được khuyến cáo không nên sử dụng hai tuần trước khi điều trị với thuốc Actiq
Thuốc Actiq có thể tăng nguy cơ gặp các tác dụng phụ nghiêm trọng như thở chậm, buồn ngủ, chóng mặt nghiêm trọng khi sử dụng cùng với các loại thuốc khác như nhóm thuốc giảm đau opioid hoặc thuốc giảm ho hoặc rượu, cần sa, hoặc thuốc sử dụng cho giấc ngủ, hoặc thuốc kháng histamin...
Sử dụng thuốc Actiq với các loại thuốc khác có nguy cơ hội chứng và độc tính serotonin chẳng hạn như thuốc lắc, thuốc chống trầm cảm,...
Một vài lưu ý khi sử dụng thuốc Actiq
- Thuốc Actiq có thể làm người bệnh chóng mặt và buồn ngủ vì thế không nên sử dụng thuốc khi lái xe hoặc sử dụng máy móc hoặc thực hiện các công việc cần sự tỉnh táo.
- Thuốc Actiq có chứa đường và có thể làm tăng khả năng sâu răng hoặc các vấn đề về răng miệng. Vì vậy, người bệnh nên thực hiện đánh răng thật kỹ khi sử dụng thuốc này.
- Thuốc Actiq chỉ nên sử dụng khi đặc biệt cần thiết đối với phụ nữ đang trong giai đoạn mang thai. Bởi vì thuốc có thể gây hại cho thai nhi. Vì vậy trước khi sử dụng thuốc Actiq thai phụ nên thảo luận kỹ lưỡng với bác sĩ điều trị về những lợi ích và rủi ro có thể gặp khi sử dụng thuốc Actiq
- Thuốc Actiq có thể đi vào trong sữa mẹ và có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn cho trẻ khi sử dụng sữa này. Vì vậy nếu mẹ đang sử dụng thuốc Actiq và thấy trẻ bú mẹ có những tình huống buồn ngủ bất thường hoặc khó ăn, khó thở thì báo cho bác sĩ để tìm cách hỗ trợ kịp thời.
- Thuốc Actiq nên được bảo quản ở nhiệt độ bình thường nhưng tránh ánh sáng và ẩm có thể làm giảm hiệu quả tác dụng của thuốc. Đặc biệt không được bảo quản thuốc trong tủ lạnh hoặc tủ đông đá sẽ làm hoạt độ tác dụng của thuốc bị hạn chế.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
