Đau nhức xương khớp ở người trẻ không chỉ là triệu chứng tạm thời mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo của nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác. Dù thường được cho là có mối liên quan với quá trình lão hóa ở người cao tuổi nhưng tình trạng này lại ngày càng phổ biến ở lứa tuổi trẻ, đòi hỏi sự chú ý đặc biệt về mặt chẩn đoán và can thiệp kịp thời.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của ThS.BSCK I Nguyễn Thị Thanh Bình - Bác sĩ Phục hồi chức năng - Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.
1. Thế nào là đau nhức xương khớp?
Đau nhức xương khớp không chỉ là vấn đề phổ biến ở người cao tuổi mà ngay cả giới trẻ cũng đang phải đối mặt với vấn đề này ngày một thường xuyên hơn. Cơn đau không chỉ bị ảnh hưởng bởi thay đổi thời tiết, tư thế ngồi làm việc không đúng cách, mà đây còn là lời cảnh báo về các bệnh lý nguy hiểm liên quan đến xương khớp, nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời có thể dẫn đến di chứng nghiêm trọng.
Trong cuộc sống hiện đại, việc ngồi nhiều, ít hoạt động và thường xuyên duy trì tư thế sai lệch là những nguyên nhân chính khiến bệnh xương khớp xuất hiện ngày càng nhiều ở người trẻ tuổi. Các dấu hiệu thường gặp đầu tiên của bệnh bao gồm đau nhức ở vai gáy, lưng, gót chân, đau ở các khớp khác,...
2. Đau nhức xương khớp ở người trẻ là dấu hiệu của bệnh gì?
Khi xuất hiện các triệu chứng đau nhức xương khớp đã nêu, điều quan trọng là người bệnh nên nhanh chóng đến các cơ sở y tế uy tín có khoa chuyên môn về nội cơ xương khớp để được khám kỹ lưỡng.
Tại đây, các bác sĩ sẽ tiến hành các xét nghiệm huyết học như phân tích tổng số tế bào máu, độ lắng của máu, CRP cũng như các xét nghiệm sinh hóa miễn dịch bao gồm đo lượng calci trong máu, RF, Anti-CCP, axit uric và mức lipid trong máu. Ngoài ra, các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như chụp X-quang, đo mật độ xương cũng có thể được sử dụng để đánh giá tình trạng bệnh xương khớp ở người trẻ một cách chính xác.
Các bác sĩ sẽ dựa vào kết quả xét nghiệm để chẩn đoán và đề xuất phương án điều trị phù hợp, cũng như cung cấp các lời khuyên y tế, giúp người bệnh cải thiện tình trạng và phòng tránh các biến chứng. Nếu dấu hiệu đau nhức xương khớp ở người trẻ không được điều trị sớm và đúng cách, người bệnh có có thể gặp các tình trạng nghiêm trọng hơn như:
2.1 Thoái hóa khớp
Thoái hóa khớp, một tình trạng bệnh lý phổ biến ở các khớp, đặc biệt là khớp gối, gây ra tổn thương sụn khớp và xương dưới sụn, dẫn đến phản ứng viêm và sưng tấy, cùng với sự suy giảm của dịch khớp.
Khi khớp gối bị ảnh hưởng bởi thoái hóa, trục xương cong vào bên trong, lớp sụn bảo vệ đầu xương bị mài mòn, không còn khả năng che phủ đầy đủ, khiến xương đùi và xương chày cọ xát trực tiếp vào nhau trong quá trình vận động, gây đau đớn dữ dội cho người bệnh.
Sự phân biệt giữa đau do thoái hóa khớp và các bệnh lý khớp khác cần dựa trên đặc điểm cơn đau. Đau do thoái hóa khớp thường tăng lên khi hoạt động, thay đổi thời tiết cũng có thể làm cơn đau trầm trọng hơn.
Ngoài ra, người bệnh thường xuyên trải qua cứng khớp vào buổi sáng khi mới thức dậy, nhưng tình trạng này sẽ giảm dần sau khi vận động vài phút. Khi sụn và khớp bị thoái hóa nặng, điều này sẽ hạn chế khả năng vận động, làm biến dạng khớp và có thể dẫn đến tàn phế.
2.2 Viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp dạng thấp là một bệnh tự miễn gây viêm mạn tính ở nhiều khớp, đặc biệt là ở các đốt bàn tay, gây sưng tấy và đau. Một trong những triệu chứng điển hình của bệnh này là cứng khớp vào buổi sáng, thường kéo dài hơn một giờ, làm ảnh hưởng đáng kể đến khả năng vận động và sinh hoạt hàng ngày của người bệnh.
Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, viêm khớp dạng thấp có thể gây tổn thương nghiêm trọng đến sụn khớp và xương dưới sụn, gây ra biến dạng khớp và làm giảm hoặc mất khả năng lao động của người bệnh, dẫn đến tàn phế.
2.3 Đau nhức xương khớp ở người trẻ do bệnh Gout
Gout là một bệnh phổ biến ở những người trẻ tuổi do lối sống hiện đại và thường xuyên tham gia các bữa tiệc công việc hay gặp gỡ bạn bè. Sự dư thừa acid uric trong cơ thể do rối loạn chuyển hóa purin khi cơ thể quá dư thừa chất đạm là nguyên nhân chính gây bệnh Gout.
Các cơn đau do Gout rất dữ dội và thường gặp ở các khớp ngón chân cái, cổ chân, đầu gối, và khớp bàn tay. Bệnh nhân có thể cảm thấy sưng nóng, đỏ tại vùng khớp bị ảnh hưởng, đồng thời kèm theo các triệu chứng như sốt cao, đau đầu và mệt mỏi.
Khi tiến triển thành mãn tính, Gout có thể gây ra biến dạng khớp vĩnh viễn, xuất hiện các khối u hạt Tophi ở quanh khớp, vành tai, dưới da, trên các bàn tay, bàn chân
2.4 Loãng xương
Loãng xương là một tình trạng y tế phổ biến ở người cao tuổi, khiến xương trở nên yếu và dễ gãy. Căn bệnh này không chỉ gây đau nhức xương mà còn dẫn đến sự giảm chiều cao của người bệnh. Người mắc loãng xương thường cảm thấy đau ở thắt lưng và có thể lan ra một hoặc hai bên sườn. Bên cạnh đó, họ cũng trải qua sự co cứng của cơ dọc theo cột sống và cảm giác run cơ khi thực hiện các thay đổi tư thế.
Khi có những dấu hiệu của xương khớp nói trên, bạn cần đến ngay cơ sở y tế có chuyên khoa nội cơ xương khớp để khám. Thông qua các xét nghiệm huyết học như tổng phân tích tế bào máu, máu lắng, CRP hay các xét nghiệm sinh hóa miễn dịch như calci máu, RF, Anti-CCP, axit uric, lipid máu,... hoặc chụp X-quang xương khớp, đo mật độ xương... bác sĩ sẽ có cơ sở chẩn đoán chính xác và điều trị đúng, có lời khuyên hữu ích cho người bệnh. Một số bệnh bạn sẽ có nguy cơ nếu để tình trạng đau nhức xương khớp kéo dài và tình trạng trở nên trầm trọng như:
Thoái hóa khớp
Thoái hóa khớp là tình trạng tổn thương nơi sụn khớp và xương dưới sụn, sinh ra các phản ứng sưng, viêm, giảm dịch khớp. Thoái hóa khớp thường hay gặp nhất ở khớp gối. Khi khớp gối bị thoái hóa, các lớp sụn khớp bị hư hỏng, trục xương cong vào trong. Người bệnh sẽ cảm thấy vô cùng đau đớn khi sụn khớp bị hao mòn không thể che phủ toàn bộ đầu xương, khiến tình trạng cọ xát giữa xương đùi và xương chày xảy ra khi vận động khớp gối.
Tuy nhiên, chúng ta cần có sự phân biệt giữa đau nhức xương khớp do thoái hóa khớp với những bệnh xương khớp khác. Sự khác nhau ở đây là dựa vào những cơn đau của bệnh. Cơn đau của bệnh thoái hóa khớp sẽ tăng lên mỗi khi người bệnh hoạt động, thời tiết thay đổi cũng làm tăng cơn đau. Đặc biệt, bệnh nhân sẽ có biểu hiện cứng khớp mỗi sáng sau khi thức dậy, nhưng sẽ trở lại bình thường sau vài phút vận động. Khi sụn và khớp thoái hóa sẽ làm hạn chế vận động, biến dạng các khớp, thậm chí có nguy cơ tàn phế.
Trắc nghiệm: Đau nhức xương khớp ở người trẻ có nguy hiểm?
Lâu nay, nhiều người lầm tưởng bệnh đau nhức xương khớp chỉ là căn bệnh ở người trung niên, cao tuổi, những người lao động nặng. Thực tế, căn bệnh này đang diễn ra phức tạp ở cả những người trẻ.
Nội dung trắc nghiệm được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ chuyên khoa II, Vũ Tú Nam , chuyên khoa Ngoại chấn thương chỉnh hình , Trung tâm Chấn thương chỉnh hình & Y học thể thao - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City
2.5 Lao xương
Lao xương khớp là một hình thức của bệnh lao, phổ biến ở các khớp lớn như khớp háng, cột sống và khớp gối. Bệnh này được gây ra bởi vi khuẩn lao. Các khớp xương lớn, chịu đựng sức nặng nhiều hơn thường có nguy cơ mắc lao xương khớp cao hơn. Khớp háng, cột sống và khớp gối là các vị trí thường gặp nhất của bệnh lao xương khớp.
3. Điều trị
Do không chủ động trong việc điều trị, đau nhức xương khớp ở người trẻ dần trở thành mãn tính, khiến việc hồi phục trở nên khó khăn. Tuy nhiên, lợi thế của thế hệ trẻ là khả năng phục hồi nhanh chóng, có thể tái tạo sụn và xương hiệu quả. Nếu được chăm sóc y tế kịp thời và đúng cách, cấu trúc xương có thể được phục hồi hoàn toàn và nhanh chóng.
3.1 Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu là một phương pháp hiệu quả trong việc khôi phục và cải thiện chức năng vận động của xương khớp. Phương pháp này bao gồm các bài tập phù hợp cho từng cấp độ bệnh, giúp tăng cường sức đề kháng và sự ổn định cho xương khớp. Kiên trì tập luyện và duy trì vật lý trị liệu có thể giúp người bệnh cải thiện tình trạng xương khớp, giảm thiểu nguy cơ cứng khớp và teo cơ. Để đảm bảo thực hiện đúng các bài tập và cường độ phù hợp, người bệnh nên tìm đến sự hướng dẫn của các chuyên gia vật lý trị liệu.
3.2 Phẫu thuật
Khi xương khớp bị tổn thương nghiêm trọng đến mức hạn chế vận động, phẫu thuật có thể cần thiết để sửa chữa sụn và loại bỏ các phần xương bị tổn thương. Quá trình này có thể cung cấp một giải pháp lâu dài cho các vấn đề nghiêm trọng liên quan đến xương khớp, giúp loại bỏ cơn đau và phục hồi chức năng vận động.
Đối với tình trạng đau nhức xương khớp ở người trẻ, các bác sĩ có thể khuyến nghị các phẫu thuật cắt bỏ một phần xương hoặc phẫu thuật nội soi. Phẫu thuật thay khớp thường không được khuyến cáo cho đau nhức xương khớp ở người trẻ, đặc biệt là những bệnh nhân ở độ tuổi thanh thiếu niên.
4. Các biện pháp phòng ngừa bệnh xương khớp
Để ngăn ngừa các bệnh về xương khớp, cả người trẻ lẫn người già đều cần nâng cao ý thức trong việc phòng bệnh. Việc luyện tập thể dục đều đặn là cực kỳ quan trọng để duy trì sức khỏe cơ bắp và xương chắc khỏe. Các hoạt động như bơi lội, đạp xe, đi bộ, hay tập dưỡng sinh,... đều rất có lợi.
Một tư thế đúng cũng rất quan trọng đối với sức khỏe các khớp xương. Mọi người cần duy trì tư thế đứng thẳng, tránh nằm nhiều, leo cầu thang, ngồi hoặc đứng một chỗ quá lâu, bởi điều này có thể gây ra các vấn đề về tuần hoàn máu và làm cứng khớp. Khi ngồi làm việc, mọi người cần giữ lưng thẳng và tránh ngồi xổm.
Ngoài ra, chúng ta cần hạn chế các bài tập cường độ cao, tránh tăng cân nhanh và bất thường. Mọi người cũng đừng quên tận dụng nguồn vitamin D dồi dào từ ánh nắng mặt trời vào buổi sớm để hỗ trợ sức khỏe xương khớp.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec được biết đến với chất lượng dịch vụ hàng đầu trong việc khám và điều trị các bệnh lý cơ xương khớp như viêm khớp, thoái hóa, thoát vị đĩa đệm và các chứng đau nhức xương khớp khác.
Vinmec áp dụng các phương pháp y học hiện đại trong chẩn đoán và điều trị bệnh lý về cơ xương khớp, không chỉ mang lại hiệu quả điều trị cao mà còn giúp hạn chế tối đa nguy cơ biến chứng và tái phát của bệnh. Điểm nổi bật của Vinmec là cơ sở vật chất kỹ thuật cao và đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm và chuyên môn cao, đảm bảo mang đến kết quả điều trị tối ưu cho bệnh nhân.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.