Những điều cần biết khi đàn ông mắc ung thư vú (breast cancer in men) - Phần 2

Bài viết được viết bởi Bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Thị Minh Thuyên - Bác sĩ Giải phẫu bệnh, Khoa Xét nghiệm - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Ung thư có thể bắt đầu từ bất cứ nơi nào trong cơ thể. Ung thư bắt đầu trong vú gọi là ung thư vú. Ung thư bắt đầu khi các tế bào trong vú phát triển ngoài tầm kiểm soát và lấn át các tế bào bình thường.

Có nhiều cách để điều trị ung thư vú, nhưng các phương pháp điều trị chính là tại chỗ hoặc toàn thân.

Phẫu thuật và xạ trị điều trị ung thư mà không ảnh hưởng đến phần còn lại của cơ thể, gọi là điều trị tại chỗ.

Hóa chất và hormone có thể tiếp cận các tế bào ung thư ở bất cứ đâu trong cơ thể, gọi là điều trị toàn thân.

Ung thư vú thường được điều trị tại chỗ và toàn thân. Kế hoạch điều trị tốt nhất cho bạn sẽ phụ thuộc vào:

• Giai đoạn và độ mô học của ung thư
• Cơ hội mà phương pháp điều trị sẽ chữa khỏi hoặc hỗ trợ bệnh
• Tuổi
• Các vấn đề sức khỏe khác mà bạn có
• Cảm nhận của bạn về việc điều trị và các tác dụng phụ đi kèm với nó

• Hầu hết đàn ông mắc ung thư vú đều được phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ vú (mastectomy - đoạn nhũ), loại bỏ tất cả các mô ở vú bị ung thư.
• Cắt bỏ khối u vú (lumpectomy) là chỉ cắt bỏ khối u và một ít mô vú xung quanh. Nhược điểm là bạn rất có thể cần xạ trị sau phẫu thuật. Nhưng một số bệnh nhân đã phẫu thuật đoạn nhũ cũng cần xạ trị sau đó.

Đàn ông mắc ung thư vú cũng thường cần phẫu thuật loại bỏ các hạch bạch huyết có thể di căn ở vùng dưới cánh tay.

Tác dụng phụ của phẫu thuật

Bất kỳ loại phẫu thuật nào cũng có thể có rủi ro và tác dụng phụ. Hãy trao đổi với bác sĩ những gì bạn có thể mong đợi, và cho bác sĩ biết những vấn đề của bạn để họ có thể giúp bạn với bất kỳ vấn đề nào xảy ra.

Xạ trị sử dụng các tia năng lượng cao (như tia X) để tiêu diệt bất kỳ tế bào ung thư nào có thể còn sót lại ở vú, ngực hoặc hố cánh tay sau phẫu thuật.

Có 2 cách xạ trị:

• Xạ trị ngoài (external beam radiation): tia xạ nhắm vào vú từ một máy bên ngoài cơ thể
• Xạ trị gần (brachytherapy): tia xạ có thể được đưa ngay vào mô vú gần ung thư

Tác dụng phụ của xạ trị

Nếu được chỉ định xạ trị, hãy trao đổi về những tác dụng phụ có thể xảy ra, nó phụ thuộc vào phương pháp xạ trị. Các tác dụng phụ phổ biến nhất là:

• Thay đổi da vùng xạ trị
• Cảm thấy rất mệt mỏi

Hầu hết các tác dụng phụ cải thiện hơn sau khi kết thúc điều trị. Một số có thể kéo dài lâu hơn. Trao đổi với nhóm chăm sóc ung thư về những gì bạn có thể mong đợi.

Là việc sử dụng thuốc để chống ung thư. Các loại thuốc được dùng đường tĩnh mạch hoặc thuốc uống, đi vào máu và lan khắp cơ thể.

Hóa chất được điều trị theo chu kỳ, với 2 hoặc nhiều loại thuốc, mỗi chu kì là khoảng thời gian nghỉ ngơi. Điều trị thường kéo dài trong nhiều tháng.

Tác dụng phụ của hóa trị

Hóa chất có thể làm bạn cảm thấy rất mệt mỏi, đau bụng và rụng tóc, nhưng sẽ biến mất sau khi điều trị kết thúc.

Có nhiều cách để điều trị hầu hết các tác dụng phụ của hóa trị. Nếu có tác dụng phụ, hãy nói chuyện với nhóm chăm sóc ung thư để họ có thể giúp đỡ bạn.

Estrogen và progesterone thường được xem là nội tiết tố nữ, nhưng nam giới cũng sản xuất một lượng nhỏ. Ngay cả những lượng nhỏ này cũng đủ để khiến một số ung thư vú phát triển. Các loại thuốc ngăn chặn tác dụng của estrogen hoặc làm giảm nồng độ estrogen có thể được chỉ định để điều trị các ung thư vú này, gọi là điều trị nội tiết (hormone).

Tamoxifen là loại thuốc ức chế estrogen thường được sử dụng nhất, uống một viên mỗi ngày một lần, thường trong 5 năm sau phẫu thuật, giúp giảm nguy cơ ung thư tái phát đối với một số bệnh nhân.

Có những loại thuốc khác và cách khác để giảm nồng độ estrogen hoặc progesterone chống lại ung thư vú.

Thử nghiệm lâm sàng là nghiên cứu thử nghiệm các loại thuốc mới hoặc phương pháp điều trị khác ở người, so sánh các phương pháp điều trị tiêu chuẩn với những phương pháp khác có thể tốt hơn. Thử nghiệm lâm sàng là cách để tiến tới phương pháp điều trị ung thư tiên tiến, là cách duy nhất để các bác sĩ tìm ra phương pháp điều trị ung thư tốt hơn. Nếu bạn đăng ký tham gia thử nghiệm lâm sàng, bạn luôn có thể dừng lại bất cứ lúc nào.

Nếu muốn tìm hiểu thêm về các thử nghiệm lâm sàng có thể phù hợp với bạn, hãy hỏi bác sĩ nếu phòng khám hoặc bệnh viện của bạn có tiến hành thử nghiệm lâm sàng.

Khi mắc ung thư, bạn có thể nghe về những cách điều trị ung thư khác hoặc điều trị các triệu chứng. Đây có thể không phải luôn là phương pháp điều trị y tế tiêu chuẩn. Chúng có thể là vitamin, thảo dược, chế độ ăn uống đặc biệt và những thứ khác. Bạn có thể thắc mắc về những phương pháp điều trị này.

Một số trong các phương pháp này có tính chất hỗ trợ, một số không, thậm chí có hại. Hãy trao đổi với bác sĩ về bất cứ điều gì bạn đang nghĩ về việc sử dụng chúng, cho dù đó là một loại vitamin, chế độ ăn uống, hoặc bất cứ điều gì khác.

Các câu hỏi có thể hỏi bác sĩ

• Bác sỹ nghĩ phương pháp điều trị nào là tốt nhất cho tôi?
• Mục tiêu của điều trị này là gì? Bác sĩ có nghĩ rằng nó có thể chữa ung thư?
• Điều trị có bao gồm phẫu thuật? Nếu vậy, ai sẽ làm phẫu thuật?
• Phẫu thuật sẽ như thế nào?
• Tôi cũng sẽ cần các phương pháp điều trị khác chứ?
• Mục tiêu của các phương pháp điều trị này là gì?
• Tôi có thể có tác dụng phụ nào từ những phương pháp điều trị này?

• Tôi có thể làm gì về tác dụng phụ mà tôi có thể có?
• Có thử nghiệm lâm sàng nào phù hợp với tôi không?
• Bác sĩ có biết điều gì về vitamin đặc biệt hoặc chế độ ăn kiêng mà bạn bè nói với tôi? Làm sao tôi biết chúng có an toàn không?
• Tôi nên làm gì để sẵn sàng điều trị?
• Có bất cứ điều gì tôi có thể làm để giúp việc điều trị có hiệu quả hơn?
• Bước tiếp theo là gì?
• Điều gì sẽ xảy ra sau khi điều trị?

Bạn sẽ cảm thấy thoải mái khi điều trị kết thúc. Nhưng sẽ không khỏi lo lắng về việc ung thư sẽ quay trở lại (tái phát). Ngay cả khi ung thư không quay trở lại, mọi người vẫn lo lắng về nó.

Trong nhiều năm sau khi điều trị kết thúc, bạn vẫn sẽ cần gặp bác sĩ ung thư để tái khám, làm các xét nghiệm máu và các xét nghiệm khác để xem liệu ung thư có tái phát không.

Lúc đầu, bạn sẽ tái khám mỗi 3 đến 6 tháng, sau đó ít dần nếu bệnh không tái phát. Sau 5 năm, có thể tái khám mỗi năm một lần.

Nếu vẫn còn vú (hoặc một phần của vú), bạn sẽ cần phải chụp X quang vú mỗi năm.

Mắc ung thư và đối mặt với điều trị có thể khó khăn, nhưng đó cũng có thể là thời gian để nhìn cuộc sống theo những cách nhìn mới. Bạn có thể nghĩ về cách cải thiện sức khỏe của bạn, trao đổi với nhóm chăm sóc ung thư để tìm hiểu những gì bạn có thể làm để cảm thấy tốt hơn.

Bạn không thể thay đổi sự thật rằng bạn mắc ung thư. Những gì bạn có thể thay đổi là cách bạn sống phần còn lại của cuộc đời - đưa ra những lựa chọn và cảm nhận những gì tốt nhất có thể.

Bài viết tham khảo nguồn: Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ