Để chẩn đoán 1 người mắc bệnh rối loạn giấc ngủ thì bác sĩ cần phải dựa trên căn cứ nào đó để đánh giá. Hiện nay, trắc nghiệm rối loạn giấc ngủ PSQI là 1 trong những thang điểm đánh giá có thể tin cậy được
1. Các yếu tố đánh giá nguy cơ rối loạn giấc ngủ
Ngủ là một trong những hoạt động giúp duy trì nhịp sinh học của cơ thể. Một giấc ngủ chất lượng sẽ giúp nâng cao sức khỏe và tỉnh táo. Những người thường xuyên bị rối loạn giấc ngủ hoặc ngủ không đủ giấc sẽ thúc đẩy các yếu tố nguy cơ gây bệnh: Tiểu đường, tim mạch, trầm cảm, tai nạn, suy giảm nhận thức và ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống.
Hiện nay, rối loạn giấc ngủ là khái niệm thể hiện sự: Rối loạn về số lượng, chất lượng và chu kỳ giấc ngủ. Rối loạn giấc ngủ kéo dài và không được điều trị có thể dẫn tới dấu hiệu suy nhược cơ thể, thậm chí là tử vong do suy giảm trầm trọng khả năng điều hòa nhiệt độ cơ thể.
Một số yếu tố nguy cơ dẫn đến rối loạn giấc ngủ gồm:
- Rối loạn tâm thần;
- Các vấn đề môi trường;
- Rối loạn về thể chất;
- Các vấn đề y tế;
- Do căng thẳng trong cuộc sống, bệnh tật hoặc các yếu tố môi trường tác động;
- Rối loạn giấc ngủ lâu dài hoặc mãn tính có thể do các yếu tố như trầm cảm, căng thẳng, đau hoặc khó chịu trong cơ thể.
Ngoài ra, khi bị rối loạn giấc ngủ cũng không thể không nhắc đến các yếu tố như:
- Di truyền học: Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy 1 cơ sở di truyền cho chứng ngủ rũ. Đây là 1 rối loạn thần kinh về điều hòa giấc ngủ, làm ảnh hưởng đến sự kiểm soát và tỉnh thức khi ngủ.
- Làm việc ca đêm: Những người thường xuyên phải làm việc ca đêm sẽ bị rối loạn giấc ngủ. Hoạt động hàng ngày của những người này thường đi ngược với đồng hồ sinh học.
- Thuốc: Hiện nay, nhiều loại thuốc (thuốc chống trầm cảm, thuốc hạ huyết áp và thuốc cảm không kê toa...) có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.
- Lão hóa: Đa số những người trên 65 tuổi thường bị rối loạn giấc ngủ.
2. Trắc nghiệm rối loạn giấc ngủ PSQI nghĩa là gì?
Ngoài những triệu chứng mà người bệnh gặp phải thì bác sĩ cần phải dựa vào 1 thang điểm cụ thể mới đánh giá chính xác 1 người có bị rối loạn giấc ngủ hay không. Trắc nghiệm rối loạn giấc ngủ PSQI là 1 bài kiểm tra cho kết quả khá chính xác tình trạng rối loạn và chất lượng giấc ngủ của bệnh nhân. Với phương pháp này, tình trạng rối loạn giấc ngủ của người bệnh sẽ được đánh giá dựa trên thang đo chỉ số chất lượng giấc ngủ Pittsburgh (The Pittsburgh Sleep Quality Index – PSQI).
>>> Thời gian tốt để ngủ và thức dậy cho từng nhóm tuổi
Dựa vào bài trắc nghiệm rối loạn giấc ngủ thì chất lượng giấc ngủ của bệnh nhân sẽ được đánh giá trên 7 phương diện gồm:
- Chất lượng giấc ngủ dựa theo cảm nhận của bệnh nhân;
- Độ trễ so với giấc ngủ bình thường;
- Thời gian ngủ lâu hay ngắn;
- Hiệu quả của giấc ngủ;
- Rối loạn giấc ngủ;
- Việc sử dụng thuốc giúp dễ ngủ hay không;
- Rối loạn chức năng trong ban ngày.
Dựa vào kết quả bài trắc nghiệm rối loạn giấc ngủ PSQI, các bác sĩ có thêm cơ sở trong việc xác định nguyên nhân, tình trạng của người bệnh và đưa ra các phương án điều trị phù hợp.
3. Các câu hỏi trong bài trắc nghiệm rối loạn giấc ngủ PSQI
Bài trắc nghiệm rối loạn giấc ngủ PSQI sẽ bao gồm 2 phần. Những người bị rối loạn giấc ngủ đến khám sẽ cần trả lời hết các câu hỏi có sẵn. Để có được kết quả chính xác nhất thì người bệnh chỉ nên lựa chọn các đáp án đúng với tình trạng giấc ngủ của mình trong thời gian gần nhất. Cụ thể:
Phần 1:
- Trong tháng vừa rồi, bạn bắt đầu đi ngủ từ lúc mấy giờ?
- Trong tháng vừa rồi, thời gian để bạn đi bạn giấc ngủ mất bao lâu?
- Trong tháng vừa rồi, thời gian bạn ngủ dậy là mấy giờ?
- Trong tháng vừa rồi, thực tế mỗi đêm bạn ngủ được mấy tiếng?
- Trong tháng vừa rồi, tần suất bạn gặp phải những vấn đề gây khó ngủ có nhiều không?
Phần 2:
- Trong tháng vừa rồi, bạn tự đánh giá chất lượng giấc ngủ của mình trong tháng vừa qua ở mức nào?
- Trong tháng vừa rồi, tần suất uống thuốc để có thể dễ dàng đi vào giấc ngủ hơn có nhiều không?
- Trong tháng vừa rồi, tần suất bạn gặp phải vấn đề khó khăn trong việc và các hoạt động xã hội khác là bao nhiêu?
- Trong tháng vừa rồi, bạn cảm thấy việc tích cực thực hiện mọi việc khó khăn của mình như thế nào?
>>> Kiểm soát ngủ ngắt quãng: Ăn uống đúng cách để tạo giấc ngủ ngon
4. Hướng dẫn trả lời bài trắc nghiệm rối loạn giấc ngủ PSQI
Đối với bài trắc nghiệm rối loạn giấc ngủ PSPI, các câu hỏi từ 1- 4 thì người bệnh có thể chủ động điền khoảng thời gian mà bản thân cảm thấy phù hợp. Các câu hỏi từ số 5-7-8 và 10 thì có thể lựa chọn 1 trong 4 phương án như: Không gặp phải trong tháng vừa rồi; Ít hơn 1 lần 1 tuần; 1 hoặc 2 lần 1 tuần; Nhiều hơn 2 lần 1 tuần.
Đối với câu hỏi số 6, người bệnh có thể lựa chọn 1 trong các phương án như: Rất tốt; Khá tốt; Khá tệ; Rất tệ.
Đối với câu hỏi số 9 thì có thể lựa chọn 1 các phương án như: Không có vấn đề gì; Hơi có vấn đề một chút; Khá có vấn đề; Rất có vấn đề.
>>> Chỉ số chất lượng giấc ngủ Pittsburgh (PSQI)
Thang điểm của bài trắc nghiệm rối loạn giấc ngủ PSQI sẽ được lập trình sẵn trên máy tính. Sau khi người bệnh điền kết quả, máy tính sẽ tính toán và đưa ra thang điểm phù hợp. Dựa vào điểm số, bảng câu hỏi và quá trình thăm khám của người bệnh, bác sĩ sẽ có được những chẩn đoán chính xác và chỉ định điều trị phù hợp.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
