Căng thẳng có thể gây ra mất cân bằng nội tiết như thế nào?

Mất cân bằng nội tiết tố là vấn đề thường gặp ở phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh. Vậy nguyên nhân nào gây ra tình trạng rối loạn nội tiết tố, rối loạn căng thẳng có phải là gốc rễ của vấn đề này không và nên khắc phục như thế nào?

Mất cân bằng nội tiết tố có thể gây ra nhiều biến chứng cho cơ thể, từ việc thay đổi tâm trạng, lo lắng, đến chuột rút ở chân và nhiều vấn đề khác.

Tại Mỹ, một khảo sát được tiến hành trên 2.000 phụ nữ trong độ tuổi 30 - 60 tuổi đã cho biết, có đến gần 50% số phụ nữ được khảo sát có dấu hiệu mất cân bằng nội tiết tố. Tuy nhiên, có đến 72% phụ nữ không biết rằng mất cân bằng nội tiết tố có triệu chứng như thế nào cho đến khi họ trải qua.

TS. Anna Cabeca, tác giả của sách The Hormone Fix chia sẻ, bắt đầu và kết thúc một chu kỳ kinh nguyệt với những triệu chứng khác nhau ở mỗi phụ nữ là biểu hiện về mặt chức năng của mất cân bằng nội tiết tố, dù đang ở độ tuổi nào, thanh thiếu niên, tiền mãn kinh hoặc mãn kinh.

Để hiểu được mất cân bằng nội tiết tố ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống như thế nào, TS. Anna Cabeca đã thực hiện một cuộc khảo sát điều tra. 2⁄3 người được hỏi cho biết, họ thường xuyên thay đổi tâm trạng, bốc hỏa và tăng cân. Nhưng chưa đến 1⁄2 người được hỏi biết ,ngoài các triệu chứng này, mất cân bằng nội tiết tố còn gây tiểu không kiểm soát, rối loạn ở não bộ và suy giảm trí nhớ.

Mất cân bằng nội tiết tố còn gây ra những triệu chứng sau:

• Đổ mồ hôi về đêm
• Chuột rút ở chân
• Rối loạn giấc ngủ
• Lo lắng, phiền muộn
• Khô âm đạo, giảm ham muốn tình dục

Mỗi triệu chứng nêu trên có thể ảnh hưởng đến cuộc sống của phụ nữ ở nhiều khía cạnh khác nhau như làm giảm năng lượng, đời sống tình dục, sự tự tin, cảm thấy bị xa lánh.

Mất cân bằng nội tiết tố là vấn đề thường gặp ở hầu hết phụ nữ. TS. Jane Oh, bác sĩ sản phụ khoa ở Illinois, Hoa Kỳ cho biết, nguyên nhân gốc rễ của những bệnh nhân bị mất cân bằng nội tiết tố chính là căng thẳng. Khi bị căng thẳng, cơ thể có quá nhiều hormone cortisol, khiến cho các hormone khác trong cơ thể thay đổi, bao gồm cả hormone giới tính và tuyến giáp.

TS. Jane Oh cho biết, trong thời đại hiện nay, có đến 99% thời gian trong cuộc sống chúng ta phải ở trong trạng thái quá kích thích hoặc căng thẳng, đó có thể là do tim mạch phải làm việc quá sức, chế độ ăn nhiều tinh bột và đường, uống quá nhiều cafe hoặc rượu, thiếu ngủ, sử dụng thiết bị điện tử quá lâu, bị ảnh hưởng bởi các mối quan hệ xã hội tiêu cực, ...

Qua khảo sát của TS. Anna Cabeca, để khắc phục tình trạng mất cân bằng nội tiết tố, có 52% phụ nữ lựa chọn tìm đến bác sĩ và 48% phụ nữ lựa chọn bổ sung bằng các loại thuốc bổ, vitamin.

TS. Anna Cabeca cũng cho biết, độ tuổi trung bình mà các triệu chứng mất cân bằng nội tiết tố xuất hiện là 36 tuổi. Vì vậy, các loại thuốc chống trầm cảm, thuốc ngủ, thuốc tránh thai được kê đơn cho phụ nữ ở khoảng giữa 30 tuổi khi họ có các triệu chứng mất cân bằng nội tiết tố như chu kỳ kinh nguyệt không đều, chuột rút, ... Tuy nhiên, những loại thuốc này chỉ giải quyết các triệu chứng chứ không giải quyết triệt để nguyên nhân của triệu chứng.

Dựa trên kinh nghiệm cá nhân, TS. Anna Cabeca đã đưa ra lời khuyên cho phụ nữ bị mất cân bằng nội tiết tố là hãy tham gia chế độ ăn kiêng Keto kết hợp các nguyên tắc kiềm để có sức khỏe tốt hơn, đặc biệt là phụ nữ mãn kinh.

Mặc dù chỉ có 35% phụ nữ tham gia khảo sát của TS. Anna Cabeca tin rằng chế độ ăn uống là có tác động thực sự đến tình trạng mất cân bằng nội tiết tố, nhưng TS. Jane Oh lại khẳng định rằng, chế độ ăn uống hoàn toàn có thể khắc phục được vấn đề phổ biến này ở phụ nữ bởi các hormone căng thẳng và hormone giới tính đều bắt đầu từ cholesterol.

Chúng ta nên tăng cường các loại thực phẩm có nguồn cholesterol tự nhiên và hạn chế thực phẩm tinh bột, đường cũng như cafe, rượu. Bằng cách này, cơ thể sẽ sản xuất hormone giới tính nhiều hơn thay vì tạo ra hormone căng thẳng, TS. Jane Oh cho biết.

Tuy nhiên, chế độ ăn kiêng keto và phương pháp nhịn ăn gián đoạn để giảm cân có thể làm tình trạng mất cân bằng nội tiết tố trở nên nghiêm trọng hơn vì chúng làm tăng hormone căng thẳng. Vì vậy, cách hiệu quả nhất để khắc phục tình trạng mất cân bằng nội tiết tố là tập trung cân bằng căng thẳng để cân bằng hormone. Trong một số trường hợp, điều trị mất cân bằng nội tiết tố bằng thuốc là cần thiết cho phụ nữ đã phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng hoặc bị rối loạn giấc ngủ nghiêm trọng.

Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) quy định các loại thuốc nội tiết tố được sử dụng trong và sau thời kỳ mãn kinh gồm có thuốc chỉ chứa estrogen, hoặc progestin, hoặc kết hợp estrogen và progestin, hoặc kết hợp estrogen và các loại thuốc nội tiết tố khác.

Cuối cùng, để khắc phục tình trạng mất cân bằng nội tiết tố một cách tự nhiên, thay đổi lối sống và chế độ ăn uống là biện pháp đầu tiên cần thực hiện. Nếu muốn sử dụng thuốc hormone, người bệnh nên thảo luận với bác sĩ và cân nhắc giữa lợi ích và rủi ro để có thể đưa ra lựa chọn sáng suốt.

Tốt nhất khi nhận thấy cơ thể có dấu hiệu của rối loạn nội tiết tố, phụ nữ nên chủ động đến các cơ sở y tế để được kiểm tra và có những chỉ định kịp thời từ bác sĩ. Tránh để lâu tình trạng sẽ trở nên nguy hiểm và khó khăn trong việc điều trị.

Nguồn tham khảo: healthline.com