Có nên ăn sữa chua khi bị tiêu chảy?

Tiêu chảy là một tình trạng phổ biến và thường chỉ tồn tại trong thời gian ngắn. Một người có thể bị tiêu chảy vài lần trong năm. Đây là tình trạng gia tăng tần suất đi tiêu với ít nhất 3 lần phân lỏng trong khoảng 24 giờ. Tiêu chảy có thể do nhiều yếu tố gây ra và một số loại thực phẩm như sữa chua có thể làm giảm bớt hoặc làm trầm trọng hơn tình trạng này. Vậy khi bị tiêu chảy có nên ăn sữa chua?

Một số loại sữa chua có chứa các loại khuẩn (được gọi là men vi sinh) có thể giúp ngăn ngừa hoặc điều trị tiêu chảy.

1.1 Tiêu chảy liên quan tới nhiễm trùng

Các nghiên cứu cho thấy việc tiêu thụ men vi sinh (probiotic) trong những tuần trước khi đi du lịch có thể làm giảm tới 15% nguy cơ mắc bệnh tiêu chảy của khách du lịch. Một đánh giá của 63 thử nghiệm ngẫu nhiên cho thấy chế phẩm sinh học có thể rút ngắn thời gian biểu hiện triệu chứng tới 25 giờ nếu bị tiêu chảy do nhiễm khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng. Đánh giá tương tự cũng chỉ ra rằng những người sử dụng các sản phẩm có men vi sinh sẽ giảm tới 59% nguy cơ bị tiêu chảy trên 4 ngày so với những người không sử dụng men vi sinh.

Như vậy, với câu hỏi trẻ bị tiêu chảy ăn sữa chua được không thì đáp án là có. Các men vi sinh trong sữa chua có thể giúp ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị tình trạng tiêu chảy do nhiễm trùng.

1.2 Tiêu chảy liên quan tới thuốc kháng sinh

Thuốc kháng sinh cũng là một trong những nguyên nhân thường gặp gây tiêu chảy. Chúng có thể làm xáo trộn sự cân bằng của hệ vi khuẩn đường ruột, làm sinh sôi các vi khuẩn có hại gây tiêu chảy.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc bổ sung men vi sinh và thuốc kháng sinh có thể giảm nguy cơ tiêu chảy lên tới 51%. Tuy nhiên, hiệu quả của chúng có thể phụ thuộc vào độ tuổi của bạn. Theo nghiên cứu, chế phẩm sinh học có hiệu rõ rõ rệt nhất ở trẻ em và thanh niên, và kém hiệu quả hơn ở nhóm người trên 64 tuổi.

Vì vậy, câu trả lời cho câu hỏi tiêu chảy có nên ăn sữa chua là có, đối với nguyên nhân gây tiêu chảy là do thuốc kháng sinh.

1.3 Tiêu chảy liên quan tới các tình trạng khác

Men vi sinh có trong sữa chua có thể làm giảm tình trạng tiêu chảy do rối loạn tiêu hóa như hội chứng ruột kích thích hoặc viêm loét đại tràng. Vì vậy, đáp án cho câu hỏi tiêu chảy có ăn được sữa chua không là: Có, nếu nguyên nhân gây tiêu chảy là do 2 tình trạng trên.

Một số loại sữa chua có chứa probiotics (men vi sinh), là vi khuẩn có lợi đã được chứng minh là giúp ngăn ngừa hoặc điều trị các loại tiêu chảy khác nhau.

Vi khuẩn được tìm thấy trong tất cả các sản phẩm sữa lên men, bao gồm cả sữa chua. Để làm sữa chua, các loại vi khuẩn cụ thể được thêm vào sữa, giúp chuyển đổi đường thành axit lactic. Quá trình lên men này đã giúp sản xuất ra sữa chua.

Để được coi là một chế phẩm sinh học, vi khuẩn cần phải sống và có thể cung cấp các loại ích cho sức khỏe. Các loại vi khuẩn đầu tiên được sử dụng để làm sữa chua không được coi là men vi sinh vì chúng thường không tồn tại trong quá trình tiêu hóa nên không mang lại bất kỳ tác dụng nào đối với cơ thể.

Tuy nhiên, một số nhà sản xuất sữa chua đã bổ sung thêm các loại khuẩn có lợi cho tiêu hóa vào trong sản phẩm của họ. Những chủng lợi khuẩn có hiệu quả trong việc ngăn ngừa và điều trị tiêu chảy trong sữa chua gồm: Bifidobacterium bifidum, Bifidobacterium lactis, Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus reuteri, Lactobacillus rhamnosus và Saccharomyces boulardii.

Để mang lại lợi ích cho đường ruột, các chuyên gia cho rằng sữa chua cần đáp ứng 2 yêu cầu là:

• Cung cấp hơn 10 tỷ đơn vị hình thành khuẩn lạc (CFU) của men vi sinh trên mỗi khẩu phần;
• Chứa các chủng lợi khuẩn có thể tồn tại tốt trong môi trường axit của đường ruột.

Tuy nhiên, hiện rất ít nhà sản xuất sữa chua liệt kê các chủng lợi khuẩn và CFU mà họ sử dụng trong sản phẩm. Hơn nữa, nghiên cứu cho thấy khá nhiều sản phẩm sữa chua có chứa các chủng vi khuẩn không được liệt kê trên nhãn thành phần. Ngoài ra, có tới 33% sản phẩm cung cấp ít CFU hơn so với mức cần thiết.

Những yếu tố này khiến người dùng gặp khó khăn khi chọn loại sữa chua dựa trên nhãn thực phẩm. Tuy nhiên, hiện một số công ty đã đưa sản phẩm của họ tới các phòng thí nghiệm của bên thứ 3 để phân tích sản phẩm và xác nhận số lượng CFU để khẳng định chất lượng tương xứng với niềm tin của người tiêu dùng. Nếu bạn không thể tìm thấy loại sữa chua bổ sung men vi sinh được bên thứ 3 kiểm nghiệm thì hãy chọn loại có số lượng CFU cao, cung cấp 1 trong các chủng lợi khuẩn được liệt kê ở trên.

Sữa chua có chứa lactose - một loại đường sữa mà có tới 70% số người trên thế giới không thể tiêu hóa được. Những người bị không dung nạp lactose thường bị tiêu chảy do ăn các thực phẩm giàu lactose, bao gồm cả sữa chua.

Tuy nhiên, một số bằng chứng cho thấy những thực phẩm giàu men vi sinh như sữa chua có thể giúp tiêu hóa lactose dễ dàng hơn. Từ đó, nó làm giảm các tác dụng phụ khó chịu như tiêu chảy. Do vậy, nếu bạn bị tiêu chảy sau khi ăn sữa chua thông thường thì bạn có thể chọn loại sữa chua giàu men vi sinh (probiotic).

Dù vậy, nếu bạn biết chắc chắn mình mắc chứng bất dung nạp lactose thì tốt nhất là bạn nên tránh hoàn toàn những sản phẩm sữa chua không có men vi sinh.

Như vậy, sữa chua giàu men vi sinh có thể bảo vệ cơ thể chống lại nhiều loại tiêu chảy như bệnh tiêu chảy ở người đi du lịch, bệnh do nhiễm trùng, thuốc kháng sinh, bệnh Crohn và hội chứng ruột kích thích. Vì vậy, đáp án cho câu hỏi tiêu chảy có nên ăn sữa chua chính là có. Để có tác dụng mạnh nhất, bạn nên chọn loại sữa chua có chứa 10 tỷ CFU trở nên, có chứa nhiều chủng loại khuẩn tốt cho đường ruột. Tuy nhiên, nếu bạn bị không dung nạp lactose thì sữa chua có thể gây tiêu chảy và vì vậy bạn nên dùng sữa chua thực vật giàu probiotic.