Công dụng thuốc Vincomid

Thuốc Vincomid được dùng để điều trị hoặc dự phòng nôn và buồn nôn. Thuốc được bào chế dưới dạng tiêm, có thể được tiêm bắp hay tiêm tĩnh mạch. Cùng tìm hiểu những thông tin về thuốc Vincomid qua bài viết dưới đây.

Thành phần chính của thuốc Vincomid là Metoclopramide 10mg/2ml, được bào chế dạng dung dịch tiêm.

Metoclopramid là chất có tác dụng phong bế thụ thể, giảm các tác dụng trung ương và ngoại vi của dopamin, làm cho các thụ thể ở đường tiêu hóa nhạy cảm với Acetylcholin. Tác dụng chính của thuốc Metoclopramid là chống nôn, làm tăng nhu động ruột, tăng tốc độ làm rỗng dạ dày từ đó tránh tình trạng trào ngược dạ dày thực quản.

Khi tiêm bắp, thuốc bắt đầu có tác dụng sau 10 đến 15 phút, khi tiêm tĩnh mạch thì nhanh hơn sau 1 - 3 phút.

Nhờ tác dụng ức chế trung tâm nôn mà thuốc được chỉ định trong các trường hợp sau:

• Chỉ định điều trị dự phòng nôn và buồn nôn do quá trình xạ trị.
• Điều trị triệu chứng nôn và buồn nôn, bao gồm cả nôn và buồn nôn do chứng đau nửa đầu cấp tính.

Cách dùng: Thuốc được dùng bằng đường tiêm bắp hoặc tiêm tĩnh mạch chậm trong vòng ít nhất 3 phút. Nếu tiêm nhiều lần thì khoảng cách đưa thuốc vào cơ thể ít nhất là 6 giờ, kể cả trong trường hợp bị nôn hoặc không dùng hết một liều thuốc trước đó để tránh nguy cơ quá liều.

Chỉ được dùng thuốc này khi có chỉ định của bác sĩ và khi dùng thuốc phải được thực hiện bởi nhân viên y tế có chuyên môn.

Liều dùng ở người lớn

• Dự phòng nôn và buồn nôn hậu phẫu: Liều được khuyến cáo dùng 10 mg.
• Dự phòng nôn và buồn nôn do xạ trị: Khuyến cáo dùng với liều 10 mg và dùng tối đa 3 lần/ngày.
• Điều trị triệu chứng nôn và buồn nôn khác hoặc do đau nửa đầu cấp tính: Khuyến cáo dùng liều với 10 mg và dùng tối đa 3 lần/ngày.
• Liều tối đa khuyến cáo: 30mg/ngày hoặc liều 0,5 mg/kg/ngày.
• Thời gian điều trị: Dùng thuốc Vincomid trong thời gian ngắn nhất mang tới hiệu quả, sau đó có thể chuyển sang dùng thuốc theo đường uống hoặc đặt hậu môn.

Trẻ em từ 1 - 18 tuổi: Thuốc Vincomid là lựa chọn thứ 2 để điều trị nôn và buồn nôn.

• Với tất cả các chỉ định điều trị hay dự phòng nôn và buồn nôn: Khuyến cáo với dùng liều 0,1-0,15 mg/kg và tối đa 3 lần/ngày, dùng đường tĩnh mạch.
• Liều tối đa: 0,5 mg/kg/ngày.
• Thời gian điều trị: Dự phòng nôn và buồn nôn xuất hiện muộn do hóa trị là tối đa trong vòng 5 ngày. Điều trị nôn và buồn nôn hậu phẫu tối đa trong vòng 48 giờ.

Người cao tuổi:

• Nên cân nhắc việc giảm liều mỗi lần dùng thuốc dựa trên chức năng gan, thận và thể trạng của người bệnh. Tránh nguy cơ bị quá liều gây ra các tác dụng phụ từ nhẹ tới nặng.

Bệnh nhân suy thận:

• Suy thận giai đoạn cuối (độ thanh thải creatinin < 15 ml/phút): Nên giảm liều dùng hàng ngày xuống 75%.
• Suy thận nặng hoặc trung bình (độ thanh thải creatinin từ 15-60 ml/phút): Nên giảm liều dùng bình thường xuống 50%.

Bệnh nhân suy gan:

• Suy gan nặng thì nên giảm liều dùng xuống 50%.

Quá liều: Quá liều có thể xảy ra với các biểu hiện gồm rối loạn ngoại tháp, lơ mơ, giảm khả năng nhận thức, lú lẫn, ảo giác, có thể gây ngừng tim, ngừng thở rất nguy hiểm.

Xử lý khi bị quá liều: Trong trường hợp xảy ra rối loạn ngoại tháp cần ngừng Metoclopramid và sử dụng các thuốc điều trị triệu chứng như Benzodiazepin ở trẻ nhỏ, thuốc kháng cholinergic điều trị parkinson ở người lớn. Cần điều trị triệu chứng và theo dõi liên tục các chức năng tim mạch, hô hấp tùy theo tình trạng của bệnh nhân.

Thuốc Vincomid chống chỉ định trong các trường hợp sau:

• Quá mẫn với hoạt chất Metoclopramid hoặc bất kỳ thành phần nào của thuốc.
• Chảy máu đường tiêu hóa, tắc nghẽn cơ học đường tiêu hoá hoặc thủng dạ dày ruột do thuốc này sẽ làm tăng nhu động ruột và có thể khiến tình trạng bệnh nhân nặng nề hơn.
• U tủy thượng thận do nguy cơ gây tăng huyết áp kịch phát.
• Có tiền sử rối loạn vận động do dùng thuốc Metoclopramid hoặc rối loạn vận động do thuốc an thần.
• Động kinh: Với thời gian và cường độ cơn động kinh tăng dần.
• Parkinson.
• Dùng phối hợp với thuốc Levodopa hoặc các thuốc chủ vận dopamin khác.
• Có tiền sử methemoglobin huyết do sử dụng Metoclopramid hoặc thiếu men NADH cytochrome b5 reductase.
• Trẻ dưới 1 tuổi: Vì đối tượng này có nguy cơ xảy ra rối loạn ngoại tháp tăng lên.

Khi sử dụng thuốc Vincomid bạn có thể gặp các tác dụng không mong muốn bao gồm:

• Tác dụng phụ thường gặp: Tiêu chảy, buồn ngủ, lơ mơ, rối loạn ngoại tháp, hội chứng parkinson và chứng chân tay không yên, trầm cảm, hạ huyết áp nhất là dùng đường tĩnh mạch.
• Tác dụng phụ hiếm gặp: Sốc ngất sau khi tiêm, cơn tăng huyết áp cấp tính ở bệnh nhân có tình trạng u tủy thượng thận, nhịp tim chậm, đặc biệt với các chế phẩm dùng đường tĩnh mạch, mất kinh nguyệt, tăng prolactin huyết, tiết nhiều sữa, tăng mẫn cảm, loạn trương lực cơ, rối loạn chức năng vận động, giảm khả năng nhận thức, co giật hay gặp đặc biệt trên bệnh nhân động kinh, ảo giác, lú lẫn.
• Tác dụng phụ khác: Methemoglobin huyết, Sulfhemoglobin huyết, ngừng tim, block nhĩ thất, ngừng nhịp xoang, kéo dài khoảng QT trên điện tim, xoắn đỉnh, vú to ở nam, sốc phản vệ, rối loạn vận động muộn có thể không hồi phục, hội chứng an thần ác tính.

Khi gặp tác dụng phụ của thuốc, bệnh nhân cần ngưng sử dụng và thông báo cho bác sĩ để được xử trí kịp thời.

• Thông báo cho bác sĩ biết về tiền sử dị ứng với bất kỳ nguyên nhân nào.
• Khi dùng thuốc có thể xảy ra các triệu chứng rối loạn ngoại tháp, thường gặp hơn ở trẻ em và người trẻ tuổi, người sử dụng liều cao. Nên ngừng thuốc ngay khi thấy có biểu hiện rối loạn ngoại tháp. Trong đa số các trường hợp, những triệu chứng này sẽ mất hoàn toàn sau khi ngừng thuốc. Tuy nhiên một số trường hợp cần dùng thuốc điều trị triệu chứng.
• Điều trị kéo dài bằng thuốc Metoclopramid có thể gây ra những rối loạn vận động muộn, nhiều trường hợp không thể phục hồi, đặc biệt trên người cao tuổi. Do đó, không nên điều trị thuốc này kéo dài quá 3 tháng. Cần ngừng thuốc ngay khi có các biểu hiện rối loạn vận động muộn.
• Hội chứng thần kinh ác tính đã được báo cáo khi metoclopramid dùng đơn độc cũng như phối hợp với các thuốc an thần khác. Bệnh nhân cần phải ngừng thuốc và có các biện pháp điều trị thích hợp ngay khi xảy ra các biểu hiện của hội chứng an thần kinh ác tính.
• Cần thận trọng theo dõi bệnh nhân sử dụng thuốc Metoclopramid, đặc biệt trong trường hợp dùng thuốc đường tĩnh mạch cho người cao tuổi, bệnh nhân có rối loạn dẫn truyền tim và điện giải, nhịp tim chậm, có bệnh nền về thần kinh, những bệnh nhân dùng kèm các thuốc khác có nguy cơ kéo dài khoảng QT hay thuốc tác dụng lên thần kinh trung ương.
• Thuốc có thế gây ra biểu hiện như lơ mơ, choáng váng, rối loạn vận động, loạn trương lực cơ, có thể ảnh hưởng đến thị giác nên những người lái xe và vận hành máy móc cần thận trọng.
• Thuốc do tác động lên thần kinh trung ương nên nguy cơ gây ra nhiều tác dụng phụ. Bạn cần hỏi bác sĩ để biết cách nhận biết sớm các tác dụng phụ của thuốc.
• Thời kỳ mang thai: Do những đặc tính dược lý của Metoclopramid tương tự như các loại thuốc an thần khác, việc dùng thuốc vào giai đoạn cuối thai kỳ có thể gây nguy cơ xảy ra hội chứng ngoại tháp trên cho trẻ sơ sinh. Do đó, nên tránh dùng Metoclopramid vào cuối thai kỳ; trong trường hợp bắt buộc phải dùng thuốc, cần theo dõi chặt chẽ các biểu hiện của trẻ.
• Thời kỳ cho con bú: Metoclopramid bài tiết một lượng nhỏ vào sữa mẹ, nhưng dù lượng nhỏ trẻ bú mẹ vẫn có nguy cơ gặp phải các phản ứng bất lợi của thuốc. Do đó, không khuyến cáo dùng Metoclopramid trong thời kỳ cho con bú.

Tương tác thuốc: Tương tác có thể xảy ra với các thuốc khác hay thức ăn. Nên bạn cần nói với bác sĩ các loại thuốc mình đang sử dụng.

• Do Metoclopramid làm tăng nhu động đường tiêu hoá nên có thể làm thay đổi sự hấp thu của một số thuốc như: kháng cholinergic; các thuốc giảm đau trung ương, dẫn xuất morphin, thuốc chống lo âu, thuốc an thần, kháng histamin H1, thuốc chống trầm cảm, Clonidin và các thuốc liên quan; thuốc hệ Serotonergic, thuốc Digoxin, Cyclosporin, Mivacurium va Suxamethonium.
• Tương tác với thuốc Fluoxetin va Paroxetin làm tăng mức độ ảnh hưởng của Metoclopramid trên bệnh nhân.
• Rượu: Rượu kết hợp với thuốc có thể làm tăng tác dụng ức chế thần kinh trung ương của Metoclopramid.

Hy vọng thông qua bài viết bạn đã có những thông tin cần thiết về thuốc Vincomid. Để đảm bảo dùng thuốc an toàn và hiệu quả, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa.