Những môn thể thao dễ gây chấn thương lưng

Bất cứ môn thể thao đòi hỏi sự vận động linh hoạt cũng đều có thể dẫn tới chấn thương cột sống lưng nếu vận động viên bỏ qua bước khởi động hoặc thực hiện sai các động tác vặn xoay hoặc gập lưng quá mức. Một số môn thể thao dễ gây chấn thương lưng có thể kể đến như:

• Quần vợt: các động tác đánh bóng ở trước hay đỡ bóng ở sau đòi hỏi người chơi phải xoay cột sống, nếu thực hiện quá mức dễ gây áp lực lên đĩa đệm cột sống, các khớp và dây chằng, cơ gân, từ đó tăng nguy cơ chấn thương dây chằng lưng.
• Golf: là môn thể thao thực hiện nhiều động tác uốn và xoắn người, tạo ra lực căng ở cột sống ngang thắt lưng, nếu vượt mức an toàn sẽ gây đau. Thông thường cơn đau sẽ khu trú ở vùng thắt lưng bên phải do nhiều người chơi thuận tay phải hơn.
• Đạp xe: nhìn chung đạp xe thường hướng tới tác động lên cơ chân và bụng nhiều hơn, nhưng cũng có những động tác có thể gây tổn thương cột sống mà ít người để ý tới. Ví dụ như thói quen đạp xe với hông nghiêng từ bên này sang bên kia hoặc ngồi lệch một bên lâu ngày sẽ khiến xương sống bị lệch. Nếu chân và cơ hông cùng thực hiện một lực rất mạnh, nhưng lưng không theo kịp tốc độ sẽ gây ra tình trạng căng cơ, lưng đau mỏi.
• Cử tạ: đây chắc chắn là một bộ môn mà người tham gia thường xuyên chịu nhiều áp lực lên cột sống. Tuy nhiên, đối với người trung niên hoặc cao tuổi thì đĩa đệm cột sống đã mất nước nhiều, trở nên mỏng và giòn hơn dẫn tới gia tăng nguy cơ chấn thương cột sống lưng. Đi kèm với chấn thương cơ và dây chằng thì người tập tạ cũng có thể đối mặt với nguy cơ bị khuyết eo đốt sống.

Khi vận động viên có các biểu hiện đau lưng sau khi tập luyện thể thao cần thực hiện các biện pháp sau:

• Ngưng chơi ngay khi bị đau lưng, vì nếu cố chơi tiếp có thể làm gia tăng tổn thương, ngưỡng chịu đau cũng giảm xuống
• Chườm lạnh để giảm đau tạm thời
• Nghỉ ngơi vài ngày sau khi cơn đau chấm dứt hẳn rồi mới tiếp tục vận động lại.

Nếu sau đó cơn đau vẫn không thuyên giảm, thậm chí đau lan xuống chân hoặc hai bên thì cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được khám và điều trị kịp thời. Lúc này bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh thực hiện những xét nghiệm cận lâm sàng như X-quang, CT scanner hoặc cộng hưởng từ (MRI) để xác định mức độ tổn thương của vùng cột sống thắt lưng.

Để phòng ngừa chấn thương dây chằng lưng và cột sống khi chơi thể thao, người tham gia nên cân bằng giữa cường độ tập luyện và nghỉ ngơi, cũng như hoàn thiện kỹ thuật các động tác cho phù hợp. Một số lưu ý giúp phòng ngừa chấn thương lưng khi chơi thể thao gồm:

• Thực hiện các động tác khởi động trước khi tập luyện thể thao
• Tập đúng theo giáo án của huấn luyện viên, từ nhẹ đến nặng, từ đơn giản đến phức tạp, không đốt cháy giai đoạn hay bỏ dở bài tập

Đối với bộ môn dễ dẫn tới chấn thương lưng nặng như cử tạ còn có một số lưu ý cụ thể như sau:

• Khi nâng tạ lên cần co bóp cơ mông để kích hoạt xương chậu, giảm tải cho vùng thắt lưng.
• Giữ vai ổn định trong quá trình tập luyện, hạn chế tư thế lưng cong tròn ảnh hưởng đến vùng thắt lưng.
• Tránh dùng tạ quá nặng, điều chỉnh vừa sức và tăng dần theo mức độ có thể thực hiện.
• Lựa chọn máy tập thể dục thay thế cho nâng tạ tự do để giảm áp lực lên vùng thắt lưng.
• Tránh các động tác cử tạ dễ gây chấn thương thắt lưng như: cử tạ đẩy, đứng tấn, cử tạ giật hoặc deadlift.

Hi vọng những thông tin trong bài viết trên giúp bạn hiểu rõ về những môn thể thao dễ gây chấn thương lưng để có cách phòng ngừa và xử trí hiệu quả.