Dấu hiệu loãng xương ở phụ nữ sau mãn kinh

Bệnh loãng xương là bệnh lý xương khớp có diễn biến trong thời gian dài. Loãng xương được định nghĩa là hiện tượng xương mỏng dần, các khoáng chất trong xương ngày càng ít đi. Điều này làm cho xương dễ bị gãy hay dễ tổn thương. Loãng xương là nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến gãy xương ở phụ nữ sau mãn kinh và người cao tuổi.

Bệnh loãng xương, hay còn được gọi là bệnh giòn xương hoặc xốp xương, là một rối loạn chuyển hóa với đặc điểm chất khoáng trong xương ngày càng ít dần đi, cấu trúc xương bị suy thoái. Hậu quả là xương giòn hơn, dễ tổn thương và dễ bị gãy khi chỉ bị chấn thương nhẹ.

Gãy xương do loãng xương thường gặp ở xương cột sống, xương đùi, xương cổ tay. Đôi khi, có thể có trường hợp gãy những xương khác trên cơ thể do loãng xương. Một số xương bị gãy có thể không lành lại được, trong đó xương cột sống và xương đùi là những xương rất khó để lành, trong hầu hết các trường hợp phải tiến hành phẫu thuật với chi phí tốn kém.

Các dấu hiệu loãng xương sẽ càng diễn biến nặng hơn khi về già. Do độ tuổi này, mật độ xương không đảm bảo đủ mức cho phép để bảo đảm xương cứng chắc như khi còn ở tuổi trưởng thành.

Phụ nữ sau tuổi mãn kinh là nhóm người thường bị loãng xương. Nguyên nhân được chỉ ra rằng quá trình dẫn đến loãng xương có liên hệ mật thiết với sự suy giảm hàm lượng estrogen trong cơ thể người phụ nữ.

Phụ nữ sau tuổi mãn kinh bị loãng xương là một vấn đề sức khỏe cần được quan tâm, vì quy mô và hệ quả nghiêm trọng có thể xảy ra của bệnh. Loãng xương nếu không được phát hiện và điều trị đúng phác đồ sẽ làm gãy xương,... Một khi xương đã bị gãy, nguy cơ gãy xương lần thứ hai sẽ tăng gấp 2 lần.

Tình trạng mất xương (hay còn gọi là giảm mật độ xương) do bệnh loãng xương thường không có dấu hiệu đặc trưng rõ ràng. Người bị loãng xương có thể không biết mình mắc bệnh cho đến khi tình trạng xương trở nên yếu đi, dễ gãy khi gặp những chấn thương nhỏ ví dụ như bị trẹo chân, va đập nhẹ hay té ngã.

• Giảm mật độ xương- nguyên nhân khiến xương ở cột sống có thể bị xẹp (còn gọi là gãy lún). Tình trạng này được biểu hiện với các triệu chứng bao gồm có cơn đau lưng cấp, giảm chiều cao, dáng đi khom và gù lưng.
• Đau nhức ở các vị trí đầu xương: một trong các dấu hiệu loãng xương thường được biểu hiện với cảm giác đau nhức các đầu xương, nhức mỏi dọc các xương dài, thậm chí đau nhức như bị đau mỏi như kim chích toàn thân.
• Đau ở vùng xương chịu gánh nặng của cơ thể thường xuyên như: xương cột sống, thắt lưng, xương chậu, xương hông, đầu gối. Những cơn đau này có tính chất lặp lại nhiều lần sau chấn thương, cơn đau thường âm ỉ và kéo dài lâu. Những cơn đau sẽ có tính chất càng tăng lên khi vận động, đi lại, đứng ngồi lâu và sẽ thuyên giảm khi nằm nghỉ.
• Đau mỏi ở vùng cột sống, thắt lưng hoặc hai bên liên sườn, gây ảnh hưởng đến các dây thần kinh như dây thần kinh liên sườn, dây thần kinh đùi và thần kinh tọa. Những cơn đau trở nặng khi vận động mạnh hoặc thay đổi tư thế bất ngờ như cúi gập người hoặc xoay hẳn người.
• Đối với những phụ nữ sau mãn kinh, dấu hiệu loãng xương thường đi kèm với các biểu hiện bệnh lý khác kèm theo như bệnh giãn tĩnh mạch, thoái hoá khớp, cao huyết áp,...

Việc điều trị bệnh loãng xương ở phụ nữ sau mãn kinh được rất nhiều chị em quan tâm. Để điều trị sẽ cần khoảng thời gian dài bao gồm điều trị bằng thuốc và thay đổi lối sống lành mạnh.

4.1. Điều trị bằng việc thay đổi thói quen sinh hoạt

Các dấu hiệu loãng xương có thể điều trị bằng cách thay đổi lối sống và sinh hoạt như sau:

• Duy trì cân nặng hợp lý: thông thường các chị em phụ nữ sau tuổi mãn kinh sẽ bị tăng cân, vì vậy hãy duy trì cân nặng tiêu chuẩn cũng là biện pháp giúp điều trị bệnh loãng xương.
• Hạn chế ăn những thực phẩm như bánh quy, các loại thịt,...Hạn chế ăn các thực phẩm có tính axit vì không chỉ gây ảnh hưởng đến xương mà còn là nguyên nhân của các vấn đề sức khỏe khác như như đau đầu, thiếu tập trung, sâu răng, mỏi gân cốt.
• Hạn chế sử dụng những loại thức uống có gas, cồn, chứa chất kích thích như café, nước ngọt, rượu, bia. Các loại đồ ăn sẵn, thức ăn đóng hộp, thịt nguội.
• Bổ sung những thực phẩm tốt cho hệ xương khớp như các loại thủy, hải sản như nghêu, sò, trai, hến. Uống sữa không chất béo và các sản phẩm làm từ sữa. Bổ sung thêm các trái cây tươi, giàu vitamin như cam quýt, bưởi, hạnh nhân...
• Tập thể dục cũng là một trong những biện pháp giúp điều trị bệnh loãng xương hiệu quả. Tập thể dục không chỉ có tác dụng trong nâng cao sức khỏe mà còn giúp cho hệ xương khớp khỏe mạnh hơn, tăng cường thêm sức mạnh cơ bắp.

4.2. Điều trị bằng thuốc

Mỗi người với tình trạng bệnh loãng xương khác nhau, tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể mà bác sĩ sẽ tư vấn loại thuốc điều trị phù hợp.

Việc điều trị bệnh loãng xương ở phụ nữ mãn kinh sớm sẽ giúp làm giảm nguy cơ gãy xương, đồng thời làm tăng khối lượng của xương. Nhưng khi sử dụng thuốc để điều trị loãng xương cần lưu ý là phải sử dụng theo đúng phác đồ đã được chỉ định của bác sĩ điều trị.

• Canxi là thành phần rất quan trọng đối với xương, bạn có thể cung cấp lượng canxi đủ cho cơ thể để giúp điều trị loãng xương ở phụ nữ mãn kinh. Theo khuyến cáo của các chuyên gia thì việc bổ sung canxi cần hợp ly, không nên cung cấp dư thừa. Với phụ nữ trong và sau độ tuổi mãn kinh thì nên bổ sung 600 đơn vị quốc tế (IU) vitamin D cho cơ thể là hợp lý.
• Một số loại thuốc có tác dụng điều trị loãng xương ở phụ nữ sau tuổi mãn kinh gồm có những loại sau như: Bisphosphonate, Calcitonin, Estrogen và liệu pháp hormone,...

Khi điều trị các dấu hiệu loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nên chú ý một số vấn đề như sau:

• Tập thể dục đều đặn là rất tốt cho sức khỏe tuy nhiên cũng cần lưu ý là khi bạn đang bị loãng xương nên tập với cường độ nhẹ nhàng, tránh vận động quá mạnh. Chọn những bài tập phù hợp với thể trạng và sức khỏe của bản thân như đi bộ, chạy bộ, leo cầu thang hay đi xe đạp.
• Một số loại thuốc trong điều trị loãng xương như bisphosphonat có thể gây ra tác dụng không mong muốn cho người sử dụng như đầy hơi, chướng bụng, buồn nôn, đau đầu,... Vì vậy để tránh những tình trạng này thì bạn nên uống thuốc vào buổi sáng khi bụng còn rỗng hay đói.
• Thuốc bisphosphonate có tác dụng không mong muốn là gây ra ảnh hưởng đến xương hàm, vì vậy bạn nên đi kiểm tra sức khỏe răng hàm mặt trước khi sử dụng thuốc trong điều trị.
• Thuốc calcitonin cũng gây tác dụng không mong muốn như buồn nôn, phát ban trên da và tăng canxi máu. Vì vậy những người mắc các bệnh về nồng độ canxi trong máu cao hoặc quá mẫn cảm không nên sử dụng thuốc này.
• Sau khi uống thuốc bạn nên đứng duy trì tư thế thẳng đứng và không nên ăn trong thời gian khoảng 30 phút. Nếu có bất kỳ cơn đau nào ở các vị trí như hông, đùi trong quá trình uống thuốc thì nên báo với bác sĩ điều trị.
• Hạn chế đi giày cao gót, nên đi đế thấp để chống trượt ngã, đi chậm lại để tránh các chướng ngại vật gây té ngã,...
• Tiếp xúc thường xuyên với ánh sáng mặt trời vào thời điểm lúc sáng sớm để hấp thụ ánh nắng. Tác dụng là giúp kích thích sản xuất ra vitamin D để cơ thể hấp thụ tốt hơn canxi.

Tóm lại, Phụ nữ sau tuổi mãn kinh là nhóm người thường bị loãng xương, gây hệ quả nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị đúng phác đồ. Vì vậy, ngay khi có các dấu hiệu loãng xương, người bệnh nên đến cơ sở y tế để bác sĩ thăm khám và có phương pháp điều trị phù hợp.