Các nguyên nhân gây đau lưng dưới thắt lưng

Đau lưng dưới thắt lưng là một hội chứng dễ mắc thường gặp ở người cao tuổi. Có nhiều nguyên nhân gây ra đau thắt lưng như do thoái hóa xương khớp, thoát vị đĩa đệm,... trong đó có những nguyên nhân cần chữa trị, nếu không sẽ gây ra những biến chứng nặng nề cho bệnh nhân.

Có nhiều nguyên nhân gây đau lưng dưới thắt lưng trong đó biến nhất là do thoái hóa xương khớp bởi sự lão hóa ở người cao tuổi hoặc những người trước đây đã từng bị chấn thương (do nghề nghiệp, tai nạn, chơi thể thao,...), hoặc người cao tuổi đã từng và đang mắc bệnh lý ở hệ tiết niệu (sỏi, lao thận, u,...), bệnh lý của dạ dày (viêm loét dạ dày, u dạ dày,...). Trong đó, nguyên nhân chính gây đau thắt lưng là do thoái hóa cột sống thắt lưng bởi tuổi tác hoặc do thoát vị đĩa đệm (hoặc là đơn thuần hoặc là kết hợp cả hai bệnh lý).

Thoát vị đĩa đệm cũng là một trong những nguyên nhân gây ra cơn đau vùng thắt lưng. Đây là tình trạng nhân nhầy tại đĩa đệm cột sống bị thoát ra khỏi vị trí bình thường ở trong các rễ thần kinh sống hay vùng sợi chèn ép vào ống sống. Ngoài ra, thoát vị đĩa đệm có thể do bất thường trong cấu tạo của ống sống. Hầu hết ở người trưởng thành có ống sống dạng tròn nhưng ống sống dạng hình lá dễ dàng bị thoát vị đĩa đệm hơn khi có các tác động cơ học có tỷ lệ rất thấp (bưng bê vật nặng sai tư thế).

Tỉ lệ thoát vị đĩa đệm ở nam giới cao hơn tỷ lệ nữ giới (nam chiếm khoảng trên 80%) và đặc biệt ở những đối tượng lao động chân tay, đứng và ngồi lâu, hoặc thường xuyên mang vác vật nặng. Người cao tuổi thoát vị đĩa đệm còn có thể do bị loãng xương hoặc đã bị thoái hóa đĩa đệm hoặc H hoặc cả hai (vừa thoái hóa đĩa đệm vừa thoái hóa cột sống thắt lưng). Thoái hóa đĩa đệm và thoái hóa cột sống thắt lưng chiếm đa phần là do thoái hóa sinh lý (theo năm tháng, càng nhiều tuổi thì tỉ lệ thoái hóa đĩa đệm và thoái hóa cột sống thắt lưng càng tăng).

Ngoài ra, những cơn đau của bệnh của thận (viêm, u, lao, ứ nước, ứ mủ,...), sỏi tiết niệu (như sỏi thận, sỏi niệu quản,...) thể hiện ngay ở vùng thắt lưng. Cơn đau của dạ dày có đặc điểm kéo dài hoặc âm ỉ hay cơn đau cấp đôi khi lan xuống vùng thắt lưng gây đau mỏi thắt lưng, đặc biệt là ở người cao tuổi.

Đau lưng dưới thắt lưng có thể là cấp tính hoặc mạn tính đau ê ẩm kéo dài. Đau lưng dưới thắt lưng thường xảy ra ở vị trí 1/3 dưới lưng nằm giữa 2 gai mào chậu. Vị trí đau lưng có thể nằm ngay tại chính giữa cột sống thắt lưng hay tại hai bên cột sống thắt lưng. Tùy theo mức độ của bệnh mà có vị trí đau lan tỏa khác nhau.

Đau lưng dưới thắt lưng cấp tính xảy ra đột ngột do tác động cơ học ngay tức thì như mang vác vật nặng sai tư thế (như xách xô nước, bê chậu cảnh, mang vác vật nặng sai tư thế hoặc vấp ngã,...) gây co cơ thắt lưng cấp tính hoặc thoát vị đĩa đệm cấp. Ngoài ra, đau thắt lưng cấp tính còn do lao động nặng quá mức hoặc cơn đau quặn thận do sỏi, viêm thận cấp, thận ứ nước, ứ mủ,... Thoát vị đĩa đệm cấp tính gây ra những đau dữ dội, rất khó cử động hoặc thậm chí không cử động được phải nằm yên ở một vị trí. Thoát vị đĩa đệm cũng có thể xảy ra khi ngồi làm việc quá lâu do sai tư thế hoặc làm việc trong tư thế cúi lom khom một thời gian quá lâu (mặc dù làm việc không quá nặng). Nếu không điều trị dứt điểm thoát vị cột sống cấp tính có dẫn tới nguy cơ chuyển thành mạn tính. Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng mạn tính sẽ xuất hiện những đợt cấp tính tái phát do một điều kiện thuận lợi nào đó, nhất là tác động cơ học. Đối với cơn đau thắt lưng cấp hay mạn tính do các bệnh khác gây nên (dạ dày, thận, túi mật,...) khi giải quyết hết nguyên nhân, cơn đau thắt lưng chấm dứt khi bệnh lý được điều trị hiệu quả.

Biến chứng của đau lưng vùng thắt lưng ở người cao tuổi, nếu nhẹ sẽ làm ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày (như ngồi xuống, đứng lên, xoay mình khó khăn,...). Nếu nguyên nhân là thoát vị đĩa đệm có thể gây đau dây thần kinh tọa, theo thời gian có thể làm teo cơ đùi, cẳng chân và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày như rối loạn đại tiểu tiện, thậm chí để lại di chứng nặng nề như liệt.

Nguyên tắc điều trị đau lưng dưới vùng thắt lưng đó là giảm đau và điều trị nguyên nhân. Điều trị đau thắt lưng do thoái hóa cột sống, đặc biệt là thoát vị đĩa đệm là gặp khó khăn nhất. Vì vậy, người bệnh cần nghỉ ngơi, dùng thuốc giảm đau, giãn cơ, lý liệu pháp theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa cơ xương khớp. Để có kết quả điều trị tốt nhất, khi thấy xuất hiện các cơn đau thắt lưng bạn nên đi khám bệnh để được xác định nguyên nhân, đặc biệt là thoát vị đĩa đệm cấp tính cần được xử trí sớm và đúng chuyên môn. Tuyệt đối không nên để những người không có chuyên môn về y học điều trị cho bạn với bất kỳ hình thức nào ( như nắn, kéo, dẫm đạp vùng thắt lưng,...).

Tóm lại, đau lưng dưới vùng thắt lưng là một hội chứng dễ mắc thường gặp ở người cao tuổi. Có nhiều nguyên nhân gây ra đau thắt lưng như do thoái hóa xương khớp, thoát vị đĩa đệm,... trong đó có những nguyên nhân cần chữa trị nếu không sẽ gây ra những biến chứng nặng nề cho bệnh nhân. Do vậy, khi thấy xuất hiện đau nhức lưng dưới bạn cần đến cơ sở y tế để được khám, tìm nguyên nhân và có biện pháp điều trị thích hợp.

Với nhiều năm kinh nghiệm trong việc thăm khám và điều trị các bệnh lý cơ xương khớp, hiện nay Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã trở thành một trong các trung tâm chăm sóc sức khỏe lớn, có khả năng thăm khám, sàng lọc và điều trị nhiều bệnh lý chuyên sâu. Do đó, nếu có biểu hiện đau lưng dưới thắt lưng, bạn có thể đến Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để thăm khám, chẩn đoán và điều trị giúp phục hồi sức khỏe nhanh chóng. Các bác sĩ Nội Cơ xương khớp giàu chuyên môn và kinh nghiệm tại Vinmec sẽ thực hiện các phương pháp chẩn đoán tiên tiến nhất hiện nay để đánh giá tình trạng bệnh và chỉ định phác đồ điều trị cụ thể.