Loại ung thư và mức độ ung thư thường được chẩn đoán rõ ràng khi các tế bào được nhìn dưới kính hiển vi sau khi xử lý và nhuộm màu thông thường. Tuy nhiên việc làm này không phải lúc nào cũng cho kết quả đúng. Vì thế các nhà giải phẫu bệnh cần sử dụng các xét nghiệm khác để có thể chẩn đoán chính xác hơn như sử dụng mẫu sinh thiết và tế bào học.

Khi có sự cân bằng giữa tế bào và môi trường của chúng, tế bào sẽ ở trạng thái không thay đổi. Tuy nhiên, kích thích bên ngoài gây tổn thương tế bào học. Các tổn thương của tế bào thường là các tổn thương thoái hoá, nhưng khi những kích thích vượt quá khả năng đáp ứng của tế bào, sự mất cân bằng kéo dài sẽ xảy ra và nó không thể sửa chữa được thì sẽ khiến tế bào hoại tử.