Những kỹ thuật phát hiện virus giúp ích rất nhiều trong việc nhận diện mầm bệnh, mặc dù một số phương pháp chỉ được sử dụng trong nghiên cứu do chi phí cao và kết quả chậm.

Xác định cơ chế bệnh sinh của sự nhiễm virus bằng có thể được xác định như cách virus gây ra bệnh cho người, động thực vật hoặc vi khuẩn. Đa số những kiến thức về bệnh sinh của sự nhiễm virus dựa trên những nghiên cứu thực nghiệm trên mô hình động vật phòng thí nghiệm để hiểu về sự nhiễm tự nhiên ở người.

Phần lớn các bệnh lý do virus gây ra là các bệnh cấp tính và mạn tính, có thể gây ra ảnh hưởng nhất định đến sức khỏe của người bệnh. Ngày nay, nhờ vào các phương pháp xét nghiệm chẩn đoán nhiễm virus mà hơn 500 loại virus khác nhau có thể được phát hiện, nâng cao hiệu quả điều trị bệnh cho con người.

Virus là một trong những tác nhân nhiễm trùng có kích thước rất nhỏ (đường kính từ 20-300mm), cấu tạo đơn giản nhưng khả năng gây bệnh cho con người cực kỳ nhanh chóng. Virus có đặc tính cơ bản của một sinh vật nhưng chúng không có cấu tạo tế bào, không có khả năng tự sinh sản và không có quá trình trao đổi chất.