Xơ gan có ăn được trứng gà không là câu hỏi thường gặp của những người đang mắc bệnh gan. Thực tế, câu trả lời không hoàn toàn đơn giản. Lòng trắng trứng, với hàm lượng protein cao, rất có lợi cho người bệnh xơ gan. Tuy nhiên, lòng đỏ trứng lại chứa nhiều cholesterol, có thể gây thêm gánh nặng cho gan đã bị tổn thương.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Tiêu hoá - Gan Mật - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Xơ gan là gì?
Gan, cơ quan lớn nhất trong cơ thể, đảm nhiệm nhiều chức năng quan trọng. Gan giúp thanh lọc cơ thể, lưu giữ các vitamin và chất dinh dưỡng cần thiết, tăng cường hệ thống miễn dịch, duy trì cân bằng hormone và hỗ trợ quá trình tiêu hóa.
Xơ gan được xem là một căn bệnh mãn tính, xuất phát từ việc các tế bào gan liên tục bị tổn hại trong thời gian dài. Kết quả là hình thành mô sẹo, gây xơ hóa gan, làm giảm lưu thông máu và suy giảm chức năng gan. Đây là giai đoạn cuối của các loại bệnh về gan.
Người bị xơ gan cần phải duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh. Nếu chế độ dinh dưỡng không đảm bảo, bệnh xơ gan có thể tiến triển xấu hơn và bệnh nhân có nguy cơ tử vong.
2. Những loại thực phẩm cần thiết cho người bị xơ gan
- Thực phẩm giàu protein: Mỗi người trưởng thành cần nạp khoảng 1 gram protein cho mỗi kg trọng lượng cơ thể hàng ngày. Người bị xơ gan nên ăn các loại thực phẩm như thịt, cá, trứng, ngũ cốc và sữa.
- Thực phẩm giàu vitamin: Người mắc bệnh xơ gan nên tiêu thụ nhiều loại rau củ và trái cây tươi, vì chúng rất giàu vitamin và khoáng chất. Điều này có thể làm chậm quá trình tiến triển của bệnh xơ gan và nâng cao sức khỏe tổng quát.
- Thực phẩm giàu chất xơ: Chất xơ rất cần thiết để tăng cường sức khỏe cho gan. Những bệnh nhân xơ gan nên bổ sung nhiều thực phẩm chứa chất xơ. Chất xơ hỗ trợ quá trình giải độc gan, cải thiện khả năng tiêu hóa, thanh lọc cơ thể và giúp cân bằng các chất dinh dưỡng. Rau xanh, đậu, ngũ cốc và bánh mì là những nguồn thực phẩm giàu chất xơ.
- Thực phẩm giàu Beta-carotene: Cà rốt là một nguồn thực phẩm dồi dào beta-carotene, một loại chất chống oxy hóa hiệu quả. Chất này có tác dụng bảo vệ gan khỏi những căn bệnh như xơ gan, đồng thời giúp cơ thể loại bỏ các gốc tự do.
- Thực phẩm giàu axit béo Omega-3: Cá hồi, cá thu, cá mòi và cá ngừ là những nguồn cung cấp dồi dào omega-3, giúp cải thiện tiêu hóa và có lợi cho người bệnh xơ gan.
- Bên cạnh đó, việc duy trì uống 1,5 - 2 lít nước mỗi ngày có lợi cho sức khỏe chung, giúp gan được làm mát và loại bỏ các chất độc hại.
3. Người bị xơ gan kiêng ăn gì?
Ngoài việc sử dụng thuốc theo sự hướng dẫn của bác sĩ, người bệnh cũng cần chú ý không nên tiêu thụ một số thực phẩm để ngăn chặn tình trạng bệnh trở nên tồi tệ hơn.
- Mỡ từ động vật và các loại chất béo: Khi tiêu thụ mỡ động vật, gan cần hoạt động nhiều hơn để xử lý, điều này có thể làm tăng áp lực lên cơ quan này. Nếu gan không hoạt động hiệu quả, gan sẽ không thể bài tiết mỡ, dẫn đến tình trạng mỡ tích tụ trong gan và gây ra gan nhiễm mỡ.
- Thịt đỏ: Thịt đỏ giàu protein và được chuyển hóa chủ yếu ở gan. Tiêu thụ quá nhiều thịt đỏ sẽ khiến gan phải làm việc nhiều hơn, dẫn đến bệnh gan có thể trở nên trầm trọng hơn.
- Thực phẩm giàu cholesterol: Thực phẩm có hàm lượng cholesterol cao bao gồm nội tạng của động vật và lòng đỏ trứng. Việc tiêu thụ nhiều cholesterol có thể làm tăng áp lực cho gan. Chính vì điều này khiến cho không ít người thắc mắc rằng bản thân mắc xơ gan có ăn được trứng gà không.
- Thực phẩm chứa nhiều muối: Việc tiêu thụ lượng lớn natri clorua (muối ăn) có thể làm gia tăng khả năng giữ nước của gan, đặc biệt ở những bệnh nhân xơ gan. Để kiểm soát tình trạng này, các chuyên gia y tế khuyến nghị bệnh nhân xơ gan nên giới hạn lượng muối nạp vào trong ngày dưới 5,2 gram.
- Thực phẩm chứa nhiều đường: Nạp quá nhiều đường vào cơ thể có thể dẫn đến nhiều loại bệnh, bao gồm béo phì và tiểu đường. Do đó, khi nhắc đến người bị xơ gan kiêng ăn gì thì ưu tiên là hạn chế ăn nhiều đường. Việc hạn chế sử dụng đường sẽ giúp giảm áp lực cho gan và kiểm soát quá trình phát triển của bệnh gan.
- Thịt, trứng và hải sản sống hoặc tái: Việc tiêu thụ thịt, trứng và hải sản tái có thể dẫn đến nhiễm khuẩn hoặc nhiễm ký sinh trùng, gây tổn thương gan. Ngoài ra, hàm lượng chất béo bão hòa và cholesterol cao trong các loại thực phẩm này tác động tiêu cực lên chức năng chuyển hóa của gan.
- Thực phẩm chế biến sẵn, với lượng lớn chất béo bão hòa, đường, muối và các chất phụ gia, gây tổn thương trực tiếp lên mô gan.
- Thực phẩm khó tiêu như thịt cứng, sụn nhiều,... đòi hỏi gan phải hoạt động với cường độ cao để phân giải. Khi chức năng gan suy giảm, quá trình tiêu hóa các loại thức ăn này trở nên khó khăn, dẫn đến các triệu chứng như tiêu chảy hoặc táo bón.
- Rượu, bia: Việc tiêu thụ rượu và bia khiến gan phải làm việc nhiều hơn, từ đó gia tăng nguy cơ mắc xơ gan và có thể dẫn đến ung thư gan.
4. Thành phần của trứng
Trứng là nguồn thực phẩm giàu đạm có giá trị dinh dưỡng cao, cùng với các vitamin và khoáng chất thiết yếu, cũng như chất béo có lợi như vitamin A, kẽm, và sắt.
- Một quả trứng trung bình cung cấp khoảng 72 calo, 4.8 gram chất béo, 4 gram carbohydrate, 6.3 gram protein, 71 mg natri, 69 mg kali, 186 mg cholesterol, 160 mcg vitamin A và 24.1 mg canxi.
- Lòng trắng của một quả trứng chứa khoảng 17 calo và hoàn toàn không có chất béo, đồng thời cung cấp hơn một nửa lượng protein có trong trứng. Lòng trắng trứng cũng bao gồm nhiều khoáng chất như niacin, kali, riboflavin và magie.
- Lòng đỏ trứng lại có lượng protein thấp hơn nhưng lại chứa nhiều vitamin, canxi, folate, omega-3, cholesterol và axit béo. Với khoảng 55 calo, lòng đỏ là phần chứa nhiều dinh dưỡng hơn.
Trứng gà là nguồn protein phong phú, bên cạnh đó còn chứa nhiều chất béo có lợi, vitamin và khoáng chất. Với lượng calo thấp, trứng gà rất thích hợp cho những ai đang theo đuổi chế độ ăn ít béo và giàu protein. Vậy xơ gan có ăn được trứng gà không?
5. Người bị xơ gan có ăn được trứng gà không?
Trứng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng câu hỏi đặt ra là: Người bị xơ gan có ăn được trứng gà không? Có nhiều ý kiến cho rằng cholesterol trong trứng gà có thể gây ảnh hưởng xấu đến gan. Nhiều chuyên gia khuyến cáo rằng người xơ gan không nên tiêu thụ quá nhiều trứng, do:
- Cholesterol trong lòng đỏ trứng tương đối cao có khả năng làm gia tăng mỡ thừa trong gan. Khi ăn trứng quá nhiều, lượng protein và lipid trong cơ thể tăng lên, gây áp lực cho gan và khiến gan phải làm việc vất vả hơn, dẫn đến tình trạng xơ gan nặng hơn.
- Hạn chế tiêu thụ trứng có thể giúp kiểm soát các vấn đề như: mỡ thừa ở gan, vitamin A tích tụ, tiểu đường, huyết áp cao và rối loạn lipid máu.
- Thêm vào đó, việc ăn nhiều trứng, đặc biệt là trứng vịt lộn, có thể làm tăng mức cholesterol trong máu, làm gia tăng nguy cơ tắc nghẽn mạch máu, đột quỵ và nhồi máu cơ tim.
Trứng là một món ăn quen thuộc trong bữa cơm hàng ngày. Vậy người bị xơ gan có ăn được trứng gà không? Người bệnh xơ gan có thể ăn lòng trắng trứng, nhưng không nên ăn lòng đỏ của các loại trứng như trứng gà, trứng vịt hay những loại trứng khác. Nguyên nhân là:
- Thành phần dinh dưỡng của lòng trắng và lòng đỏ trứng không giống nhau.
- Lòng trắng trứng có lượng calo thấp và chứa nhiều canxi, protein, cũng như selenium, có tác dụng ngăn ngừa ung thư. Những bệnh nhân xơ gan có thể ăn lòng trắng trứng mà không gặp vấn đề gì.
- Tuy nhiên, lòng đỏ lại chứa một lượng cholesterol cao, nếu tiêu thụ nhiều sẽ gây khó khăn cho quá trình tiêu hóa chất béo, gây hại cho gan và làm giảm khả năng hoạt động của gan. Vì lý do này, người xơ gan nên tránh ăn lòng đỏ.
Tuy nhiên, hiện tại có rất nhiều nghiên cứu phản bác lại quan điểm này. Những nghiên cứu đó cho thấy:
- Không phải tất cả thực phẩm giàu cholesterol đều làm tăng mức cholesterol trong cơ thể.
- Gan tự sản xuất cholesterol hàng ngày.
- Khi chúng ta tiêu thụ thực phẩm có nhiều cholesterol, gan sẽ điều chỉnh bằng cách giảm lượng cholesterol sản xuất ra.
- Khoảng 70% người ăn trứng hàng ngày không gặp phải sự gia tăng đáng kể về cholesterol toàn phần và LDL cholesterol, trong khi 30% còn lại chỉ tăng nhẹ, không đáng kể.
Bệnh nhân xơ gan cần tăng cường lượng protein và trứng là một lựa chọn lý tưởng. Lòng đỏ trứng gà chứa những axit amin mà nhiều thực phẩm không cung cấp đủ, chẳng hạn như methionine, cysteine, arginine và tryptophan. Trong khi đó, lòng trắng trứng gà có cấu trúc đơn giản và tồn tại dưới dạng hòa tan.
- Người mắc bệnh xơ gan chỉ nên tiêu thụ từ 1 đến 3 quả trứng mỗi tuần. Lựa chọn trứng luộc là tốt nhất, thay vì trứng chiên hoặc rán.
- Tuy nhiên, không nên ăn trứng liên tục, vì điều này sẽ khiến gan phải làm việc quá sức, tạo thêm áp lực và làm tình trạng bệnh nặng hơn.
- Đối với những người bị xơ gan ở giai đoạn 3 và 4, tốt nhất là không nên ăn trứng, mà nên tìm các nguồn thực phẩm thay thế khác.
Người mắc bệnh xơ gan cần chú trọng đến chế độ dinh dưỡng của mình, trong đó có việc ăn trứng với lượng phù hợp. Ngoài chế độ ăn, bệnh nhân cũng cần quan tâm đến việc tập luyện và duy trì lối sống lành mạnh. Nếu mọi người có câu hỏi nào về chế độ ăn của người xơ gan hay người bị xơ gan có ăn được trứng gà không, hãy liên hệ ngay với bác sĩ.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
