Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Võ Hà Băng Sương - Bác sĩ điều trị - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc.
Xét nghiệm acid uric được xem là một trong những xét nghiệm cận lâm sàng cần thiết trong việc khám, sàng lọc bệnh gout cũng như điều trị và theo dõi kết quả điều trị bệnh gút hiện nay. Xét nghiệm acid uric có thể được chỉ định khi bệnh nhân có những dấu hiệu nghi ngờ bệnh gút hoặc có thể được thực hiện trong quá trình bệnh nhân thăm khám sức khỏe tổng quát.
1. Acid uric là gì?
Acid uric là một sản phẩm tự nhiên trong quá trình chuyển hóa nucleotide purine trong cơ thể. Loại nucleotide này có mặt trong thực phẩm mà con người tiêu thụ hàng ngày. Các purine sau khi đi vào cơ thể sẽ phản ứng với enzym có trong đường ruột tạo ra acid uric.
Các acid uric trong cơ thể người hầu hết hòa tan trong máu, được lọc qua thận và thải bằng đường nước tiểu hoặc mồ hôi.
Nếu thận không thể lọc hết hoặc cơ thể sản xuất quá nhiều acid uric sẽ khiến nồng độ acid này tăng lên, điều này dẫn đến gia tăng sự lắng đọng của muối urat tại các khớp. Đây là nguyên nhân chính gây nên bệnh Gout điển hình.
2. Xét nghiệm acid uric
Xét nghiệm acid uric là loại xét nghiệm cận lâm sàng giúp kiểm tra chỉ số acid uric trong máu hoặc acid uric trong nước tiểu có trong giới hạn bình thường hay không, nhằm phục vụ cho việc phát hiện và chẩn đoán một số bệnh lý liên quan một cách chính xác và hiệu quả hơn, trong đó có bệnh gout.
Đối với xét nghiệm chỉ số acid uric trong máu, loại xét nghiệm này sẽ giúp chẩn đoán được tình trạng tăng acid uric máu cũng như bệnh lý Gout, ngoài ra xét nghiệm còn giúp theo dõi được tiến trình điều trị một số bệnh lý ung thư có sử dụng phương pháp hóa và xạ trị, đánh giá được chức năng hoạt động của thận và phần nào chẩn đoán được một số nguyên nhân dẫn đến bệnh lý sỏi thận.
Khi làm xét nghiệm acid uric máu thì bệnh nhân lưu ý không ăn uống trong vòng 8 – 10 giờ đồng hồ trước khi thực hiện lấy máu xét nghiệm, không sử dụng bất cứ loại thuốc nào trước khi thực hiện xét nghiệm nếu không được sự cho phép của bác sĩ điều trị vì nó sẽ ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm, không sử dụng bia, rượu, đồ uống có chứa cồn và chất kích thích trước khi làm xét nghiệm.
Đối với xét nghiệm acid uric có trong nước tiểu thì sẽ được tiến hành bằng cách áp dụng phương pháp động học enzyme bằng máy tự động thông qua việc lấy mẫu nước tiểu để thực hiện xét nghiệm.
Xét nghiệm acid uric nước tiểu giúp chẩn đoán một số bệnh lý như suy thận, cơn đau quặn thận, thận ứ nước, suy khớp, đau khớp, thiếu máu tán huyết, theo dõi điều trị hóa trị xạ trị trong bệnh lý ung thư, nhiễm độc thai nghén đối với phụ nữ đang trong quá trình mang thai.
Trắc nghiệm: Kiểm tra hiểu biết của bạn về bệnh gút
Bệnh gút là một dạng viêm khớp phổ biến, xảy ra chủ yếu do tình trạng tích tụ các axit uric trong cơ thể. Trả lời 15 câu hỏi trắc nghiệm sau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh gút.
Bài dịch từ: webmd.com
3. Sàng lọc bệnh Gout
Chỉ số acid uric trong máu ở giới hạn bình thường là 210 -420 umol/L với nam giới và 150 – 350 umol/L với nữ giới. Chỉ số acid uric nước tiểu trong giới hạn bình thường là 1200 – 5900 umol/24 giờ. Khi vượt quá giới hạn này thì bệnh nhân có nguy cơ mắc phải những bệnh lý liên quan khác.
Đối với xét nghiệm Acid uric máu:
* Trường hợp kết quả cho thấy nồng độ acid uric cao hơn bình thường cho thấy cơ thể đang tạo ra quá nhiều acid uric hoặc giảm thải qua thận. Khi nồng độ này tăng có thể là báo hiệu của một số bệnh như sau:
- Bệnh Gout, viêm khớp cấp tính.
- Bệnh tiểu đường.
- Các bệnh liên quan đến bạch cầu như rối loạn tủy xương.
- Rối loạn chức năng thận, sỏi thận, suy thận cấp.
- Ung thư di căn.
- Chế độ ăn quá nhiều lượng purine.
* Trường hợp nồng độ acid uric thấp hơn bình thường, đây có thể là biểu hiện của một số bệnh lý như sau:
- Hội chứng Fanconi, là một hội chứng hiếm gây ảnh hưởng đến các ống lọc của thận.
- Bệnh Wilson, đây là một bệnh lý di truyền khiến đông tích tụ các mô xuất hiện trong cơ thể.
- Rối loạn chức năng gan, rối loạn chức năng thận.
- Chế độ ăn uống thiếu nhiều purine.
Sau khi đã thực hiện thăm khám lâm sàng, tiến hành các xét nghiệm cận lâm sàng để sàng lọc bệnh gout thì sẽ có một số phương pháp điều trị như sau:
- Trong trường hợp bệnh nhân tăng acid uric máu và không có những triệu chứng ở khớp hay thận thì có thể được tư vấn và hướng dẫn thay đổi chế độ ăn uống khoa học hơn bằng cách giảm thiểu những thức ăn có chứa nhiều Purin (như tôm, cua, nội tạng động vật, tàu hũ, thịt chó). Tăng cường vận động thể lực để cải thiện chuyển hóa trong cơ thể.
- Nếu bệnh nhân có thêm những triệu chứng ở khớp và thận thì sẽ được điều trị bằng thuốc làm giảm acid uric theo chỉ định của bác sĩ (như colchichin, allopurinol)
- Với những bệnh nhân ung thư đang hóa và xạ trị thì sẽ được điều chỉnh tăng lượng acid uric trong cơ thể lên để ngăn chặn biến chứng suy thận cấp.
- Nếu bệnh nhân đã có tiền sử mắc phải bệnh goutte trước đây kèm theo tình trạng tăng acid uric kéo dài thì sẽ được điều trị bằng thuốc hạ acid uric.
Xét nghiệm acid uric là một cận lâm sàng cần thiết để chẩn đoán các bệnh lý về thận cũng như bệnh gout, giúp việc sàng lọc bệnh Gout trở nên dễ dàng hơn. Vì vậy, khi có bất cứ dấu hiệu nào nghi ngờ như đau khớp, sưng khớp... thì bệnh nhân cần đến ngay cơ sở y tế để được thực hiện xét nghiệm kiểm tra tình trạng sức khỏe để phát hiện các bệnh lý liên quan trong thời gian sớm nhất.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện không những đảm bảo chất lượng chuyên môn với đội ngũ y bác sĩ, hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại mà còn nổi bật với dịch vụ khám, tư vấn và chữa bệnh toàn diện, chuyên nghiệp; không gian khám chữa bệnh văn minh, lịch sự, an toàn và tiệt trùng tối đa. Khách hàng khi chọn thực hiện các xét nghiệm tại đây có thể hoàn toàn yên tâm về độ chính xác của kết quả xét nghiệm.
Khách hàng có thể trực tiếp đến hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc để thăm khám hoặc liên hệ hotline bệnh viện để được hỗ trợ.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.