Viêm khớp cùng chậu ở nam giới là một dạng bệnh khớp thường diễn biến mãn tính và kéo dài. Vì thế, nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều hậu quả đáng tiếc. Đặc biệt, nam giới hoạt động thể lực mạnh mẽ là những đối tượng dễ mắc căn bệnh này hơn. Vậy, nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị căn bệnh này như thế nào?
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của bác sĩ Bác sĩ Chấn thương chỉnh hình, chuyên ngành Khoa Ngoại Tổng hợp & Gây mê tại Bệnh viện đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.
1. Viêm khớp cùng chậu là bệnh gì?
Viêm khớp cùng chậu là tình trạng viêm xuất hiện ở hai khớp cùng chậu. Các khớp này nối liền giữa xương cùng cụt dưới cột sống thắt lưng và phía sau hai xương cánh chậu. Khi mắc viêm khớp cùng chậu, bệnh nhân có thể thấy đau âm ỉ vùng cột sống thắt lưng và lan dần xuống vùng ở giữa hai mông, đùi.
Đối với nữ giới, viêm khớp cùng chậu xuất hiện chủ yếu ở phụ nữ mang thai và sau khi sinh. Nguyên nhân chính của bệnh ở nữ giới chủ yếu liên quan đến đường tiết niệu nhưng đối với nam giới lại có nhiều sự khác biệt. Ngày nay, tỷ lệ mắc viêm khớp cùng chậu ở nam giới đang tăng cao và đằng sau đó có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh nguy hiểm khác.
2. Biểu hiện viêm khớp cùng chậu ở nam giới
Các biểu hiện của tình trạng này bao gồm:
- Đau khớp cùng chậu: Bệnh nhân có thể thấy đau nhức tại vùng lưng dưới, sau đó cơn đau lan dần xuống vùng mông và đùi. Tuy nhiên, cơn đau nhức này sẽ không lan xuống quá đầu gối giống như các bệnh xương khớp khác.
- Co cứng khớp: Người bệnh sẽ thấy khó cử động vùng chậu và co cứng khớp sau khi ngủ dậy vào buổi sáng. Bệnh nhân sẽ phải xoa bóp 15 phút để vùng này quay trở lại bình thường.
- Bỏng rát vùng khớp cùng chậu: Nam giới có thể thấy phần da bên ngoài khớp cùng chậu ửng đỏ, có cảm giác bỏng rát, khó chịu.
- Khó vận động: Người bệnh sẽ không thể co, duỗi, gập hay khoanh chân như bình thường. Không chỉ vậy, dáng đi cũng xuất hiện sự thay đổi.
- Triệu chứng toàn thân: Viêm khớp cùng chậu ở nam giới có thể khiến bệnh nhân sốt, mệt mỏi, buồn nôn, nôn mửa, rét run người về đêm.
3. Nguyên nhân gây bệnh
Dù tưởng chừng căn bệnh này xuất hiện nhiều ở nữ giới nhưng số lượng nam giới mắc bệnh cũng không hề ít. Đây thực chất là một căn bệnh về khớp và nguyên nhân có thể đến từ một trong các tác động sau:
- Có tiền sử viêm khớp: Nam giới từng mắc các bệnh về khớp như viêm khớp xuất hiện vảy nến hay viêm khớp gây hao mòn đều có nguy cơ mắc viêm khớp cùng chậu.
- Tiền sử bệnh lý cột sống: Nam giới từng mắc các bệnh như viêm khớp phản ứng, viêm cột sống dính khớp đều có khả năng mắc viêm khớp cùng chậu.
- Viêm cột sống dính khớp: Bệnh lý này sẽ gây ra các tổn thương ngoại vi tại khớp cùng chậu. Từ đó, bệnh diễn biến thành viêm khớp cùng chậu ở nam giới.
- Viêm xương khớp cột sống: Các tổn thương tại cột sống nếu diễn ra thường xuyên cũng có thể gây ra viêm nhiễm ở khớp cùng chậu khiến cho bệnh nhân đau đớn.
- Chấn thương: Nam giới thường có chế độ sinh hoạt và hoạt động mạnh hơn, nặng hơn, nên khi vận động quá sức sẽ dễ gây tổn thương cơ, khớp và xương. Không chỉ vậy, một số động tác mạnh hoặc khi phản ứng đột ngột sẽ tác đọc lên vùng khớp cùng chậu và gây tổn thương khớp này. Các tác động này có thể là tai nạn, ngã xe hoặc té cầu thang.
- Nhiễm trùng khớp cùng chậu: Khi bị viêm và không được vệ sinh sạch sẽ có thể dẫn tới nhiễm trùng tại khớp này. Ngoài ra cũng có một số trường hợp mắc bệnh do vi khuẩn, virus thâm nhập vào cơ thể bệnh nhân.
- Do các bệnh lý đường ruột: Có thể kể đến như viêm ruột thừa hoặc viêm đại trực tràng.
- Do các bệnh nam khoa: Nhiễm trùng đường tiết niệu, sinh hoạt và làm việc không khoa học, làm việc sai tư thế, thường xuyên khuân vác nặng nhọc, ngủ nghỉ không đúng giờ là các nguyên nhân dễ gây ra viêm khớp cùng chậu ở nam giới.
Ngoài các nguyên nhân trên, còn có một số nguyên nhân khác gây ra viêm khớp cùng chậu như:
Bệnh lây truyền qua đường tình dục khởi phát.
Do cơ địa (nhiều người mắc viêm khớp cùng chậu có mang kháng nguyên HLA B27).
Do yếu tố di truyền.
4. Chẩn đoán viêm khớp cùng chậu ở nam giới
Để chẩn đoán bệnh, bác sĩ sẽ tiến hành các biện pháp như:
- Chẩn đoán lâm sàng: Các bác sĩ sẽ kiểm tra triệu chứng mà người bệnh đang mắc phải. Sau đó, bác sĩ sẽ ấn vào những điểm ở vùng mông và hông, đồng thời di chuyển hai chân của người bệnh để xem phản ứng của cơ thể.
- Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể tiêm trực tiếp một loại thuốc tê vào khớp để xác định chính xác được liệu cơn đau có xuất hiện tại khớp cùng chậu ở thắt lưng hay không. Tuy nhiên, hiệu quả của việc chẩn đoán bằng cách này không cao. Lý do là vì thuốc tê có thể lây sang một khu vực khác trên cơ thể.
- Chụp X-quang: Cách này để kiểm tra chính xác tổn thương xuất hiện ở khớp cùng chậu.
- Nếu nghi ngờ bệnh nhân mắc viêm cột sống dính khớp, bác sĩ có thể yêu cầu chụp MRI.
5. Điều trị
Để điều trị tình trạng này, bệnh nhân có thể áp dụng nhiều cách khác nhau bao gồm:
5.1 Sử dụng thuốc theo chỉ định
Bệnh nhân cần đi khám chuyên khoa cơ, xương khớp để có thể đánh giá chính xác tình trạng của mình. Căn cứ vào kết quả, bác sĩ có thể tư vấn và chỉ định phương pháp điều trị phù hợp nhất cho từng người bệnh.
Các loại thuốc được dùng để điều trị viêm khớp cùng chậu ở nam giới bao gồm:
- Thuốc giảm đau.
- Thuốc kháng sinh.
- Thuốc chống viêm không steroid.
- Thuốc giãn cơ.
- Tiêm corticoid ngoài màng cứng.
Việc dùng thuốc cũng cần phải tuân theo chỉ định của bác sĩ. Bệnh nhân không được tự mua thuốc về dùng mà chưa được kê đơn, cũng như không được tự ý thay đổi liều lượng hay ngừng thuốc mà không có chỉ định. Trong quá trình điều trị, nếu bệnh nhân phát hiện bất thường cần báo ngay cho bác sĩ để có biện pháp xử lý kịp thời.
5.2 Luyện tập và kết hợp các phương pháp khác
- Chườm: Chườm nóng và chườm lạnh là cách giảm đau do viêm khớp rất hiệu quả. Vì thế bệnh nhân có thể xen kẽ giữa chườm lạnh và nóng để có được hiệu quả tốt nhất.
- Nghỉ ngơi: Bệnh nhân lúc này cần được nghỉ ngơi nhiều. Đối với những trường hợp đau nặng, bệnh nhân cần phải được nghỉ ngơi tuyệt đối.
- Sau khi các cơn đau thuyên giảm, bệnh nhân sẽ được tập các bài tập thể dục giúp khung chậu co giãn linh hoạt, duy trì chức năng vận động của cột sống nhằm tránh tình trạng co cơ.
- Chiếu tia hồng ngoại và sóng ngắn: Các tia này được chiếu vào vùng khớp cùng chậu. Bên cạnh đó, chườm ấm/chườm lạnh và massage cũng được phối hợp theo chỉ định của bác sĩ để tăng hiệu quả điều trị.
Bệnh nhân có thể thực hiện các bài tập nhẹ nhàng và phù hợp một cách thường xuyên. Việc thực hiện các bài tập trong và sau khi điều trị có vai trò thúc đẩy khả năng hồi phục của cơ thể cũng như phòng tránh bệnh tái phát. Một số bài tập mà bệnh nhân có thể thực hiện gồm:
- Bài tập căng cơ khép háng: Bệnh nhân nằm ngửa, đặt hai chân lên sàn nhà, gập gối sau đó dạng rộng chân ra để hai đầu gối cách xa nhau. Giữ nguyên tư thế này khoảng 15-30 giây và lặp lại tư thế này từ 3-4 lần. Động tác này sẽ giúp bệnh nhân có thể căng cơ đùi.
- Bài tập cơ mông: Nằm sấp và duỗi thẳng hai chân, sau đó hãy gồng cơ mông ở cả hai bên và giữ nguyên tư thế khoảng 15 giây rồi sau đó thả lỏng. Tiếp tục lặp lại động tác tương tự trong 2 lần, mỗi lần 15 nhịp.
- Duỗi háng: Buộc một đầu dây kháng lực/dây thun vào cổ chân của bên chân bị đau, sau đó móc đầu dây thun còn lại vào cánh cửa và đóng cửa lại sao cho chân hướng về phía cửa. Kéo chân được buộc dây thun về phía sau rồi đưa chân về lại vị trí như ban đầu. Bệnh nhân có thể vừa hóp bụng vừa thực hiện động tác để giúp căng cơ bụng. Thực hiện 2 lần, mỗi lần 15 nhịp.
- Xoay nửa thân dưới: Nằm ngửa sau đó đặt chân, lưng và hai vai sát vào sàn nhà. Tiếp theo, hãy gập gối và xoay hai chân về một phía rồi tiếp tục xoay về phía còn lại. Bệnh nhân có thể lặp lại động tác này khoảng 20 lần.
Bệnh nhân mắc viêm khớp cùng chậu có thể kết hợp các bài tập này để tăng cường sự dẻo dai cho khớp của mình.
5.3 Cải thiện chế độ dinh dưỡng hàng ngày
Ngoài việc dùng thuốc và tập thể dục thường xuyên, bệnh nhân cũng cần phải chú ý đến chế độ ăn uống và sinh hoạt sao cho phù hợp với tình trạng bệnh.
- Bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng: Các chất như canxi, thực phẩm giàu vitamin D, B12, kali, chất béo omega 3 có nguồn gốc từ thực vật sẽ là những thực phẩm tốt cho bệnh nhân.
- Bệnh nhân không nên uống bia rượu, đồ có cồn và không hút thuốc lá.
- Thực hiện các bài tập thể dục nhẹ nhàng một cách đều đặn và kiên trì.
6. Cách để phòng ngừa viêm khớp cùng chậu
Để phòng ngừa viêm khớp cùng chậu, bệnh nhân có thể kết hợp thực hiện một số biện pháp như sau:
- Tích cực điều trị bệnh viêm đại trực tràng nếu có.
- Điều trị các bệnh viêm nhiễm đường tiết niệu, ví dụ như viêm niệu đạo, bàng quang, niệu quản, viêm nhiễm đài thận, viêm bể thận.
- Nếu bệnh nhân mắc viêm đại trực tràng hay viêm nhiễm đường tiết niệu thì nên điều trị triệt để nhằm tránh các biến chứng có thể xảy ra.
- Uống đủ nước, nhất là trong mùa nắng nóng để phòng bệnh sỏi tiết niệu - nguyên nhân chính gây viêm đường tiết niệu.
- Phòng tránh và xử lý tốt các chấn thương tại vùng đáy chậu hoặc dập đứt niệu đạo.
Nhìn chung, viêm khớp cùng chậu ở nam giới là một dạng rối loạn chức năng ở khớp cùng chậu. Nếu lúc còn trẻ mà bệnh nhân được chẩn đoán nhưng không điều trị, khi về già có thể sẽ gặp nhiều biến chứng do lão hoá sụn khớp.
Chính vì thế, khi gặp các triệu chứng bất thường ở khu vực này, bệnh nhân nên gặp bác sĩ để tìm ra các phương pháp khắc phục hiệu quả.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là bệnh viện đa khoa có khả năng thăm khám và điều trị các bệnh lý về cơ xương khớp, ví dụ như viêm khớp, thoái hoá, đau nhức xương khớp hay thoát vị. Bệnh viện cũng thực hiện các chẩn đoán và điều trị bằng những phương pháp hiện đại đối với các bệnh lý cơ xương khớp. Từ đó, Bệnh viện không chỉ đem lại hiệu quả điều trị cao mà còn hạn chế tối đa biến chứng.
Có được thành công lớn này là bởi Vinmec luôn trang bị đầy đủ cơ sở vật chất hiện đại, đội ngũ y bác sĩ giàu chuyên môn và kinh nghiệm, các quy trình thăm khám bài bản. Từ đó, bệnh nhân sẽ có được kết quả điều trị tối ưu nhất tại bệnh viện.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
