Vì sao trào ngược dạ dày thực quản lâu khỏi, nhanh tái phát?

Vì sao trào ngược dạ dày thực quản lâu khỏi là bận tâm của nhiều người đã điều trị lâu năm. Điều này gây ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý và giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh. Để hiểu rõ hơn, chúng ta cần tìm hiểu về nguyên nhân và những sai lầm trong quá trình điều trị thông qua bài viết dưới đây.

Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của bác sĩ Khoa Khám bệnh & Nội khoa, tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

1. Bệnh trào ngược dạ dày thực quản có dễ chẩn đoán không?

Phương pháp chẩn đoán chính xác nhất cho trào ngược dạ dày thực quản là đo pH trong lòng thực quản, tuy nhiên, đây là một khảo sát khá phức tạp và hiện chưa phổ biến tại Việt Nam.  

Việc chẩn đoán bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) thường dựa vào các triệu chứng lâm sàng điển hình như ợ chua và/hoặc nôn ở những bệnh nhân có triệu chứng cổ điển.  

Mặc dù 40 đến 90% bệnh nhân với những triệu chứng có liên quan đến GERD thường đáp ứng tốt với thuốc ức chế bơm proton (PPI), nhưng việc giảm triệu chứng sau liệu pháp kháng tiết không được xem là tiêu chuẩn chẩn đoán GERD.

Ở những bệnh nhân mắc bệnh trào ngược dạ dày không có triệu chứng cổ điển có thể xuất hiện các dấu hiệu khác như:

  • Đau ngực.
  • Cảm giác nóng rát.  
  • Ho mãn tính.  
  • Khàn giọng.
  • Thở khò khè và buồn nôn.  

Tuy nhiên, những triệu chứng được kể trên không đủ để chẩn đoán trào ngược dạ dày thực quản khi thiếu vắng các dấu hiệu điển hình như ợ chua và nôn. Mọi người cần loại trừ các rối loạn khác trước khi kết luận những triệu chứng này là do GERD. Ví dụ, đau ngực không rõ nguyên nhân cần được kiểm tra bằng điện tâm đồ và nghiệm pháp gắng sức trước khi đánh giá hệ tiêu hóa. 

Bệnh nhân thường có dấu hiệu ợ nóng.
Bệnh nhân thường có dấu hiệu ợ nóng.

Chẩn đoán phân biệt bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) bao gồm:

  • Viêm thực quản do nhiễm trùng.
  • Viêm thực quản gây ra bởi tác dụng của thuốc.
  • Viêm thực quản tăng bạch cầu ái toan.
  • Các nguyên nhân khác gây chứng khó nuốt, bao gồm các bất thường ở cơ vòng thực quản và suy giảm nhu động do rối loạn nhu động thực quản.

2. Vì sao trào ngược dạ dày thực quản lâu khỏi, nhanh tái phát?

2.1. Trào ngược dạ dày lâu khỏi

  • Trào ngược dạ dày có nhiều nguyên nhân, trong đó lối sống là một yếu tố phổ biến và khó điều chỉnh.  
  • Việc sử dụng thuốc không đúng cách cũng góp phần gây ra tình trạng này.

Khoảng 10 đến 40% bệnh nhân có triệu chứng không đáp ứng hoàn toàn hoặc chỉ đáp ứng một phần với thuốc ức chế bơm proton (PPI).

Thời gian và việc tuân thủ dùng thuốc là yếu tố quan trọng. Việc không tuân thủ đúng giờ và liều lượng thuốc PPI có thể dẫn đến ức chế axit không đủ, gây ra tình trạng GERD kháng trị. Để đạt hiệu quả tối đa, PPI nên được uống 30-60 phút trước bữa sáng.

Trong một nghiên cứu với 100 bệnh nhân mắc GERD, chỉ 46% bệnh nhân được kê đơn PPI đã sử dụng thuốc đúng theo khuyến cáo. Uống PPI trước bữa ăn giúp kiểm soát pH dạ dày tốt hơn so với khi dùng trong hoặc sau bữa ăn. 

Sử dụng thuốc không đúng cách dẫn đến trào ngược dạ dày lâu khỏi.
Sử dụng thuốc không đúng cách dẫn đến trào ngược dạ dày lâu khỏi.

Sự khác biệt trong quá trình chuyển hóa PPI cũng ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị. PPI được chuyển hóa qua hệ thống cytochrome ở gan, trong đó CYP2C19 đóng vai trò chính và hoạt động của CYP2C19 phần nào phụ thuộc vào tính đa hình di truyền.  

Khoảng 5% bệnh nhân da trắng và hơn 10% người châu Á là đồng hợp tử đột biến CYP2C19 (chất chuyển hóa chậm), dẫn đến ức chế axit dạ dày mạnh hơn. Ngược lại, ở những người chuyển hóa nhanh (những trường hợp đồng hợp tử kiểu hoang dã), tác dụng của PPI bị giảm, có thể góp phần dẫn đến sự thất bại của liệu pháp PPI.

Thời gian tuân thủ dùng thuốc thường kéo dài 4-8 tuần. Đôi khi điều trị trong 7-10 ngày đã có thể giảm triệu chứng, nhưng tái phát rất nhanh. Vì vậy, một vấn đề cần lưu ý khi dùng thuốc PPI là việc ngưng dùng thuốc đột ngột có thể gây bùng phát tăng tiết axit, làm bệnh tái phát nhanh chóng.

2.2. Trào ngược dạ dày dễ tái phát

Các yếu tố dẫn đến tình trạng trào ngược dạ dày dễ tái phát gồm:

  • Bệnh nhân chủ quan khi mắc bệnh ở giai đoạn đầu không đi chữa ngay.
  • Chế độ ăn uống, sinh hoạt không điều độ.
  • Tiêu thụ thực phẩm chua cay, quá nóng hoặc quá lạnh.
  • Ăn quá muộn, ăn khuya.
  • Bỏ bữa hoặc ăn uống không đúng giờ.
  • Vận động mạnh hoặc nằm ngay sau khi ăn.
  • Thường xuyên thức khuya.
  • Sử dụng thuốc lá, rượu, bia, cà phê.
  • Căng thẳng thần kinh, lo lắng thường xuyên.
  • Béo phì cũng là một yếu tố nguy cơ.
  • Thuốc giảm tiết thường không mang lại hiệu quả lâu dài, do đó, khi ngừng thuốc, tình trạng trào ngược dễ tái phát.
  • Ảnh hưởng của thời tiết: Thời tiết lạnh cũng là yếu tố dễ gây ra trào ngược. 
Vì sao trào ngược dạ dày thực quản lâu khỏi nguyên nhân có thể do béo phì.
Vì sao trào ngược dạ dày thực quản lâu khỏi nguyên nhân có thể do béo phì.

3. Trào ngược dạ dày bao lâu thì khỏi?

Trào ngược dạ dày bao lâu thì khỏi phụ thuộc vào tình trạng của bệnh nhân và phương pháp điều trị, cụ thể như sau:

  • Đối với trường hợp nhẹ: Người bệnh có thể được chữa khỏi từ 2 đến 4 tuần.
  • Đối với trường hợp vừa: Bệnh nhân được điều trị bằng thuốc ức chế tiết axit dạ dày trong khoảng 4 đến 8 tuần. Đối với điều trị bằng thuốc PPI, niêm mạc thực quản có thể được chữa lành hoàn toàn sau 6 đến 8 tuần.
  • Trường hợp nặng: Bệnh nhân cần điều trị liên tục từ 8 đến 12 tuần.

4. Lời khuyên cho bệnh nhân bị trào ngược dạ dày lâu năm

Sau khi hiểu rõ về vấn đề vì sao trào ngược dạ dày thực quản lâu khỏi, đối với những bệnh nhân mắc bệnh trào ngược lâu năm, nếu đã thay đổi chế độ và lối sống nhưng triệu chứng không thuyên giảm hãy đến bác sĩ để khám bệnh ngay.  

Việc thăm khám giúp tìm đúng nguyên nhân gây trào ngược và có phương hướng điều trị đúng. Bệnh nhân hãy tuân thủ theo đúng chỉ định của bác sĩ để đạt kết quả tốt nhất. 

Nếu điều trị trào ngược lâu năm không khỏi bệnh nhân cần khám ngay.
Nếu điều trị trào ngược lâu năm không khỏi bệnh nhân cần khám ngay.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện hàng đầu, không chỉ đảm bảo chất lượng chuyên môn với đội ngũ y bác sĩ và hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại mà còn cung cấp dịch vụ khám, tư vấn và điều trị toàn diện, chuyên nghiệp. Bệnh viện mang đến không gian khám chữa bệnh văn minh, lịch sự, an toàn và đảm bảo tiệt trùng tối đa. 

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng. 

Chia sẻ
Câu chuyện khách hàng Thông tin sức khỏe Sống khỏe