Vai trò của chụp cộng hưởng từ chẩn đoán bại não

Chụp cộng hưởng từ là một phương pháp quan trọng trong chẩn đoán xác định bại não, đồng thời giúp đưa ra các tiên lượng của bệnh để phục vụ tốt cho quá trình theo dõi, điều trị của bác sĩ.

1. Bại não là gì?

Bại não là một rối loạn vĩnh viễn về phát triển vận động và tư thế, gây ra các giới hạn về hoạt động do các rối loạn xảy ra trong não của bào thai hoặc não ở trẻ nhỏ đang phát triển. Bại não thường kèm theo những rối loạn về cảm giác, nhận thức, giao tiếp, hành vi, động kinh và các vấn đề cơ xương thứ phát.

Các dấu hiệu và triệu chứng của bại não xuất hiện sớm trong giai đoạn sơ sinh hoặc ở trẻ nhỏ chưa đến tuổi đi học. Nhìn chung, bại não gây tổn thương vận động, đi kèm với phản xạ quá mức, mềm rũ hoặc co cứng thân và tứ chi, vận động không tự chủ, tư thế bất thường, đi loạng choạng,... Người bệnh có thể gặp khó khăn khi nuốt, thường kèm mất phối hợp các cơ di chuyển mắt (cơ vận nhãn) và có thể bị hạn chế cử động ở các khớp do cứng cơ.

Bại não có nhiều mức ảnh hưởng lên hoạt động chức năng của người bệnh. Nhiều trường hợp không đi lại được, chậm phát triển trí tuệ, bị động kinh, mù hoặc điếc,... Số khác có thể đi lại và có trí tuệ bình thường nhưng gặp khiếm khuyết ở các hoạt động khác.

2. Vai trò của chụp cộng hưởng từ trong chẩn đoán bại não

2.1 Vì sao cần chẩn đoán sớm bại não?

Độ tuổi bình quân ở trẻ khi được xác định bại não là 19 tháng tuổi. Độ tuổi chẩn đoán thay đổi từ 1 tuần tới 3 tuổi đối với các trẻ có khiếm khuyết vận động nặng và từ 1 tuần đến 5 tuổi đối với trẻ có khiếm khuyết vận động nhẹ hoặc trung bình.

Chẩn đoán sớm bại não có ý nghĩa quan trọng trong việc can thiệp kịp thời cho bệnh nhân khi não của trẻ vẫn còn mềm dẻo từ đó để đạt hiệu quả điều trị cao nhất trong việc tăng cường tối đa các kết quả phát triển của trẻ. Đồng thời, việc chẩn đoán bại não sớm cũng cho phép gia đình, bố mẹ của trẻ có thể tiếp cận với những phương pháp hỗ trợ về mặt tâm lý để sẵn sàng đồng hành cùng bé trong việc điều trị bệnh.

2.2 Chụp cộng hưởng từ chẩn đoán bại não

Chụp cộng hưởng từ (chụp MRI) là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh kiểm tra não bộ, có thể cho thấy vị trí não bộ bị tổn thương hoặc phát triển không bình thường. Chụp MRI bại não sử dụng sóng vô tuyến và từ trường để tạo ra hình ảnh 3D hoặc hình ảnh cắt lớp chi tiết của bộ não. Từ đó, bác sĩ có thể xác định được những tổn thương hoặc bất thường nếu có trong não bộ. Phương pháp này không gây đau nhưng có thể gây ồn, thường kéo dài trong khoảng 1 giờ. Trẻ sẽ được sử dụng một liều thuốc an thần nhẹ trước khi chụp MRI.

Chụp MRI cho trẻ bại não nhằm:

• Chẩn đoán xác định bệnh

Tất cả trẻ bị nghi ngờ hoặc giả định bị tổn thương não nên được chụp cộng hưởng từ. MRI là kỹ thuật hình ảnh học thần kinh tiêu chuẩn vàng để xác định bệnh bại não - tổn thương chất trắng não ở trẻ bao gồm nhuyễn não chất trắng quanh não thất, các tổn thương chất xám ở sâu, các dị dạng, các cổ nhồi máu, các tổn thương vỏ não và dưới vỏ. Tuy vậy, lưu ý rằng có khoảng 12 - 14% trẻ bại não có kết quả chụp MRI bình thường nên chẩn đoán xác định bại não không nên phụ thuộc hoàn toàn vào MRI mà cần phối hợp với các phương pháp chẩn đoán khác như siêu âm não, chụp cắt lớp vi tính (CT scan) não, điện não đồ, xét nghiệm máu,...

• Tiên lượng bệnh

Phương pháp chụp cộng hưởng từ có thể cung cấp cho bác sĩ một số thông tin để dự báo chức năng. Cụ thể, các tổn thương chất trắng quanh não thất khi phát hiện bằng chụp cộng hưởng từ có thể gợi ý về tình trạng khiếm khuyết vận động nhẹ hơn (trẻ có thể đi được). còn các tổn thương vỏ não, dưới vỏ và hạch nền khi phát hiện bằng chụp MRI sẽ gây ra những khiếm khuyết về vận động nặng hơn (trẻ không thể đi được).

Bác sĩ sẽ xem xét nguyên nhân có thể của bại não, các dấu hiệu khi chụp cộng hưởng từ, kết hợp với thông tin thu thập được về các yếu tố nguy cơ, hình ảnh học thần kinh và lượng giá chức năng vận động để tiên liệu về mức độ trầm trọng và tiên lượng bệnh.

3. Chụp cộng hưởng từ chẩn đoán bại não ở đâu?

Hiện Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City đang áp dụng phương pháp Chụp cộng hưởng từ các bó sợi thần kinh (tractography) hay Chụp Cộng hưởng từ khuếch tán sức căng (DTI - Diffusion Tensor Imaging) sử dụng máy chụp cộng hưởng từ Pioneer GE 3 Tesla để chẩn đoán bại não cho các bệnh nhi. Đây là kỹ thuật hình ảnh tiên tiến, chẩn đoán xác định bại não khi nghi ngờ có tổn thương sợi trục hoặc cần tìm liên quan giữa tổn thương và sợi trục nhằm tránh tổn thương sợi trục khi can thiệp vào tổn thương. Chụp cộng hưởng từ khuếch tán sức căng còn cung cấp thêm những thông tin quan trọng về bại não mà kỹ thuật cộng hưởng từ thường quy không thể hoặc rất khó đánh giá như trong bệnh lý u, viêm, rối loạn chất trắng,...

Bệnh viện Vinmec Times City có cơ sở vật chất hiện đại, trang bị hệ thống máy móc tối tân, hỗ trợ chẩn đoán chính xác mọi bệnh lý nói chung, bệnh bại não nói riêng và mang lại hiệu quả điều trị cao nhất. Đồng thời, bệnh viện còn có đội ngũ y bác sĩ giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm gồm:

• Thạc sĩ, Bác sĩ Ngô Văn Đoan: Có hơn 16 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực chẩn đoán hình ảnh, đặc biệt là các kỹ thuật siêu âm, chụp cắt lớp vi tính đa dãy, chụp cộng hưởng từ;
• Bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Thanh Hải: Có hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực chẩn đoán hình ảnh, đặc biệt là các kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính đa dãy, chụp cộng hưởng từ;
• Thạc sĩ, Bác sĩ Vũ Thị Hậu: được đào tạo bài bản trong nước và Quốc tế tại Bệnh viện Việt Đức, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện CHU Clermont Ferrand (Pháp);
• Bác sĩ nội trú Nguyễn Quỳnh Giang: Có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực chẩn đoán hình ảnh, đặc biệt trong lĩnh vực chụp cắt lớp vi tính đa dãy, chụp cộng hưởng từ.

Để đăng ký khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City, quý khách hàng có thể gọi đến Hotline: 0243 9743 556 hoặc đăng ký khám trực tuyến TẠI ĐÂY.

Xem thêm: Hướng dẫn chẩn đoán bại não