Liệu pháp điều trị đích ung thư là một phương pháp trị ung thư bằng cách sử dụng thuốc. Nó khác với liệu pháp hóa trị truyền thống. Thuốc ở đây là một liệu pháp có mục tiêu cụ thể giúp ngăn chặn sự phát triển và lan rộng của khối u. Chúng hoạt động bằng cách tấn công vào các gen hay protein chuyên biệt.
1. Mục đích của liệu pháp trúng đích
Ung thư thường bắt đầu khi có thay đổi gen ở các tế bào khỏe mạnh. Gen có khả năng “ra lệnh" cho các tế bào cách sản xuất protein. Do vậy khi gen thay đổi, các protein này cũng có thể thay đổi và làm cho quá trình phân bào bất thường hoặc tế bào sống quá lâu. Khối u sẽ được tạo nên khi các tế bào tiếp tục phát triển ngoài tầm kiểm soát.
Các nhà nghiên cứu đang tìm ra những thay đổi gen cụ thể cho từng loại ung thư và qua đó phát triển các loại thuốc để có thể nhắm vào những thay đổi đó. Các loại thuốc này có thể:
- Ngăn chặn hoặc tắt các tín hiệu phân bào của các tế bào ung thư
- Ngăn chặn việc tế bào sống lâu hơn bình thường
- Phá huỷ các tế bào ung thư
2. Các loại điều trị trúng đích
Có một số loại điều trị trúng đích khác nhau:
2.1 Thuốc kháng thể đơn dòng
Thuốc kháng thể đơn dòng nhắm vào mục tiêu ngoại tế bào ung thư hoặc khu vực xung quanh tế bào ung thư. Loại thuốc này cũng có thể nhắm các hoá chất trực tiếp vào tế bào. Do vậy, thuốc thường được sử dụng cùng với phương pháp hóa trị hoặc xạ trị để tăng hiệu quả phá huỷ tế bào ung thư.
2.2 Thuốc phân tử nhỏ
Thuốc phân tử nhỏ có thể ngăn chặn quá trình phân bào và lan rộng của các tế bào ung thư.
2.3 Thuốc chống quá trình tạo mạch máu
Thuốc chống quá trình tạo mạch máu là một ví dụ của liệu pháp điều trị trúng đích. Một khối u cần phải tạo nên mạch máu để có thể nhận được các dinh dưỡng cần thiết. Do vậy, bác sĩ thường chỉ định thuốc này để ngăn chặn quá trình tạo mạch máu và làm cho khối u “chết đói”.
Trắc nghiệm: Thử hiểu biết của bạn về bệnh ung thư
Ung thư là nguyên nhân gây tử vong hàng thứ 2 trên thế giới. Thử sức cùng bài trắc nghiệm sau đây sẽ giúp bạn có thêm kiến thức về yếu tố nguy cơ cũng như cách phòng ngừa bệnh ung thư.
Bài dịch từ: webmd.com
3. Một số ví dụ của liệu pháp trúng đích
Bạn nên trao đổi với bác sĩ và làm xét nghiệm để xác định liệu pháp điều trị trúng đích cụ thể của mình do liệu pháp có thể không phù hợp với bạn mặc dù một người khác mắc bệnh ung thư giống bạn cũng đang sử dụng liệu pháp đó. Dưới đây là một số ví dụ của liệu pháp trúng đích:
3.1 Đối với ung thư vú
Đối với ung thư vú - khoảng 20-25% của các trường hợp ung thư vú đều có hiện tượng thừa protein HER2 (human epidermal growth factor receptor 2). Protein này có khả năng phát triển các tế bào u ác tính. Nếu bệnh nhân có kết quả HER2 dương tính, một số loại điều trị trúng đích có thể được áp dụng.
3.2 Đối với ung thư đại trực tràng
Đối với ung thư đại trực tràng - hầu hết các trường hợp ung thư đại trực tràng đều có hiện tượng thừa protein EGFR (epidermal growth factor receptor). Các loại thuốc ngăn chặn sự sản xuất của protein EGFR có thể làm chậm quá trình phát triển của ung thư.
3.3 Đối với ung thư phổi
Đối với ung thư phổi, các loại thuốc ngăn chặn sự sản xuất của protein EGFR có thể làm chậm quá trình phát triển của ung thư phổi. Các loại thuốc nhắm vào các biến đổi ở gen cụ thể (thường là ALK và ROS) cũng có thể được áp dụng để điều trị ung thư phổi.
3.4 Đối với ung thư hắc tố
Đối với ung thư hắc tố (melanoma) - 50% các trường hợp ung thư hắc tố được gây nên bởi biến đổi ở gen BRAF. Do vậy, các nhà nghiên cứu đã phát triển thuốc để có thể nhắm vào biến đổi ở gen này.
Việc sử dụng thuốc để điều trị trúng đích nghe có vẻ đơn giản, nhưng liệu pháp này mang tính phức tạp và có thể không có hiệu quả. Bạn hãy nhớ rằng:
- Liệu pháp sẽ chỉ có hiệu quả nếu khối u có mục tiêu để thuốc có thể nhắm vào.
- Việc có những mục tiêu ở khối u không đồng nghĩa với việc liệu pháp sẽ có thể ngăn chặn sự phát triển của khối u.
- Các kết quả điều trị có thể là tạm thời.
- Liệu pháp điều trị trúng đích dùng thuốc có thể gây nên các tác dụng phụ như vấn đề về da, tóc, móng tay/chân hoặc mắt.
Xác định đúng phương pháp điều trị giúp người bệnh tránh khỏi những tác dụng phụ không cần thiết, tiết kiệm chi phí và nâng cao hiệu quả điều trị. Thông thường bệnh nhân ung thư trước khi điều trị cần được thực hiện một số kiểm tra về gen, protein và những nhân tố khác liên quan đến khối u để bác sĩ có thể lựa chọn được liệu pháp hiệu quả nhất. Vì vậy, hãy trao đổi với bác sĩ của mình để biết được liệu pháp điều trị ung thư trúng đích có phù hợp với bạn hay không.
Hiện nay, các loại thuốc điều trị trúng đích ở Vinmec đã có hầu hết các thuốc điều trị đích hiện đại trên thế giới, điều trị trong nhiều bệnh ung thư như ung thư phổi, ung thư vú, ung thư đường tiêu hóa, ung thư máu...
Bài viết tham khảo nguồn: Cancer.net
XEM THÊM:
- Sự khác nhau giữa hóa trị và liệu pháp nhắm trúng đích trong điều trị ung thư
- Những hiểu biết cơ bản về hóa trị liệu trong điều trị bệnh ung thư
- Thông tin mới dành cho bệnh nhân ung thư vú và ung thư phổi
