Tiêm corticoid trị bệnh cơ xương khớp ở người đái tháo đường là một phương pháp phổ biến trong việc điều trị các bệnh lý liên quan đến cơ xương khớp. Thủ thuật này giúp giảm các triệu chứng viêm như sưng, nóng, đỏ, đau tại chỗ và hạn chế các tác dụng phụ toàn thân do corticosteroid gây ra. Cùng tìm hiểu thông tin chi tiết trong bài viết này nhé.
Bài viết bởi Bác sĩ chuyên khoa I Võ Khắc Khôi Nguyên - Bác sĩ chấn thương chỉnh hình - Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park
1. Corticoid là gì?
Corticoid còn được biết đến với tên gọi steroid là một chất tổng hợp tương tự glucocorticoid nội sinh, hoạt động bằng cách gắn vào thụ thể glucocorticoid nằm trong nhân tế bào, từ đó tác động sự tổng hợp các chất trung gian chống viêm.
Các tác động này thường kéo dài hàng tháng, giúp kiểm soát triệu chứng sưng, nóng, đỏ, đau và làm người bệnh cảm thấy thoải mái.
2. Corticoid có thể ảnh hưởng đến mức đường huyết
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tiêm steroid vào các khớp sẽ tác động đến trục hạ đồi-tuyến yên-thượng thận.
Corticoid dùng tiêm cơ xương khớp cũng có khả năng gây ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa glucose giống như steroid đường uống. Corticoid làm tăng đề kháng insulin, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng của tế bào beta tuyến tụy gây tăng đường huyết.
Vào năm 2015, một nghiên cứu đã được thực hiện nhằm tìm hiểu về việc sử dụng thuốc tiêm cortisone để điều trị các bệnh cơ xương khớp ở tay như hội chứng ống cổ tay và ngón tay cò súng ở những bệnh nhân tiểu đường. Những người tham gia khảo sát sẽ được theo dõi hằng ngày cho đến khi triệu chứng bệnh xương khớp biến mất.
Nghiên cứu phát hiện ra rằng:
- Sau khi tiêm, 80% bệnh nhân cho thấy lượng đường trong máu đã tăng cao.
- Chỉ số HbA1c (hemoglobin A1C) dùng để đo mức độ nghiêm trọng của bệnh tiểu đường, đồng thời phản ánh sự gia tăng lượng đường trong máu. Khi HbA1c vượt ngưỡng 7%, đường huyết sẽ tăng cao hơn sau tiêm và sự gia tăng này kéo dài hơn.
- Sau một vài ngày, mức đường huyết sẽ dần ổn định lại bình thường và không ghi nhận trường hợp nào gặp vấn đề kiểm soát đường huyết kéo dài quá 5 ngày.
Nghiên cứu này có quy mô tương đối nhỏ với 25 người bệnh cơ xương khớp, tập trung vào những người tiêm vào cánh tay và chỉ khảo sát tác dụng của một loại cortisone duy nhất.
Tình trạng tăng đường huyết này có thể không có biểu hiện hoặc xuất hiện các triệu chứng như mệt mỏi và tăng áp lực thẩm thấu máu. Thông thường, tình trạng này sẽ tự hết sau một thời gian, nhưng nếu kéo dài dù đã ngừng sử dụng steroid thì sẽ được xác định là bệnh tiểu đường do steroid.
3. Tiêm corticoid trị bệnh cơ xương khớp ở người đái tháo đường cần theo dõi gì?
Mức đường huyết tăng lên sau khi tiêm steroid vào khớp nhưng tác động này chỉ duy trì trong thời gian ngắn và phụ thuộc vào loại thuốc tiêm cũng như vị trí tiêm.
Đáng lưu ý rằng, steroid có thể ảnh hưởng đến glucose trong tối đa 5 ngày sau khi tiêm. Vì vậy, bệnh nhân đái tháo đường type 2 vốn đã được kiểm soát tốt trước đó cần theo dõi mức glucose tại nhà sau khi tiêm steroid. Đặc biệt, bác sĩ cần theo dõi kỹ trong vòng 2 tuần sau khi tiêm steroid nếu bệnh nhân có kế hoạch phẫu thuật điều trị bệnh cơ xương khớp hoặc phẫu thuật cấp cứu.
Mỗi ngày, người bệnh cơ xương khớp nên đo đường huyết ít nhất một lần và thời điểm lý tưởng là trước bữa ăn tối. Những người dùng steroid mà chưa từng biết bản thân mắc bệnh tiểu đường và có mức đường huyết vượt quá 12 mmol/L (216 mg/dL) cần phải được điều trị để duy trì đường huyết trong khoảng 6 đến 10 mmol/L.
Trước khi bắt đầu sử dụng steroid, các bệnh nhân mắc bệnh cơ xương khớp này cần được kiểm tra HbA1C, đặc biệt là những người có nguy cơ cao mắc tiểu đường do tác dụng của steroid.
Người mắc bệnh cơ xương khớp được khuyến cáo nên theo dõi glucose 4 lần trong một ngày và bắt đầu điều trị khi hai lần đo glucose liên tiếp vượt quá 12 mmol/L. Lúc này, việc cần ưu tiên sẽ là việc kiểm soát đường huyết bằng insulin tiêm dưới da thay vì sử dụng thuốc viên hạ đường huyết dạng uống.
4. Cần theo dõi tình trạng nhiễm trùng sau tiêm
Người đái tháo đường có nguy cơ cao bị nhiễm trùng hơn so với người bình thường do tình trạng tăng đường huyết. Điều này đặc biệt rõ ràng trong các thủ thuật hoặc phẫu thuật nói chung, không chỉ riêng thủ thuật tiêm corticoid.
Mặc dù tác dụng tăng đường huyết của corticoid thường không kéo dài đủ lâu để gây ảnh hưởng đến các phẫu thuật chỉnh hình tại vị trí tiêm nhưng tác động tại chỗ của corticoid lại làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Vì vậy, để tránh nguy cơ nhiễm trùng quanh vết tiêm, corticoid thường được tránh sử dụng trong khoảng 3 tháng sau phẫu thuật quanh khu vực tiêm.
Tóm lại, việc sử dụng corticoid có thể gây ra những biến đổi đáng kể về chuyển hóa glucose, đặc biệt là ở những bệnh nhân đã có tiền sử đái tháo đường. Do đó, việc theo dõi chặt chẽ đường huyết và điều chỉnh liều lượng tiêm corticoid trị bệnh cơ xương khớp ở người đái tháo đường là vô cùng quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm
Kỹ thuật tiêm huyết tương giàu tiểu cầu (PRP) hiện được triển khai tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park để điều trị các vấn đề liên quan đến cơ xương khớp. PRP được chứng minh là an toàn và hiệu quả cho người mắc bệnh đái tháo đường. Đặc biệt, phương pháp này không gây ảnh hưởng đến mức đường huyết như corticoid.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
