Thực phẩm cho bệnh viêm khớp dạng thấp đóng vai trò quan trọng trong việc giảm viêm, giảm đau và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Bằng cách lựa chọn những loại thực phẩm phù hợp, người bệnh có thể kiểm soát tốt các triệu chứng và làm chậm quá trình tiến triển của bệnh.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của BS Đỗ Văn Cường, Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long.
1. Chế độ ăn và thực phẩm cho bệnh viêm khớp dạng thấp
Việc duy trì một chế độ ăn uống hợp lý có thể hỗ trợ giảm viêm, cải thiện các triệu chứng bệnh và giúp kiểm soát cân nặng, từ đó giảm bớt áp lực lên các khớp. Sau đây là một số chế độ dinh dưỡng và thực phẩm cho bệnh viêm khớp dạng thấp (RA).
1.1 Chế độ ăn Địa Trung Hải
Chế độ ăn Địa Trung Hải với các thực phẩm chính gồm trái cây, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, cá, dầu ô liu, hạt và đậu, có thể làm giảm viêm cũng như hỗ trợ cải thiện triệu chứng bệnh.
Các nhà khoa học đã phát hiện rằng, nữ giới mắc viêm khớp dạng thấp tuân thủ chế độ ăn kiểu Địa Trung Hải trong 6 tuần có khả năng giảm đau và cứng khớp vào buổi sáng tốt hơn so với người khác.
1.2 Axit béo omega-3
Axit béo omega-3 được xem là thành phần thiết yếu trong chế độ dinh dưỡng hỗ trợ điều trị bệnh. Loại chất béo này vốn có trong cá và các loại hạt, được chứng minh là có khả năng giảm đau sưng và cải thiện tình trạng cứng khớp do bệnh gây ra.
1.3 Các loại đậu
Hàm lượng chất xơ trong đậu có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa và giảm protein phản ứng C (CRP) - chỉ số phản ánh tình trạng viêm. Ngoài ra, protein từ đậu đóng vai trò then chốt trong việc duy trì cơ bắp quanh khớp khỏe mạnh.
Đậu đỏ, đậu thận và đậu cúc là những thực phẩm giàu dinh dưỡng, cung cấp folate, magie, sắt và kali, hỗ trợ tăng cường sức khỏe hệ miễn dịch cũng như tim mạch.
1.4 Bông cải xanh
Bông cải xanh cùng với các loại rau xanh như rau chân vịt, cải xoăn và cải Brussels chứa nhiều vitamin A và vitamin C có khả năng ngăn ngừa các gốc tự do, từ đó làm giảm mức độ nghiêm trọng của viêm khớp dạng thấp. Thêm vào đó, bông cải xanh cung cấp lượng canxi phong phú, giúp giữ cho xương và răng luôn khỏe mạnh.
1.5 Quả anh đào
Quả anh đào chứa anthocyanin - một chất chống oxy hóa mạnh mẽ. Chất này không chỉ giúp ngăn ngừa tổn thương từ các gốc tự do mà còn có khả năng làm giảm viêm.
Bên cạnh đó, anthocyanin cũng góp phần tạo nên màu sắc rực rỡ và bắt mắt cho quả anh đào. Hợp chất này cũng có mặt trong những loại trái cây có màu sắc tương tự như quả mâm xôi và việt quất.
1.6 Trái cây họ cam quýt
Vitamin C có nhiều trong cam, bưởi và chanh, giúp cải thiện hệ miễn dịch và giảm thiểu ảnh hưởng của các gốc tự do gây viêm.
1.7 Thực phẩm cho bệnh viêm khớp dạng thấp - Cá
Cá hồi, cá trích, cá mòi, cá thu, cá ngừ cùng với cá cơm đều là những nguồn cung cấp axit béo omega-3 phong phú. Omega-3 giúp giảm viêm và hỗ trợ sức khỏe tim mạch.
1.8 Quả hạch
Dầu hạt cải, quả óc chó và đậu nành là những loại thực phẩm cho bệnh viêm khớp dạng thấp vì cung cấp axit béo omega-3 có nguồn gốc từ thực vật, là thành phần thiết yếu trong chế độ ăn của người mắc bệnh này.
1.9 Trà xanh
Đây là một loại đồ uống bổ dưỡng, chứa polyphenol, chất chống oxy hóa giúp giảm viêm và ngăn chặn sự hủy hoại của sụn khớp. Các nghiên cứu cho thấy việc uống trà xanh có thể làm giảm các triệu chứng bệnh và nâng cao chất lượng cuộc sống.
1.10 Dầu oliu
Polyphenol có trong dầu oliu nguyên chất giúp cải thiện hiệu quả điều trị bệnh.
1.11 Ngũ cốc nguyên hạt
Ngũ cốc nguyên hạt là một yếu tố quan trọng trong chế độ ăn của bệnh nhân viêm khớp dạng thấp. Việc thay thế ngũ cốc chế biến sẵn bằng ngũ cốc nguyên hạt có thể giúp giảm mức CRP, tăng cường chất xơ, giúp người bệnh no lâu hơn và kiểm soát cân nặng hiệu quả, giảm áp lực cho các khớp.
1.12 Ớt đỏ
Ớt đỏ giàu vitamin C - một chất quan trọng không chỉ giúp tái tạo collagen mà còn là thành phần không thể thiếu trong cấu trúc của sụn, gân và dây chằng.
2. Người bị viêm khớp dạng thấp kiêng ăn gì?
Dưới đây là danh sách thực phẩm cho người bị viêm khớp dạng thấp kiêng ăn gì:
2.1 Thực phẩm chế biến sẵn
Thực phẩm chế biến sẵn thường chứa một lượng lớn muối, đường cùng chất béo có hại, dễ gây viêm và làm tăng cân. Chúng cũng có thể tác động xấu đến hệ tim mạch.
2.2 Thịt đỏ và thịt chế biến sẵn
Thịt đỏ và thịt đã qua chế biến không được khuyến nghị cho người bệnh vì chứa nhiều chất béo bão hòa, có thể làm gia tăng viêm nhiễm và gây hại cho sức khỏe tim mạch.
2.3 Đồ chiên
Thực phẩm chiên có xu hướng chứa axit béo omega-6 và chất béo bão hòa, gây viêm cũng như ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của tim.
2.4 Thực phẩm chứa gluten
Gluten - một loại protein có trong nhiều loại ngũ cốc phổ biến như lúa mì, lúa mạch đen và lúa mạch, được cho là có liên quan đến việc gia tăng các triệu chứng viêm ở những người mắc bệnh.
Để giảm thiểu tác động của gluten lên cơ thể, người bệnh viêm khớp dạng thấp nên hạn chế tối đa việc tiêu thụ các thực phẩm chứa gluten như bánh mì, bánh quy, bánh pizza, các loại mì ống, nước tương, bia và nhiều loại thực phẩm chế biến sẵn khác.
2.5 Đường tinh luyện và carbohydrate
Các loại thực phẩm chứa đường (chẳng hạn như bánh ngọt, kẹo và nước giải khát có đường) cùng với carbohydrate tinh chế (như bánh mì trắng, gạo trắng và mì ống trắng) có thể kích hoạt cơ thể sản sinh các hợp chất gây viêm.
Nghiên cứu trên 1.209 người trưởng thành từ 20 đến 30 tuổi cho thấy, những người tiêu thụ đồ uống chứa fructose 5 lần/tuần có nguy cơ mắc bệnh viêm khớp dạng thấp cao gấp 3 lần so với nhóm người hạn chế hoặc không dùng loại đồ uống này.
2.6 Chế phẩm từ sữa
Sữa và các sản phẩm từ sữa từ lâu đã được xem là nguồn cung cấp canxi và vitamin D dồi dào, cần thiết cho sức khỏe xương. Tuy nhiên, ít ai biết rằng chúng cũng có thể là tác nhân gây viêm, đặc biệt đối với những người mắc bệnh viêm khớp dạng thấp (RA).
Nguyên nhân là do chất béo bão hòa có trong sữa. Loại chất béo này có thể làm tăng tình trạng viêm trong cơ thể, từ đó khiến các triệu chứng của bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
2.7 Muối
Ăn quá nhiều muối không chỉ tác động đến huyết áp mà còn có khả năng gây viêm, đặc biệt là ở những bệnh nhân dùng steroid để điều trị bệnh.
2.8 Rượu và bia
Rượu và bia không tương thích với thuốc điều trị viêm khớp dạng thấp, điều này có thể dẫn đến tình trạng viêm.
3. Kết luận
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong sức khỏe của tất cả mọi người, không chỉ riêng những người bị viêm khớp dạng thấp. Thực phẩm cho bệnh viêm khớp dạng thấp đóng vai trò then chốt trong việc kiểm soát bệnh lý, giảm viêm, hỗ trợ sức khỏe khớp và cung cấp năng lượng cho cơ thể. Vì thế, hãy chọn các thực phẩm giàu omega-3, chất chống viêm, vitamin và khoáng chất để quá trình điều trị và hồi phục diễn ra nhanh chóng.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
