Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng là một trong những bệnh lý xương khớp phổ biến nhất tại Việt Nam cũng như trên toàn thế giới. Nhận biết sớm và điều trị kịp thời giúp người bệnh có thể duy trì cuộc sống bình thường và tránh các biến chứng nghiêm trọng. Bài viết dưới đây sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về các triệu chứng của bệnh và cách phòng ngừa hiệu quả.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ThS.BS Lê Dương Tiến - CK Nội cơ xương khớp, Khoa Khám bệnh & Nội khoa, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng. Bác sĩ đã có 20 kinh nghiệm làm chuyên môn về chuyên khoa Nội. Đặc biệt bác sĩ Tiến có nhiều năm kinh nghiệm về nội cơ xương khớp, thần kinh, nội tiết và tim mạch.
1. Tìm hiểu về bệnh thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng
Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng là một trong những dạng thoát vị đĩa đệm phổ biến nhất. Tình trạng này xảy ra khi lớp vòng sợi bên ngoài đĩa đệm bị rạn rách hoặc mất khả năng co giãn, khiến nhân nhầy bên trong tràn ra ngoài và chèn ép lên rễ thần kinh.
Thoát vị đĩa đệm cột sống thường xảy ra ở hai vị trí điển hình là cổ và thắt lưng, trong đó thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng phổ biến hơn. Đốt sống lưng dễ bị thoát vị nhất là L4 và L5 do phải chịu trọng tải của nửa trên cơ thể, đồng thời chịu áp lực lớn từ các hoạt động như cúi người và bê vác.
Thoát vị đĩa đệm cột sống được coi là một trong những bệnh lý xương khớp nguy hiểm nhất, không chỉ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng di chuyển và sinh hoạt của người bệnh mà còn có nguy cơ dẫn đến biến chứng teo cơ hoặc bại liệt hoàn toàn.
2. Các trường hợp thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng
2.1. Thoái hóa sinh học
Khi tuổi càng cao, tế bào sụn ngày càng thoái hóa, dẫn đến rối loạn và giảm khả năng tổng hợp các chất tạo sợi collagen, mucopolysaccharide. Khi đến khoảng 30 tuổi, cơ thể bắt đầu có những dấu hiệu thoái hóa về cấu trúc và hình thái của đĩa đệm, dẫn đến nguy cơ thoát vị đĩa đệm.
2.2. Thoái hóa bệnh lý
Thoát vị đĩa đệm ở cột sống có thể do các yếu tố di truyền, miễn dịch và chuyển hóa trong cơ thể. Những nguyên nhân này thường khó phát hiện và kiểm soát.
2.3. Chấn thương
Các yếu tố chấn thương cấp tính như tai nạn giao thông, ngã từ trên cao, vận động thể thao quá mức hoặc vi chấn thương do thay đổi tư thế đột ngột, mang vác quá sức... cũng là nguyên nhân dẫn đến bệnh.
2.4. Tư thế sinh hoạt, làm việc sai cách
Thoát vị đĩa đệm có thể hình thành khi có tải trọng bất thường trên cơ chế bình thường, tải trọng bất thường trên cơ chế bất thường hoặc tải trọng bình thường trên cơ chế bất thường.
3. Các triệu chứng phổ biến
3.1. Đau tại vị trí thoát vị
Thoát vị đĩa đệm ở cột sống thắt lưng gây ra những cơn đau buốt ở vùng lưng, có thể lúc âm ỉ, lúc dữ dội và thường tái phát theo từng đợt, đặc biệt khi người bệnh lao động nặng.
Ngoài ra, người bệnh có thể cảm thấy tê giống như kiến bò từ vùng mông, lan dần ra sau hoặc một bên chân. Cơn đau dây thần kinh tọa và cơn đau tăng lên khi ngồi, hắt hơi hoặc ho.
3.2. Rối loạn cảm giác
Thoát vị đĩa đệm kèm theo tình trạng chèn ép dây thần kinh có thể dẫn đến mất cảm giác nóng lạnh, rối loạn dinh dưỡng da, mất phản xạ gân xương và giảm nhiệt độ cơ thể.
3.3. Hội chứng rễ thần kinh
Tình trạng ngứa ran, đau buốt, tê bì và cảm giác nóng xuất hiện ở khu vực mà rễ thần kinh bị tổn thương chi phối.
3.4. Hạn chế vận động
Bệnh nhân cảm thấy lưng cứng, gặp khó khăn khi cúi, ngửa, đứng, ngồi và đi lại. Mức độ hạn chế vận động càng lớn, càng cho thấy tình trạng chèn ép nặng hơn.
3.5. Teo cơ, yếu liệt
Cơn đau do bệnh gây ra khiến người bệnh ngại vận động, dẫn đến việc các cơ không được hoạt động trong thời gian dài, gây teo cơ, teo chân và khó khăn trong việc di chuyển.
3.6. Các triệu chứng khác
- Cơ thể mệt mỏi, chán ăn, mất ngủ.
- Có thể kèm theo sốt và gầy sút.
- Suy giảm chức năng tình dục.
- Căng cơ hoặc chuột rút ở vùng thắt lưng.
Ngoài ra, bệnh nhân có thể gặp tình trạng mất kiểm soát bàng quang và ruột, tuy nhiên triệu chứng này rất hiếm khi xảy ra.
4. Nguy cơ bại liệt do thoát vị đĩa đệm ở cột sống thắt lưng
Nếu gặp các triệu chứng kể trên hoặc thuộc nhóm có yếu tố và nguy cơ cao mắc bệnh, bệnh nhân nên sớm đi khám bác sĩ để phát hiện kịp thời hoặc tìm hiểu rõ vấn đề sức khỏe.
Bệnh nhân nếu phát hiện và điều trị muộn có nguy cơ gặp biến chứng bại liệt không thể phục hồi.
5. Cách phòng ngừa
Việc phòng ngừa thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng khi còn trẻ là một điều rất cần thiết. Dưới đây là một số biện pháp phòng tránh bệnh hiệu quả:
- Luyện tập các bài tập thái cực quyền, bơi lội, đi bộ hoặc yoga để tăng cường sự dẻo dai cho các khớp.
- Duy trì cân nặng ở mức hợp lý.
- Khi làm việc cần duy trì tư thế ngồi thẳng lưng và đứng dậy đi lại sau khoảng 1 đến 2 giờ.
- Tránh mang vác vật nặng quá sức.
- Bổ sung canxi, vitamin D, Glucosamine và Chondroitin vào chế độ ăn hàng ngày để khớp khỏe mạnh.
- Hạn chế rượu bia, không hút thuốc hoặc dùng chất kích thích khác.
- Tuân thủ kiểm tra sức khỏe định kỳ.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
