Trào ngược dạ dày thực quản tái phát là một tình trạng khó điều trị triệt để và gây ra những tác động không tốt đến sức khỏe của người bệnh. Bệnh có thể dễ dàng tái phát cho nhiều nguyên nhân như chủ quan khi mắc bệnh ở giai đoạn đầu, nhầm lẫn với các bệnh khác,... Để ngăn chặn triệt để, người bệnh cần hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh để có biện pháp phòng ngừa bệnh đúng.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của Bác sĩ Đơn nguyên Nội Tiêu hóa – Nội soi, Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.
1. Tìm hiểu về bệnh
Trào ngược dạ dày thực quản (trào ngược axit) xảy ra khi dịch vị từ dạ dày trào ngược lên thực quản gây kích ứng và viêm. Trong đó, bệnh sẽ có các biểu hiện như:
- Đắng miệng, ợ nóng, ợ chua.
- Viêm họng, đau rát họng.
- Viêm dây thanh hoặc phù nề dây thanh, ho mãn tính, khàn giọng.
- Vướng nghẹn ở cổ, nhiều đờm, rát cổ, đau tức ngực, cơn đau lan ra sau lưng và 2 cánh tay,...
Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh sẽ dẫn đến nhiều biến chứng bao gồm viêm họng mạn tính, viêm thanh quản, viêm phế quản, loét thực quản, hẹp thực quản, bệnh Barrett thực quản và thậm chí có nguy cơ gây ung thư thực quản. Đặc biệt, quá trình điều trị thường gặp nhiều khó khăn do bệnh có tỷ lệ tái phát cao.
2. Tại sao trào ngược dạ dày thực quản tái phát?
2.1 Bệnh nhân chủ quan khi mắc bệnh ở giai đoạn đầu
Niêm mạc thực quản có khả năng phục hồi về trạng thái bình thường và khả năng tái phát sẽ giảm nếu bệnh được điều trị sớm. Tuy nhiên, các triệu chứng ban đầu như ợ chua và ợ hơi cũng có thể xuất hiện ở những người hoàn toàn khỏe mạnh, đặc biệt sau khi ăn no hoặc khi nằm, nên thường dễ bị bỏ qua. Do đó, nhiều người bệnh chỉ đến điều trị khi tình trạng bệnh đã nghiêm trọng. Lúc này, việc điều trị gặp nhiều khó khăn và khả năng tái phát cao.
2.2 Triệu chứng của bệnh dễ gây nhầm lẫn với các bệnh lý khác
Các biểu hiện như ho, khàn tiếng, đau họng, đau tức ngực và khó nuốt… sẽ xuất hiện khi bệnh tiến triển nặng hơn. Trong trường hợp này, nhiều người bệnh lại hiểu nhầm rằng bản thân bị các bệnh lý hô hấp như viêm họng, viêm thanh quản hoặc đau tim.
Hơn nữa, triệu chứng bệnh sẽ không giảm nếu người bệnh không khám do chủ quan hoặc lựa chọn phương pháp điều trị không phù hợp với căn nguyên của bệnh Ngoài ra, khi có các tác nhân gây kích thích, tình trạng trào ngược axit sẽ có nguy cơ tái phát.

2.3 Ăn uống, sinh hoạt không điều độ
Thói quen ăn uống và làm việc không điều độ của người bệnh cũng có thể là nguyên nhân gây ra tình trạng trào ngược dạ dày thực quản tái phát, cụ thể như sau:
- Sử dụng thực phẩm quá nóng, quá lạnh hoặc đồ chua cay;
- Ăn muộn vào buổi tối hoặc ăn đêm;
- Không ăn đúng bữa hoặc thường xuyên bỏ bữa;
- Vận động mạnh hoặc nằm ngay sau khi ăn;
- Thức khuya thường xuyên;
- Hút thuốc lá, uống bia, rượu và cà phê;
- Tình trạng lo âu và căng thẳng thần kinh thường xuyên.
2.4 Các thuốc giảm tiết axit không có tác dụng lâu dài
Để giảm nhanh các triệu chứng, người bệnh thường được kê thuốc chống tiết axit, các thuốc ức chế bơm proton và thuốc đối kháng H2 do các loại thuốc này có khả năng ngăn chặn sự tiết axit dạ dày.
Các loại thuốc này có một điểm hạn chế là chỉ giảm lượng axit dạ dày trong thời gian ngắn. Nếu người bệnh tiếp tục sinh hoạt không điều độ sau khi ngừng thuốc, các triệu chứng có thể quay trở lại dẫn đến tình trạng trào ngược dạ dày.

2.5 Ảnh hưởng của thời tiết
Mùa thu và đông là thời điểm mà bệnh thường tái phát. Thời tiết lạnh chính là nguyên nhân khiến độ dày của lớp chất nhầy bảo vệ niêm mạc giảm, từ đó làm cho dạ dày dễ bị tác động và tổn thương.
Ngoài ra, sự xuất hiện của không khí lạnh còn làm gia tăng lượng histamin trong máu và kích thích tiết axit dạ dày dẫn đến co bóp mạnh ở dạ dày. Tình trạng này khiến cho những người bị viêm loét dạ dày dễ gặp phải cơn đau bụng tái phát. Hơn nữa, các triệu chứng ợ hơi, ợ nóng và đầy bụng cũng gia tăng ảnh hưởng đến cuộc sống và công việc.
3. Biện pháp ngăn chặn nguy cơ tái phát trào ngược dạ dày thực quản
- Khi xuất hiện các triệu chứng đầu tiên cảnh báo bệnh như ợ hơi, ợ chua, ợ nóng, hoặc khó nuốt, người bệnh nên đi khám sức khỏe ngay để phát hiện bệnh sớm và điều trị hiệu quả.
- Tránh tình trạng dạ dày quá đói hoặc quá no bằng cách ăn uống điều độ, chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày và đảm bảo đa dạng các thành phần dinh dưỡng.
- Hạn chế ăn đồ chua và cay, đồng thời giảm bớt thói quen thức khuya và ăn khuya. Ngoài ra, người bệnh không nên nằm hoặc vận động ngay sau khi ăn.
- Tránh xa khói thuốc lá, hạn chế uống rượu bia hoặc cà phê;
- Giữ ấm cơ thể trong những ngày trời trở lạnh;
- Giữ tinh thần luôn ở trạng thái thoải mái, lạc quan, hạn chế stress;
- Để cải thiện sức đề kháng và tăng cường khả năng thích ứng của cơ thể trước sự thay đổi của thời tiết, người bệnh hãy nâng cao việc tập luyện và rèn luyện sức khỏe.
- Bắt đầu sử dụng thuốc từ sớm, tuân thủ đúng liều lượng và thời gian mà bác sĩ đã chỉ định.

Nếu bệnh được chẩn đoán và phát hiện sớm, điều trị triệt để và người bệnh có lối sống khoa học thì việc ngăn ngừa trào ngược dạ dày thực quản tái phát là hoàn toàn khả thi.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.