Thuốc Temazepam là thuốc an thần kê đơn, được chỉ định giảm căng thẳng trước khi phẫu thuật, quản lý chứng mất ngủ. Để đảm bảo hiệu quả sử dụng thuốc Temazepam, người bệnh cần tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa, đồng thời tham khảo thêm nội dung thông tin về tác dụng thuốc Temazepam trong bài viết dưới đây.
1. Thuốc Temazepam công dụng là gì?
1.1. Thuốc Temazepam là thuốc gì?
Thuốc Temazepam thuộc nhóm thuốc an thần gây ngủ.
Thuốc Temazepam được bào chế dưới dạng:
- Viên nén tròn, màu trắng hàm lượng 10 mg, 20 mg
- Viên nang hàm lượng 7,5 mg, 10 mg, 15 mg, 20 mg và 30 mg
- Dung dịch uống hàm lượng 10 mg/5ml
Thuốc khuyến cáo sử dụng cho người trưởng thành.
1.2. Thuốc Temazepam có tác dụng gì?
Temazepam có đặc tính thôi miên/ an thần và giải lo âu. Do đó, nó được sử dụng để thư giãn cơ bắp và an thần hệ thần kinh trung ương.
Thuốc được bác sĩ kê đơn sử dụng trong các trường hợp:
- Chỉ điều trị ngắn hạn chứng mất ngủ nghiêm trọng, tàn tật hoặc khiến cá nhân bị căng thẳng tột độ, đặc biệt đối với những bệnh nhân kéo dài tác dụng thôi miên là điều không mong muốn.
- Tiền mê trước các thủ thuật tiểu phẫu và thăm dò.
Chống chỉ định:
- Bệnh nhân bị dị ứng với thành phần hoạt chất chính Temazepam hay bất cứ thành phần tá dược nào của thuốc.
- Suy phổi cấp; ức chế hô hấp nặng, ngưng thở khi ngủ (nguy cơ suy hô hấp thêm) hoặc ức chế thần kinh trung ương
- Tăng nhãn áp góc hẹp cấp tính (do tác dụng kháng cholinergic của temazepam)
- Trạng thái sợ hãi hoặc ám ảnh; rối loạn tâm thần mãn tính
- Trạng thái lo lắng nhẹ
- Suy gan nặng (có thể dẫn đến bệnh não. Thời gian bán thải của temazepam có thể kéo dài)
- Suy hô hấp thần kinh cơ kể cả bệnh nhược cơ (tình trạng có thể trầm trọng hơn)
- Phụ nữ trong thời kỳ cho con bú
- Trẻ em từ 18 tuổi trở xuống
- Temazepam không nên được sử dụng một mình trong bệnh trầm cảm hoặc lo âu kèm theo trầm cảm (có thể thúc đẩy hành vi tự sát).
2. Cách sử dụng của thuốc Temazepam
2.1. Cách dùng thuốc Temazepam
- Thuốc Temazepam dùng đường uống, uống nguyên viên thuốc với cốc nước lọc, không bẻ hay nghiền vụn viên thuốc.
- Uống thuốc vào khoảng thời gian chuẩn bị đi ngủ để thuốc phát huy được tác dụng.
- Dùng thuốc theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ, phải có giám sát y tế chặt chẽ, dùng với liều thấp nhất có thể đạt được hiệu quả và dùng trong thời gian ngắn nhất có thể (không quá 4 tuần).
- Cần điều trị giảm dần, không khuyến cáo sử dụng lâu dài, điều trị tiếp theo cần được đánh giá lâm sàng
2.2. Liều dùng của thuốc Temazepam
Điều trị mất ngủ
Người lớn:
- 10-20mg trước khi đi ngủ. Một liều 20 mg sẽ phù hợp với hầu hết bệnh nhân.
- Trong những trường hợp nghiêm trọng, liều lượng này có thể tăng lên 30-40mg ở những bệnh nhân không đáp ứng với liều thấp hơn.
Người già , suy nhược hoặc những người mắc bệnh mạch máu não, suy gan/ suy thận:
- 5mg trước khi đi ngủ. Có thể tăng lên 10 mg hoặc 20 mg trong trường hợp nghiêm trọng.
Chuẩn bị trước tiểu phẫu hay phẫu thuật
Người lớn:
- Liều bình thường là 20-40 mg, 30 phút đến 1 giờ trước khi làm thủ thuật. Người cao tuổi và bệnh nhân mắc bệnh mạch máu não
- Nên giảm liều xuống có thể bằng một nửa liều người lớn bình thường (10-20 mg, 1 giờ trước khi làm thủ thuật). Nên tránh dùng thuốc ở người cao tuổi vì họ có nguy cơ bị mất điều hòa và lú lẫn. Có thể dẫn đến té ngã và chấn thương.
Xử lý khi quên liều:
- Thuốc gây ngủ nên có rất ít trường hợp xảy ra quên liều. Nếu quên cần uống ngay thuốc khi nhớ ra.
Xử trí khi quá liều:
- Triệu chứng quá liều: Mờ mắt, thay đổi trong ý thức, hoang mang, phản xạ giảm hoặc không có, khó thở, thở không đều, chóng mặt, ngất xỉu hoặc choáng váng khi đứng dậy đột ngột, mất ý thức, buồn ngủ bất thường, mệt mỏi hoặc suy nhược bất thường, suy hô hấp, rung giật nhãn cầu
- Xử trí: Sau khi uống quá liều Benzodiazepin nên dùng than hoạt tính để giảm hấp thu. 50g cho người lớn và 10-15g cho trẻ em nếu họ đã uống hơn 1mg/kg trong vòng 1 giờ, miễn là bệnh nhân không quá buồn ngủ. Theo dõi chức năng hô hấp và tim mạch
3. Lưu ý khi dùng thuốc Temazepam
- Không dùng thuốc Temazepam khi đã hết hạn sử dụng trên bao bì, thuốc bị đổi màu, nấm mốc, có mùi lạ.
- Đừng ngừng sử dụng Temazepam mà không được sự đồng ý của bác sĩ điều trị. Bạn sẽ uống giảm dần số lượng đang sử dụng trước khi ngừng hoàn toàn. Điều này có thể giúp ngăn ngừa tình trạng của bạn trở nên tồi tệ hơn và giảm khả năng xảy ra các triệu chứng cai nghiện, bao gồm co giật, ảo giác, đau bụng hoặc co thắt cơ, run hoặc hành vi bất thường.
- Nguyên nhân gây mất ngủ nên được xác định trước khi sử dụng Temazepam và không nên sử dụng Temazepam để điều trị bước đầu cho bệnh tâm thần.
- Các phản ứng phản vệ nghiêm trọng và dạng phản vệ, bao gồm cả các trường hợp sốc phản vệ gây tử vong hiếm gặp, đã được báo cáo ở những bệnh nhân dùng Temazepam. Các trường hợp phù mạch liên quan đến lưỡi, thanh môn hoặc thanh quản đã được báo cáo ở bệnh nhân sau khi dùng liều đầu tiên hoặc liều tiếp theo của thuốc ngủ an thần, bao gồm cả Temazepam.
- Thời gian điều trị nên càng ngắn càng tốt tùy thuộc vào chỉ định, nhưng không được quá 4 tuần đối với chứng mất ngủ, bao gồm cả quá trình giảm dần. Không nên mở rộng quá các khoảng thời gian này mà không đánh giá lại tình hình của bệnh nhân.
- Giới hạn dung nạp ở những bệnh nhân có thay đổi thực thể ở não (đặc biệt là xơ cứng động mạch) hoặc suy tim, hô hấp có thể rất rộng; phải cẩn thận trong việc điều chỉnh liều lượng với những bệnh nhân như vậy.
- Hiệu quả an thần gây ngủ có thể mất sau khi sử dụng lặp đi lặp lại trong một vài tuần.
- Cần thận trọng ở những bệnh nhân mắc bệnh thận hoặc gan mãn tính (thời gian bán thải của Temazepam có thể kéo dài). Thuốc an thần cho bệnh nhân xơ gan có thể dẫn đến bệnh não.
- Nếu sự phụ thuộc về thể chất đã phát triển, việc ngừng điều trị đột ngột sẽ dẫn đến các triệu chứng cai nghiện. Chúng bao gồm đau đầu, đau cơ, lo lắng cực độ, căng thẳng, bồn chồn, bối rối và khó chịu, rối loạn giấc ngủ, tiêu chảy và thay đổi tâm trạng.
- Các triệu chứng cai nghiện sẽ tồi tệ hơn ở những bệnh nhân đã từng nghiện rượu hoặc các chất gây nghiện khác trong quá khứ, nhưng có thể xảy ra sau khi ngừng điều trị đột ngột ở những bệnh nhân đang dùng liều điều trị bình thường trong một thời gian ngắn.
- Các phản ứng như bồn chồn, kích động, khó chịu, hung hăng, phấn khích, bối rối, ảo tưởng, giận dữ, ác mộng, ảo giác, rối loạn tâm thần, hành vi không phù hợp và các tác động hành vi bất lợi khác có thể xảy ra. Những phản ứng này có nhiều khả năng xảy ra ở người già và trẻ em, vậy nên hết sức thận trọng khi kê đơn thuốc benzodiazepin cho bệnh nhân rối loạn nhân cách. Nếu chúng xảy ra, nên ngừng điều trị.
- Tránh sử dụng thường xuyên ở phụ nữ mang thai (nguy cơ mắc các triệu chứng cai nghiện ở trẻ sơ sinh); chỉ sử dụng nếu có chỉ định rõ ràng như kiểm soát cơn động kinh (liều cao trong thời kỳ cuối thai kỳ hoặc chuyển dạ có thể gây hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh, hạ huyết áp và suy hô hấp)
- Thuốc ảnh hưởng đến khả năng tập trung và có thể gây ngủ gật, mệt mỏi nên hạn chế lái xe hay vận hành máy móc trong thời gian dùng thuốc.
4. Tác dụng phụ của thuốc Temazepam
- Khi bắt đầu điều trị, bệnh nhân có thể buồn ngủ và choáng váng vào ngày hôm sau; nhầm lẫn và mất điều hòa (đặc biệt là ở người cao tuổi); mất trí nhớ có thể xảy ra và sự phụ thuộc. Giảm sự tỉnh táo, chóng mặt, mệt mỏi, yếu cơ, tê liệt cảm xúc, nhìn đôi, ức chế hô hấp hoặc nói lắp. Chúng thường sẽ biến mất khi tiếp tục điều trị.
- Hiếm gặp hơn là nhức đầu, chóng mặt, hạ huyết áp, thay đổi tiết nước bọt, rối loạn thị giác, loạn vận ngôn, run, tiểu không tự chủ, bí tiểu, rối loạn máu, vàng da, mơ/ác mộng sống động, ngủ không yên, đánh trống ngực, thay đổi ham muốn tình dục, phản ứng da, an thần, suy nhược cơ khô miệng và rối loạn tiêu hóa.
- Các phản ứng phản vệ nghiêm trọng và dạng phản vệ, bao gồm cả các trường hợp sốc phản vệ gây tử vong hiếm gặp, đã được báo cáo ở những bệnh nhân dùng temazepam. Chứng trầm cảm có từ trước có thể được phát hiện trong quá trình điều trị bằng Temazepam. Rối loạn tạo máu và tăng men gan thỉnh thoảng cũng được báo cáo xảy ra. Nếu bất kỳ tác dụng nào trong số này xảy ra, nên ngừng điều trị.
- Các hiệu ứng khác, bao gồm ảo tưởng, ảo giác, rối loạn tâm thần, khó chịu và bồn chồn, kích động, hung hăng, ác mộng và giận dữ hoặc hành vi không phù hợp khác và các tác động hành vi bất lợi khác cũng đã được báo cáo xảy ra. Chúng có nhiều khả năng xảy ra ở người già và trẻ em. Nếu bất kỳ tác dụng nào trong số này xảy ra, nên ngừng điều trị.
Tác dụng phụ khi ngừng điều trị đột ngột:
- Trầm cảm, lo âu, nhức đầu, chóng mặt, suy giảm tập trung, ù tai, chán ăn, run, rối loạn tri giác, buồn nôn, nôn, đau quặn bụng, đánh trống ngực, tăng huyết áp tâm thu nhẹ, nhịp tim nhanh, hạ huyết áp tư thế đứng, sợ ánh sáng, tăng thính lực, lú lẫn, căng thẳng, hồi hộp, khó chịu, đổ mồ hôi,mất ngủ hồi phục và tiêu chảy đã được báo cáo sau khi ngừng điều trị với Temazepam đột ngột.
- Trong một số ít trường hợp, việc ngừng thuốc sau khi dùng quá liều có thể tạo ra trạng thái lú lẫn, biểu hiện loạn thần và co giật. Giấc ngủ bị gián đoạn với những giấc mơ sống động có thể kéo dài vài tuần sau khi cai nghiện.
5. Tương tác thuốc Temazepam
Rượu: Không nên dùng Temazepam cùng với rượu.
Natri oxybate: Tránh sử dụng đồng thời (tăng tác dụng của natri oxybate).
Thuốc gây nghiện: Việc sử dụng đồng thời các loại thuốc an thần như Benzodiazepine hoặc các loại thuốc liên quan như Temazepam với opioid làm tăng nguy cơ ức chế hô hấp, an thần, hôn mê và tử vong do tác dụng ức chế thần kinh trung ương cộng lại. Nên hạn chế việc sử dụng đồng thời.
Thuốc tác dụng đến hệ thần kinh trung ương: Tăng cường tác dụng ức chế trung tâm có thể xảy ra nếu temazepam được kết hợp với các loại thuốc như thuốc an thần kinh, thuốc chống loạn thần, thuốc an thần, thuốc giải lo âu/thuốc an thần, sản phẩm chống động kinh, thuốc giảm đau gây ngủ, thuốc chống trầm cảm, MAOI, thuốc ngủ, thuốc kháng histamine an thần thuốc giảm đau, thuốc gây mê, thuốc an thần. Người cao tuổi có thể yêu cầu giám sát đặc biệt.
Thuốc chống động kinh: Khi sử dụng đồng thời, tác dụng phụ và độc tính có thể rõ ràng hơn, đặc biệt với hydantoin (ví dụ phenytoin) và/hoặc barbiturate. Do vậy đòi hỏi bác sĩ phải cẩn thận hơn trong việc điều chỉnh liều lượng trong giai đoạn điều trị ban đầu.
Thuốc giảm đau gây nghiện: Tăng cường hưng phấn có thể dẫn đến tăng sự phụ thuộc tâm lý.
Các loại thuốc khác tăng cường tác dụng an thần của Temazepam: Cisapride, Nabilone, Lofexidine, Disulfiram, Tizanidine và các thuốc giãn cơ Baclofen; Hợp chất ảnh hưởng đến các men gan, các chất ức chế làm giảm độ thanh thải và có thể làm tăng tác dụng của các chất gây cảm ứng benzodiazepin.
Thuốc thuốc giãn mạch, hạ huyết áp và thuốc lợi tiểu: Tăng cường tác dụng hạ huyết áp với thuốc ức chế men chuyển, thuốc chẹn alpha, thuốc đối kháng thụ thể angiotensin-II, thuốc chẹn kênh canxi, thuốc chẹn tế bào thần kinh adrenergic, thuốc chẹn beta, moxonidine, nitrat, hydralazine, minoxidil, natri nitroprusside và thuốc lợi tiểu.
Theophylin: Có thể giảm tác dụng của Temazepam.
Thuốc kháng virus: Sử dụng đồng thời Zidovudine với các thuốc benzodiazepin có thể làm giảm độ thanh thải của Zidovudine.
Clozapin: Báo cáo về trụy tim-hô hấp.
Các hợp chất ức chế một số enzym gan (đặc biệt là cytochrom P450): Có thể tăng cường hoạt động của các thuốc benzodiazepin.
6. Cách bảo quản thuốc Temazepam
- Thời gian bảo quản thuốc Temazepam là 2 năm kể từ ngày sản xuất trong bao bì gốc.
- Thuốc cần được bảo quản ở nơi mát khô, tránh những nơi ẩm mốc, nhiệt độ phù hợp dưới 25 độ C, độ ẩm không vượt quá 75%.
- Tránh để ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp vào vỉ thuốc vì có thể làm biến đổi hoạt tính ảnh hưởng đến tác dụng của thuốc.
- Tránh xa tầm tay trẻ em, không cho trẻ chơi đùa vì có thể nuốt phải thuốc gây nguy hiểm.
Trên đây là toàn bộ thông tin về thuốc Temazepam, người bệnh cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, tham khảo ý kiến của bác sĩ/ dược sĩ trước khi dùng. Lưu ý, Temazepam là thuốc kê đơn, người bệnh cần sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không được tự ý điều trị tại nhà.