Những người mắc chứng rối loạn lo âu xã hội (SAD) rất sợ hãi trước các tình huống xã hội và hoạt động đông người vì sợ bị xấu hổ, sỉ nhục hoặc bị đánh giá tiêu cực. Cho dù bạn chỉ sợ một loại tình huống (chẳng hạn như nói trước đám đông) hay hầu hết các tình huống xã hội khác, chứng lo âu xã hội có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của bạn.
1. Các dấu hiệu của chứng rối loạn lo âu xã hội
Nếu bạn sợ hãi trước các tình huống xã hội, nỗi sợ hãi xã hội có thể biểu hiện với một loạt các triệu chứng, bao gồm:
- Tránh những địa điểm hoặc tình huống xã hội nhất định
- Tránh giao tiếp bằng mắt
- Đỏ mặt
- Cảm thấy sợ rằng mọi người sẽ đánh giá bạn
- Cảm thấy buồn nôn hoặc đau bụng
- Cảm thấy rất tự giác
- Tim đập nhanh
- Hai tay nắm chặt vào nhau
- Hụt hơi
- Đổ mồ hôi
Ngoài việc sợ hãi trước mọi người, những người mắc chứng lo âu xã hội thường sợ người khác nhận thấy sự lo lắng của họ. "Nỗi sợ hãi của sự sợ hãi" hoặc chu kỳ hoảng sợ phát triển có thể khó thoát khỏi tự bạn.
>>> Xem thêm: Các triệu chứng do rối loạn lo âu gây nên
2. Nguyên nhân gây nên chứng rối loạn lo âu xã hội
Chúng tôi không biết lý do chính xác tại sao một số người phát triển chứng rối loạn lo âu xã hội trong khi với những người khác thì không xảy ra hiện tượng này. Nghiên cứu cho thấy rằng nó có thể là sự kết hợp của các yếu tố di truyền và môi trường của người đó.
Các nhà khoa học đã phát hiện ra các biến thể gen cụ thể có khả năng liên quan đến chứng lo âu xã hội. Hy vọng rằng hiểu được những biến thể này có thể giúp họ xác định nguyên nhân của rối loạn.
Nếu bạn mắc chứng rối loạn lo âu xã hội, bạn sẽ không thể xác định nỗi sợ hãi của mình về mọi người chỉ vì một nguyên nhân duy nhất. Tuy nhiên, bạn có thể nhớ một sự kiện gây ra, chẳng hạn như bị xấu hổ trước một nhóm hoặc bị cha mẹ gay gắt hoặc phê bình khiển trách ở nơi công cộng. Đối với một số người, kỹ năng xã hội kém phát triển có thể là một yếu tố góp phần vào chứng lo âu xã hội của họ.
Tại sao bạn sợ một số tình huống mà không phải những tình huống khác?
Mỗi người mắc chứng rối loạn lo âu xã hội sẽ có những nỗi sợ hãi riêng của họ, nghĩa là những tình huống xã hội cụ thể mà họ sợ hãi sẽ khác nhau ở mỗi người mắc chứng rối loạn này sang người khác.
Một số người có những lo lắng rất hạn hẹp, chẳng hạn như chỉ sợ nói trước đám đông. Loại lo âu xã hội này thường ít mãn tính và nghiêm trọng hơn so với những người sợ hãi hầu hết các tình huống xã hội và hoạt động.
3. Chẩn đoán chứng rối loạn lo âu xã hội
Nếu bạn nghĩ rằng bạn có thể mắc chứng lo âu xã hội, bạn có thể đánh giá nỗi sợ hãi của mình đối với mọi người và cố gắng xác định xem liệu nó có thể phản ánh một chứng rối loạn sức khỏe tâm thần tiềm ẩn hay không. Những câu hỏi sau đây có thể giúp bạn bắt đầu đánh giá sự lo lắng của mình và giúp bạn quyết định xem bạn có thể có lợi khi tìm cách điều trị hay không:
- Nỗi sợ hãi của bạn về mọi người đã xảy ra bao lâu rồi? Nó có thay đổi hay không đổi giữa các tình huống và con người không?
- Nỗi sợ hãi về mọi người cản trở cuộc sống hàng ngày của bạn đến mức nào? Bạn đã từng bỏ lớp hoặc mất việc vì nỗi sợ hãi này chưa? Liệu nỗi sợ có theo bạn trong suốt cuộc sống hàng ngày của bạn không?
- Bạn tự nhận thấy rằng mình là người hướng nội hay hướng ngoại?
Trong khi cả người hướng nội (những người thu thập năng lượng bằng cách ở một mình) và người hướng ngoại (những người có được năng lượng từ việc ở bên người khác) đều có thể mắc chứng lo âu xã hội, thì những người hướng nội có thể bị nhầm là lo lắng về xã hội.
Nếu bạn thấy rằng các tình huống xã hội hoặc hiệu suất có thể làm cho bạn cảm thấy kiệt sức nhưng chúng không gây ra cho bạn sự lo lắng đặc biệt, có thể là bạn chỉ đơn giản là muốn có nhiều thời gian ở một mình. Vì tình trạng lo lắng quá phổ biến và ảnh hưởng đến phụ nữ với tỷ lệ gấp đôi nam giới, các chuyên gia hiện khuyến cáo rằng tất cả phụ nữ từ 13 tuổi trở lên nên kiểm tra lo lắng như một phần của các dịch vụ chăm sóc sức khỏe phòng ngừa định kỳ. Nếu bạn nhận thấy rằng các tình huống xã hội khiến bạn lo lắng, ảnh hưởng đến các khía cạnh khác nhau trong cuộc sống của bạn, hãy nói chuyện với bác sĩ hoặc chuyên gia sức khỏe tâm thần của bạn.
Trong quá trình đánh giá của bạn, bác sĩ sẽ xem xét bệnh sử, khám sức khỏe và có thể tiến hành các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm để giúp loại trừ các tình trạng y tế có thể góp phần vào các triệu chứng của bạn. Sau đó, bác sĩ có thể chẩn đoán rối loạn lo âu xã hội nếu các triệu chứng của bạn đáp ứng tiêu chuẩn chẩn đoán DSM-5 cho tình trạng này.
4. Điều trị chứng rối loạn lo âu xã hội
Nếu các triệu chứng ảnh hưởng đến hoạt động hàng ngày của bạn hoặc gây căng thẳng, điều quan trọng là bạn phải làm việc với chuyên gia chăm sóc sức khỏe tâm thần. Bác sĩ có thể giúp phát triển một kế hoạch điều trị phù hợp với bạn.
Những người bị rối loạn lo âu xã hội không phải lúc nào cũng cần dùng thuốc, nhưng chứng rối loạn này thường được điều trị bằng liệu pháp, thuốc hoặc cả hai.
Thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI) là loại thuốc được lựa chọn đầu tiên được sử dụng để điều trị chứng rối loạn lo âu xã hội. Khi kết hợp với liệu pháp trò chuyện, chẳng hạn như liệu pháp hành vi nhận thức (CBT) hoặc liệu pháp chấp nhận và cam kết (ACT), tỷ lệ điều trị thành công là rất tốt.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: verywellmind.com
