Rối loạn dạng cơ thể là tình trạng rối loạn về suy nghĩ và hành vi tâm thần. Do đó, việc điều trị khỏi hay không phụ thuộc vào tâm lý của người bệnh. Người có tâm lý vững vàng sẽ biết cách không để bệnh tái phát và ngược lại.
1. Đặc điểm của BDD
Rối loạn dạng cơ thể (BDD) là một rối loạn đặc trưng bởi các mối bận tâm dai dẳng về một vài khuyết điểm không có thật hoặc khuyết điểm nhỏ liên quan đến ngoại hình của một người.
Người bị BDD thường cảm nhận thái quá về những khuyết điểm trên cơ thể họ như tóc, da, mũi, ngực, bụng. Đối với người bị BDD, hình thức là rất quan trọng, việc xảy ra các sự cố về ngoại hình thường gây ra cảm giác đau khổ về mặt cảm xúc và một số khó khăn trong các hoạt động thường ngày. BDD xảy ra nhiều nhất ở lứa tuổi thanh - thiếu niên, mức độ ảnh hưởng ở nam và nữ là như nhau.
Nguyên nhân gây ra BDD không rõ ràng, nhưng một số yếu tố sinh học và môi trường sống có thể góp phần vào sự phát triển của bệnh, bao gồm khuynh hướng di truyền, các yếu tố sinh học thần kinh như rối loạn hormone serotonin trong não, đặc điểm tính cách và trải nghiệm cuộc sống (ví dụ như ngược đãi trẻ em, sang chấn tình dục, bị lạm dụng).
2. Chẩn đoán
Sau khi chẩn đoán loại trừ một số bệnh lý khác, bác sĩ sẽ giới thiệu bạn đến chuyên khoa tâm thần để đánh giá thêm.
Chẩn đoán rối loạn dạng cơ thể thường dựa trên:
- Bài kiểm tra tâm lý đánh giá các yếu tố rủi ro, suy nghĩ, cảm xúc và hành vi liên quan đến hình ảnh tiêu cực về ngoại hình
- Tiền sử bệnh của bạn, gia đình, xã hội
- Các triệu chứng được liệt kê trong cuốn Cẩm nang chẩn đoán và thống kê rối loạn tâm thần DSM-5 được xuất bản bởi Hiệp hội tâm thần Hoa Kỳ.
3. Điều trị
Điều trị rối loạn dạng cơ thể thường bao gồm sự kết hợp giữa liệu pháp hành vi nhận thức và thuốc. Các liệu pháp điều trị sẽ giúp giảm thiểu các triệu chứng nhanh chóng. Việc điều trị có chữa khỏi rối loạn dạng cơ thể hay không phụ thuộc vào tâm lý vững vàng và sự quyết liệt của bạn trong quá trình điều trị. Bạn phải đảm bảo chắc chắn đã thay đổi hoàn toàn sang một cách nghĩ mới tích cực hơn về các đặc điểm ngoại hình mới giảm nguy cơ bệnh tái phát trở lại.
3.1 Trị liệu hành vi nhận thức
Liệu pháp hành vi nhận thức đối với rối loạn dạng cơ thể tập trung vào:
Giúp bạn tìm hiểu về những suy nghĩ tiêu cực, phản ứng về cảm xúc và hành vi của chính mình.
- Học cách suy nghĩ tích cực hơn bằng biến đổi những suy nghĩ tiêu cực thì các suy nghĩ linh hoạt hơn
- Học cách sử dụng các biện pháp khác để đối phó với các khuynh hướng giảm lo lắng của bạn như thường xuyên nhìn vào gương, nói chuyện với người khác để trấn an tinh thần
- Dạy cho bạn cải thiện sức khỏe tâm thần bằng một số cách khác như tránh tiếp xúc với cộng đồng.
Bạn và bác sĩ điều trị có thể thống nhất với nhau về mục tiêu điều trị và phát triển một kế hoạch điều trị được cá nhân hóa để học hỏi và củng cố các kỹ năng đối phó. Sự quan tâm của các thành viên gia đình trong điều trị đóng vai trò quan trọng, đặc biệt là đối với lứa tuổi thanh thiếu niên.
3.2 Thuốc
Hiện không có loại thuốc nào được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt để điều trị rối loạn dạng cơ thể. Thay vào đó, điều trị rối loạn dạng cơ thể bằng cách áp dụng các loại thuốc điều trị các tình trạng sức khỏe khác như trầm cảm và rối loạn ám ảnh cưỡng chế.
- Các chất ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRIs): Rối loạn dạng cơ thể có một phần nguyên nhân liên quan đến serotonin tại não. Do đó, thuốc SSRI có thể được đề nghị kê đơn. SSRI có hiệu quả đối với các chứng rối loạn dạng cơ thể hơn các loại thuốc chống trầm cảm khác và có thể giúp kiểm soát các suy nghĩ tiêu cực và hành vi lặp đi lặp lại của bạn.
- Các loại thuốc khác: Trong một số trường hợp, các loại thuốc khác ngoài SSRI có hiệu quả cao trong điều trị, tùy thuộc vào các triệu chứng bệnh của bạn.
3.3 Liệu pháp nhóm và / hoặc gia đình
Sự hỗ trợ của gia đình là rất quan trọng góp phần vào thành công của điều trị. Điều quan trọng là các thành viên trong gia đình phải hiểu và học cách nhận biết các dấu hiệu và triệu chứng của rối loạn dạng cơ thể.
3.4 Nhập viện
Trong một số trường hợp, các triệu chứng rối loạn dạng cơ thể có thể nghiêm trọng đến mức bạn phải nhập viện tâm thần. Điều này thường chỉ được đề xuất khi bạn không thể theo kịp các liệu pháp trị liệu hàng ngày hoặc khi bạn có nguy cơ làm hại chính mình.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Bài viết tham khảo nguồn: mayoclinic.org, nhs.uk, adaa.org, webmd.com
