Phẫu thuật tim là một trong những hình thức quan trọng để giúp bệnh nhân hồi phục sức khỏe trái tim. Tuy nhiên, trước khi phẫu thuật, duy trì việc hút thuốc lá khiến người bệnh có nguy cơ tử vong cao hơn và xảy ra hàng loạt các biến chứng khó lường khác. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn hiểu ra rằng bây giờ là thời điểm tốt hơn bao giờ hết để ngừng hút thuốc.
1. Mối liên hệ giữa phẫu thuật tim và hút thuốc lá
Phẫu thuật tim đang là một trong những phương pháp điều trị phức tạp đối với các bệnh tim mạch. Tuy nhiên, nhờ những đột phá tiên tiến trong lĩnh vực phẫu thuật tim và lồng ngực tại Việt Nam, nhiều bệnh nhân đã được cải thiện trạng thái của trái tim, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống một cách tốt hơn. Tuy nhiên, việc tuân thủ các yêu cầu của bác sĩ trước, trong và sau phẫu thuật tim là một trong những điều đáng lưu ý, trong đó có việc ngừng hút thuốc lá.
Sự nguy hiểm của thuốc lá được biết đến rộng rãi và hàng loạt lý do được nêu ra để khuyến khích mọi người nên từ bỏ thói quen này. Song, ít người nhận thức được những bất lợi của người hút thuốc lá gặp phải trong quá trình hồi phục sau khi phẫu thuật tim. Lý do là hút thuốc ảnh hưởng xấu đến chức năng tim mạch và khả năng chữa lành các mô.
Một nghiên cứu đã cho thấy rủi ro sau phẫu thuật tim đối với nhóm người hút thuốc lá, nhóm người từng hút thuốc lá (đã bỏ thuốc ít nhất một năm trước khi phẫu thuật) và nhóm người không hút thuốc lá. Khi so sánh những người hút thuốc với những người đã từng hút thuốc, các nhà nghiên cứu nhận thấy những người hút thuốc có nguy cơ tử vong cao hơn 17% và có nguy cơ mắc các vấn đề nghiêm trọng về tim và phổi cao hơn 53%.
Tuy nhiên, những người từng hút thuốc đã bỏ thuốc ít nhất một năm trước khi phẫu thuật tim không có nguy cơ tử vong cao hơn so với những người không hút thuốc. Do đó, các bác sĩ thường sẽ khuyên bạn cố gắng hết sức để dừng việc hút thuốc cũng như tránh khói thuốc lá trước khi phẫu thuật, bởi vì kể cả hút thuốc thụ động vẫn có thể gây ra bệnh tim mạch vành, đột quỵ và ung thư phổi. Sau đây là chi tiết 03 lý do bạn không nên hút thuốc lá trước và sau khi phẫu thuật tim.
2. Hút thuốc lá làm gây mê phẫu thuật tim phức tạp hơn
Đội ngũ gây mê có thể biết ngay liệu bệnh nhân có hút thuốc lá trước đó hay không. Nếu có, các bác sĩ gây mê phải làm việc tích cực hơn để giữ cho người bệnh thở trong khi được gây mê nhằm chống lại phổi bị tổn thương do khói thuốc lá. Trong nhiều trường hợp, bác sĩ phải sử dụng các loại thuốc giãn phế quản như albuterol. Bên cạnh đó, bệnh nhân hút thuốc trước khi phẫu thuật tim cũng làm giảm lưu lượng máu và vết mổ phẫu thuật có nhiều khả năng bị nhiễm trùng hơn vì nó làm chậm quá trình lành vết thương.
3. Tim phải làm việc nhiều hơn
Hút thuốc lá làm ảnh hưởng đến chức năng tim, khiến bệnh nhân có nguy cơ mắc các vấn đề về tim cao hơn trong hoặc sau các cuộc phẫu thuật tim. Nghiên cứu JAMA ở trên cũng cho thấy rằng, những người hút thuốc có nguy cơ đau tim sau phẫu thuật cao hơn đến 77% so với những người không hút thuốc.
Thuốc lá gây hại cho tim và mạch máu của bạn. Chúng làm rối loạn nhịp tim dẫn đến gây viêm và tăng huyết áp. Không chỉ vậy, hút thuốc còn làm tăng nguy cơ suy tim, đau tim và tử vong vì bệnh tim. Như vậy, hút thuốc lá là một trong những nguyên nhân dẫn đến việc tim phải làm việc nhiều hơn, do đó quá trình hồi phục sau ca phẫu thuật cũng trở nên khó khăn hơn.
4. Vết thương phẫu thuật tim lâu lành hơn
Các hoạt chất carbon monoxide tồn tại trong cơ thể của người hút thuốc không chỉ đơn giản là cạnh tranh với oxy mà còn có ảnh hưởng đáng kể đến quá trình tái tạo mô. Khả năng của oxy để chữa lành các tổn thương trở nên bị hạn chế khi carbon monoxide chiếm giữ lượng oxy cần thiết. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến quá trình tự phục hồi tổn thương mà còn tăng nguy cơ gặp vấn đề trong quá trình phẫu thuật tim.
Ngoài ra, chất độc trong máu của người hút thuốc cũng là một yếu tố đáng kể đối với quá trình lành vết thương. Sự thấm vào mô của những chất độc này không chỉ gây tổn thương trực tiếp mà còn làm suy giảm khả năng tự nhiên của cơ thể trong việc hồi phục. Điều này đặt ra một thách thức lớn đối với đội ngũ y tế trong việc quản lý và tối ưu hóa quá trình chữa lành.
Quan trọng hơn, trường hợp bệnh nhân không từ bỏ hút thuốc trước khi phẫu thuật tim có thể đối mặt với nguy cơ nhiễm trùng cao hơn. Oxy chính là nguồn năng lượng quan trọng để hỗ trợ quá trình chữa lành vết thương, và khi lượng oxy bị giảm sút do carbon monoxide, bệnh nhân trở nên dễ tổn thương và khó khăn hơn trong việc đối phó với nhiễm trùng.
Ngay cả khi bản thân bạn đã ngừng hút thuốc 24 giờ trước phẫu thuật, sự tăng lượng oxy trong cơ thể vẫn không đủ để khôi phục hoàn toàn khả năng chữa lành. Việc này đặt ra một thách thức khác nữa trong quá trình chuẩn bị cho phẫu thuật và yêu cầu sự quan tâm đặc biệt từ đội ngũ chăm sóc sức khỏe.
Các biến chứng sau phẫu thuật tim tạo nên một áp lực lớn cho đội ngũ nhân viên y tế cũng như bệnh nhân và người nhà. Do đó, bác sĩ chăm sóc sức khỏe ban đầu, nhóm phẫu thuật viên, điều dưỡng và gia đình đều đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ bệnh nhân từ bỏ thuốc lá ở mọi giai đoạn của quá trình chăm sóc, đặc biệt là trước khi phẫu thuật.
Cho dù bạn là người mới bắt đầu hút thuốc hay đã hút thuốc suốt 20 năm, việc từ bỏ hút thuốc vẫn là cần thiết. Hy vọng rằng, cuộc phẫu thuật sắp đến có thể là động lực mà người hút thuốc cần để từ bỏ thói quen này để cải thiện sức khoẻ của mình và xây dựng một cuộc sống lành mạnh hơn.